Ngày 4-1, Bộ chỉ huy quân đội Mỹ tại châu Âu (EUCOM) cho biết, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã bắt đầu triển khai tên lửa Patriot tại Thổ Nhĩ Kỳ để phòng vệ trước các nguy cơ từ nước láng giềng Xy-ri. “Lò lửa” Trung Đông nóng hầm hập từ nhiều tháng qua lại có nguy cơ bị đổ thêm dầu khi bóng dáng một cuộc chạy đua vũ trang mới đang ngày càng hiện hữu.
Tuyên bố của EUCOM có trụ sở tại thành phố Xtút-gát, miền Tây Nam nước Đức, nêu rõ quân đội Mỹ đã triển khai nhân sự và thiết bị đến căn cứ không quân Incirlik thuộc tỉnh Gaziantep nằm ở phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ, cách biên giới Xy-ri khoảng 50km để hỗ trợ việc triển khai 6 khẩu đội tên lửa Patriot của NATO theo yêu cầu của An-ca-ra nhằm đối phó với các nguy cơ có thể đến từ cuộc khủng hoảng chính trị đã kéo dài gần hai năm qua tại nước láng giềng Xy-ri. Theo Phó tư lệnh EUCOM Sác-lơ Ma-tô-gli-ô, các khẩu đội tên lửa Patriot sẽ do NATO chỉ huy "ngay khi hoàn thành việc lắp đặt và các hệ thống sẽ sẵn sàng hoạt động trong vài tuần tới". 6 khẩu đội tên lửa dự kiến sẽ sẵn sàng tác chiến vào cuối tháng 1.
Cùng ngày, Lầu Năm Góc loan báo toán lính Mỹ đầu tiên đã có mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ trong vai trò là nhóm tiền trạm chuẩn bị cho việc triển khai các khẩu đội tên lửa tại quốc gia thành viên NATO này. Trong vài ngày tới, 400 lính Mỹ thuộc tiểu đoàn số 3 đóng tại căn cứ Fort Sill, bang Ô-cla-hô-ma cũng sẽ có mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ. Nhiệm vụ đầu tiên của nhóm tiền trạm 27 người là khảo sát các vị trí để triển khai các khẩu đội tên lửa phòng không Patriot có khả năng đánh chặn tên lửa. “Lực lượng mới đến sẽ giúp tăng cường năng lực phòng không cho Thổ Nhĩ Kỳ và góp phần giảm leo thang cuộc khủng hoảng kéo dài dọc theo biên giới của liên minh NATO”, tuyên bố của EUCOM cho hay.
 |
| Tên lửa Patriot của NATO. Ảnh: Internet |
Bất chấp những tuyên bố của EUCOM và NATO, các nhà chỉ trích vẫn cho rằng Mỹ và các đồng minh NATO có thể lợi dụng việc triển khai như một cái cớ để tiến tới thiết lập vùng cấm bay tại Xy-ri như đã từng làm trước khi NATO phát động cuộc không kích vào Li-bi năm 2011 lật đổ chế độ của nhà lãnh đạo Ca-đa-phi. Thậm chí các chuyên gia phân tích và giới bình luận quân sự còn cho rằng đây có thể là bước đi tiếp theo của Mỹ và các đồng minh chuẩn bị cho sự can thiệp quân sự trực tiếp vào tình hình đang ngày càng diễn biến phức tạp tại Xy-ri. Hơn nữa, lâu nay, mục tiêu dài hạn mà NATO - tổ chức quân sự lớn nhất hành tinh, theo đuổi là chống lại sức ảnh hưởng của Nga. Với lời đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ, NATO có một “cái cớ hợp pháp” để củng cố và mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot trong toan tính nhằm giảm tác dụng "lá chắn tên lửa" của Nga.
Người ta cũng lo ngại sự xuất hiện của tên lửa Patriot tại khu vực nhạy cảm này có thể khiến bất ổn tại Trung Đông lan rộng. Bởi với vị trí địa - chính trị và chiến lược đặc biệt của Xy-ri, bất kể sự thay đổi nào tại nước này cũng có thể ảnh hưởng tới cán cân chiến lược trên bàn cờ khu vực.
Trên thực tế, Mỹ, Nga và Trung Quốc đều có những lý do riêng về kinh tế và chính trị để “quan tâm” tới Xy-ri. Trong khi đó, ngay tại chảo lửa Trung Đông cũng có ba đối thủ đang chạy đua chức "quán quân" trong ván bài quyền lực ở khu vực là: I-ran, Thổ Nhĩ Kỳ và A-rập Xê-út. Trong đó, đối thủ thực sự ở đây là Thổ Nhĩ Kỳ và I-ran. Đã quá rõ khi có sự thay đổi chính thể ở Xy-ri thì ảnh hưởng của I-ran ở khu vực sẽ bị thu hẹp, đồng thời là cơ hội để An-ca-ra tiếp tục tăng cô lập lên Tê-hê-ran.
Trong bối cảnh cuộc cạnh tranh, giành giật ảnh hưởng tại Trung Đông ngày càng gay gắt như thế, có thể nói việc lắp đặt hệ thống phòng thủ tên lửa tại Thổ Nhĩ Kỳ là một nước cờ mang đến khả năng vẽ lại đường ranh giới cho Mỹ và các đồng minh NATO. Bóng dáng một cuộc chạy đua vũ trang mới ngày càng hiện hữu khi tất cả các bên đều không từ bỏ toan tính bảo vệ cán cân chiến lược trên bàn cờ địa - kinh tế và chính trị trên thế giới./.
Theo: qdnd.vn
