Quan hệ giữa Ê-cu-a-đo và Anh, thậm chí với cả Mỹ, Thụy Điển đang đi đến đỉnh điểm căng thẳng, sau khi Ê-cu-a-đo quyết định cho ông Giu-li-an Át-xan-giơ, người sáng lập trang mạng WikiLeaks, tị nạn chính trị bất chấp lời cảnh báo của phía Anh, rằng sẽ tấn công thẳng vào Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Luân Đôn nếu như Chính quyền Ki-tô không giao nộp người đàn ông từng “nổi đình nổi đám” cách đây 2 năm.
Theo thông báo của Văn phòng Ngoại vụ Anh ngày 15-8, Chính phủ nước này đã quyết định dẫn độ ông Giu-li-an Át-xan-giơ sang Thụy Điển để thẩm vấn về những cáo buộc xâm hại tình dục. Ông Át-xan-giơ, 41 tuổi, quốc tịch Ô-xtrây-li-a, là người từng gây rung động dư luận thế giới vào năm 2010 khi tiết lộ những thông tin mật liên quan đến các cuộc chiến tranh do Mỹ phát động ở I-rắc và Áp-ga-ni-xtan. Ông Át-xan-giơ đã ở trong Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Anh từ tháng 6 vừa qua và đã nộp đơn xin tị nạn tại Ê-cu-a-đo.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Anh khẳng định: “Nước Anh có nghĩa vụ pháp lý trong việc dẫn độ ông Át-xan-giơ đến Thụy Điển để thẩm vấn về các cáo buộc xâm hại tình dục và chúng tôi quyết tâm hoàn thành nghĩa vụ này”. Mặc dù vậy, người phát ngôn này cho rằng, quyết định cuối cùng vẫn chưa được đưa ra và Chính phủ Anh vẫn hy vọng vào một giải pháp ngoại giao đồng thuận để giải quyết vấn đề.
Bộ Ngoại giao Anh cho biết, trong trường hợp phía Ê-cu-a-đo vẫn nhất quyết không chịu “nhả” ông Át-xan-giơ, họ có thể rút tư cách ngoại giao của Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Luân Đôn, đồng thời mở ra khả năng cho phép cảnh sát tiến vào tòa nhà Đại sứ quán để bắt người sáng lập ra WikiLeaks. Thực tế, trong nhiều ngày qua, cảnh sát xứ sở sương mù cũng đã thường xuyên túc trực bên ngoài Đại sứ quán Ê-cu-a-đo để đề phòng khả năng ông Át-xan-giơ tìm cách thoát thân.
Phía ngoài Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Luân Đôn, nơi ông Át-xan-giơ đang nương náu. Ảnh: AFP |
Những lời đe dọa của Anh ngay lập tức đã bị Chính phủ Ê-cu-a-đo phản ứng mạnh. Bộ trưởng Ngoại giao Ê-cu-a-đo Ri-ca-đô Pa-ti-ô cảnh báo hành động tự ý xâm nhập Đại sứ quán Ê-cu-a-đo sẽ "vi phạm nghiêm trọng" Công ước Viên về quan hệ ngoại giao. Theo ông Pa-ti-ô, nếu hành động nói trên xảy ra, đó sẽ được xem là sự vi phạm chủ quyền, là hành động mang tính thù địch và không thể chấp nhận. “Nếu nước Anh có hành động như vậy, chúng tôi sẽ phản ứng bằng các biện pháp ngoại giao mạnh mẽ nhất”, ông Pa-ti-ô phát biểu một cách giận dữ trước báo chí. Tổng thống Ê-cu-a-đo Ra-pha-ên Cô-rê-a cũng khẳng định, Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Anh có quyền cho ông Át-xan-giơ tị nạn và nước này sẽ không khuất phục trước sức ép từ Anh, Thụy Điển hay Mỹ.
Quyết tâm nói trên ngay lập tức được Ki-tô biến thành hành động. Chỉ một ngày sau Anh đưa ra lời đe doạ, Chính phủ Ê-cu-a-đo đã quyết định trao quy chế tị nạn chính trị cho ông Át-xan-giơ. Ê-cu-a-đo cho biết, nước này xem xét yêu cầu xin tị nạn của ông Át-xan-giơ đơn thuần chỉ như một vấn đề nhân đạo và xuất phát từ truyền thống giúp đỡ những người tìm kiếm sự bảo vệ tại các cơ quan ngoại giao. Bộ trưởng Ngoại giao Ê-cu-a-đo và cả mẹ của ông Át-xan-giơ cũng không giấu lo ngại về khả năng ông chủ của WikiLeaks sẽ không được xét xử một cách công bằng tại Thụy Điển và phải đối mặt với án tử hình nếu bị dẫn độ sang Mỹ.
Các nhà phân tích lại cho rằng, sở dĩ ông Át-xan-giơ được Chính quyền Ê-cu-a-đo hết lòng “che chở” là bởi, giữa người đàn ông này và Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Luân Đôn đã có những mối liên hệ rất chặt chẽ. Tháng 4-2012, nhà sáng lập WikiLeaks thậm chí đã có cuộc phỏng vấn Tổng thống Cô-rê-a trong một chương trình riêng trên truyền hình.
Quyết định trao cho ông Át-xan-giơ tư cách tị nạn chính trị tại Ê-cu-a-đo một lần nữa đã khiến cả Anh và Thuỵ Điển đứng ngồi không yên. Trong khi Thuỵ Điển ra tuyên bố khẳng định lý do mà Ê-cu-a-đo đưa ra là không thoả đáng. Anh cũng bày tỏ sự thất vọng trông thấy. Ngoại trưởng Anh Uy-li-am Ha-gơ cho biết, Luân Đôn sẽ không cho phép ông Át-xan-giơ rời Anh một cách an toàn.
Nhiều nhà phân tích, trong đó có cả cựu Đại sứ Ê-cu-a-đo tại Anh M. Gan-đa-ra đều tỏ ra nghi ngờ về việc Anh sẽ tấn công Đại sứ quán Ê-cu-a-đo tại Luân Đôn. Nhưng ngay cả khi lời đe doạ ngày 15-8 không được thực hiện thì quyết định cho phép ông Át-xan-giơ tị nạn tại Ê-cu-a-đo cũng khiến quan hệ giữa Ê-cu-a-đo và Anh, Mỹ, Thụy Điển đang dần đi vào ngõ hẹp.
Hai năm sau khi làm cho Chính quyền Oa-sinh-tơn tá hoả vì những bức điện mật, ông chủ của WikiLeaks lại trở thành trung tâm của một vụ căng thẳng ngoại giao giữa các nước có liên quan./.
Theo: qdnd.vn