Chính trường Pa-ra-goay đã bị chao đảo sau khi 39/43 thượng nghị sĩ tại Thượng viện bỏ phiếu bãi nhiệm Tổng thống Phéc-nan-đô Lu-gô do "thiếu trách nhiệm trong việc thực thi chức trách". Theo Hiến pháp nước này, Phó Tổng thống Phê-rê-đi-cô Phrăng-cô đã tuyên thệ nhậm chức Tổng thống lâm thời Pa-ra-goay, hoàn thành nốt nhiệm kỳ của ông Lu-gô kết thúc vào tháng 8-2013. Tân Tổng thống Phrăng-cô thuộc Đảng Tự do cấp tiến đích thực (PLRA), lực lượng cách đây ít ngày đã rời bỏ liên minh cầm quyền và ủng hộ xét xử ông Lu-gô.
Ông Phéc-nan-đô Lu-gô, một cựu giám mục Thiên chúa giáo theo đường lối cánh tả thắng cử và nhậm chức Tổng thống Pa-ra-goay năm 2008, kết thúc 61 năm cầm quyền liên tục của phe cánh hữu bảo thủ. Nhiệm kỳ của ông Lu-gô nhẽ ra sẽ kết thúc vào năm tới, tuy nhiên, căng thẳng chính trị bất ngờ xảy ra khiến ông Lu-gô sớm phải rời bỏ chính trường. Phát biểu với dân chúng sau quyết định của Thượng viện, ông Lu-gô cho biết, ông chấp nhận “ra đi”, song nhấn mạnh không phải ông mà nền dân chủ tại Pa-ra-goay "đã bị lật đổ trong cuộc đảo chính có sự hậu thuẫn của các thế lực bảo thủ trong Quốc hội".
Hàng nghìn người ủng hộ Tổng thống Lu-gô đã tụ tập bên ngoài tòa nhà Quốc hội để phản đối quyết định phế truất ông. Đụng độ đã xảy ra buộc lực lượng cảnh sát Pa-ra-goay phải bắn đạn cao su và hơi cay để giải tán những người biểu tình. Những người ủng hộ ông Lu-gô cho biết sẽ tiến hành cuộc xét xử của quần chúng chống lại Thượng viện do phe đối lập kiểm soát.
 |
| Tại cuộc họp báo ngày 21-6, Tổng thống Lu-gô tuyên bố chấp nhận “ra đi”. Ảnh: AP |
Căng thẳng chính trị tại Pa-ra-goay bất ngờ bùng phát ngày 15-6 khi những người nông dân chiếm trang trại của một chính trị gia phe đối lập nằm cách Thủ đô A-xun-xi-ôn khoảng 400km về phía Tây Bắc, làm 17 người bị thiệt mạng và khoảng 80 người bị thương. Phe đối lập đã tố cáo Tổng thống Lu-gô "bật đèn xanh" cho hành động chiếm ruộng đất trên. Đáp lại, ông Lu-gô đã thông báo thành lập một ủy ban đặc biệt với sự hỗ trợ của Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS) để điều tra vụ việc trên một cách độc lập mà không có sự can thiệp của các thế lực chính trị và kinh tế. Sự việc trở nên trầm trọng hơn sau khi Đảng PLRA, lực lượng quan trọng trong liên minh cầm quyền, đã bác bỏ việc bổ nhiệm bộ trưởng nội vụ mới của Tổng thống Lu-gô và tuyên bố ủng hộ xét xử chính trị tổng thống. Trong khi đó, bốn bộ trưởng thuộc đảng này cũng đã nộp đơn xin từ chức.
Ngày 21-6, Hạ viện Pa-ra-goay đã thông qua quyết định đưa tổng thống ra xét xử chính trị vì không hoàn thành chức trách, đặc biệt là việc ông ủng hộ những người nông dân không ruộng đất chiếm trang trại của các điền chủ. Tổng thống Lu-gô đã không dự phiên xét xử. Trước đó, ông đã nộp đơn lên Tòa án tối cao đề nghị ngừng ngay lập tức vụ xét xử vì không có sự bảo đảm về hiến pháp cho bên bị hại.
Phiên xét xử chính trị này bị nhiều nhóm chính trị xã hội trong nước và chính phủ các nước láng giềng Nam Mỹ đánh giá là một cuộc đảo chính do các nhóm cánh hữu tiến hành chống lại nền dân chủ ở Pa-ra-goay. Ít phút trước khi Thượng viện Pa-ra-goay biểu quyết phế truất ông Lu-gô, các ngoại trưởng Liên minh các nước Nam Mỹ (Unasur) có mặt tại Pa-ra-goay để đảm bảo vụ xét xử diễn ra công bằng và đúng luật, đã ra tuyên bố khẳng định phiên xét xử không tôn trọng quy trình, không tôn trọng quyền bào chữa của bị cáo và không có bằng chứng buộc tội Tổng thống Lu-gô.
Cùng ngày 22-6, các nước Mỹ La-tinh đã lên án diễn biến chính trị tại Pa-ra-goay, cho đây là một cuộc đảo chính. Tổng thống Bra-xin Đin-ma Ru-xép cho biết, trong trường hợp Pa-ra-goay vi phạm điều khoản về dân chủ, nước này có thể sẽ bị khai trừ khỏi Unasur và khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur). Trong cuộc họp bất thường của Tổ chức OAS, đại diện Vê-nê-xu-ê-la, Ni-ca-ra-goa và Bô-li-vi-a coi việc cách chức Tổng thống Lu-gô là một cuộc đảo chính. Các chính phủ của ba nước Nam Mỹ này cũng ra tuyên bố sẽ không công nhận chính phủ mới tại Pa-ra-goay./.
Theo: qdnd.vn
