Trong lĩnh vực sáng tác hội họa của các họa sĩ Nam Định, một trong những thành công là mảng đề tài về mùa xuân. Từ mạch nguồn cảm xúc mùa xuân cùng với tài năng, nhiều thế hệ họa sĩ Nam Định đã sáng tác những tác phẩm hội họa có giá trị nghệ thuật cao, đa dạng về thể loại như: Ký họa, bột màu, sơn dầu, sơn mài…
Mùa xuân trong tranh của họa sĩ Phạm Quyền là hình ảnh những người con Nam Định lên đường ra tiền tuyến. Đó là những chàng trai, cô gái đang tuổi đôi mươi tràn trề nhựa sống, sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân để bảo vệ những cung đường huyết mạch của Trường Sơn. Hầu hết các sáng tác của họa sĩ Phạm Quyền ở đề tài này sử dụng những gam màu nóng, bút pháp táo bạo và mạnh mẽ, bởi vậy mùa xuân qua nét vẽ vừa hùng tráng vừa tràn đầy tinh thần lạc quan, tin tưởng vào ngày toàn thắng của dân tộc. Tiêu biểu như tác phẩm “Đón xuân ở chiến khu” được vẽ trên chất liệu sơn dầu với các gam màu tươi sáng vàng, tím, xanh, đỏ thể hiện đầy đủ những cung bậc sắc màu, cảm xúc của mùa xuân ở chiến khu: rừng đại ngàn xanh tốt, có hoa rừng rực rỡ, chim hót líu lo và dưới trạm giao liên các chiến sĩ vừa đàn, vừa hát.
 |
| Tranh đề tài du ca của họa sĩ Nguyễn Ngọc Châu. |
Họa sĩ Vũ Xuân Dương có nhiều tác phẩm hội họa về đề tài lễ hội, tiêu biểu như: Lễ hội Phủ Dầy, Lễ hội Đền Trần, Hội chợ Viềng... Các tác phẩm về đề tài lễ hội của họa sĩ Vũ Xuân Dương đều được vẽ trên chất liệu sơn dầu với phương pháp chồng các lớp sơn tạo sự xen kẽ giữa các màu. Với cách vẽ này, mỗi màu trong các tác phẩm hội họa về lễ hội của họa sĩ Vũ Xuân Dương đều có ý nghĩa riêng và đòi hỏi sự kỳ công về kỹ thuật và thời gian hoàn thiện tác phẩm. Trong tác phẩm “Lễ hội Phủ Dầy” với hình ảnh không gian ở Phủ Tiên Hương, xã Kim Thái (Vụ Bản), những điểm nhấn bằng gam màu cam đã tạo sức hút cho người xem; sự phối hợp nhịp nhàng các đường lượn, nhịp điệu các mảng chính phụ xen kẽ, tạo bề mặt sinh động cho người xem cảm giác không gian tác phẩm có sự huyền bí nhưng vẫn mang hơi thở nhộn nhịp của cuộc sống hiện đại. Tác phẩm “Lễ hội Đền Trần” là sự liên kết các mảng nhóm trên một bố cục dàn hàng ngang, với chi tiết là hình ảnh những người phụ nữ mặc áo nâu sòng, đầu đội tráp đang hướng vào cổng đền, bên cạnh là một đứa trẻ đang ngẩng mặt nhìn lên hàng chữ nho trước cổng đền. Ngụ ý của tác giả khá rõ khi kết hợp giữa 2 thế hệ trong tác phẩm: sự tiếp nối truyền thống tự hào, lòng biết ơn của thế hệ trẻ với các bậc tiền nhân có công với dân, với nước. Gam màu chủ đạo của tác phẩm là ghi xám, điểm chút màu nâu trầm tạo sự huyền bí chốn tâm linh. Nhân dịp Xuân Nhâm Dần 2022, họa sĩ Vũ Xuân Dương sáng tác tác phẩm “Mơ xuân”, nổi bật với hình ảnh chúa sơn lâm đôi mắt mở to, thần thái oai phong đặt cạnh ngôi miếu tâm linh... Qua bức tranh, họa sĩ muốn gửi gắm ước mơ về năm mới bình an, âm dương giao hòa, dịch bệnh tan biến...
Mùa xuân quê hương trên đường đổi mới là một trong những mảng đề tài mà họa sĩ Nguyễn Ngọc Châu đặc biệt quan tâm. Để tiếp cận và chuyển tải thành công ý tưởng, họa sĩ thường xuyên đi thực tế để tích lũy kinh nghiệm, làm giàu vốn sống. Người chơi tranh và yêu tranh không khỏi bất ngờ với những bức tranh nghệ thuật đầy tính hiện thực của ông: không khí lao động của bà con nông dân trong bức hoạ “Máy tuốt lúa”, sự hối hả nhộn nhịp của công nhân trong bức họa “Mùa xuân trong phân xưởng nhuộm”. Thời gian gần đây, họa sĩ đầu tư công sức thực hiện loạt tranh về đề tài du ca với chất liệu Acrylic. Tranh du ca của ông nổi bật với lối vẽ khoáng đạt, các mảng màu mạch lạc, độ tương phản cao; đặc biệt mỗi bức tranh du ca đều xuất hiện hình ảnh những cánh chim bay chao nghiêng chào mùa xuân mới đầy sức sống.
Đề tài mùa xuân trong tranh của nữ họa sĩ Vũ Thu Hường không cầu kỳ về bố cục, màu sắc, nhưng để lại ấn tượng sâu sắc cho người xem. Với bút pháp lãng mạn, đề tài thiên về phong cảnh, hoa và tĩnh vật, chị đã lưu lại mùa xuân quê hương trong tranh bằng màu sắc tươi mới, mềm mại và nữ tính. Mỗi bức tranh đều mang một thông điệp mùa xuân qua khắc họa rõ nét và miêu tả sinh động đặc điểm các loài hoa. Mỗi loài hoa dù mang màu sắc khác nhau và ý nghĩa riêng nhưng lại có chung một thông điệp là mang niềm vui đến cho mọi người mỗi dịp tết đến, xuân về. Trong dịp Tết Nhâm Dần 2022, nhiều họa sĩ Nam Định cũng có những sáng tác đáng chú ý về đề tài mùa xuân như: Họa sĩ Đặng Khắc Thiềm với tác phẩm “Xuân mới”; họa sĩ Trần Thăng với bức tranh “Cảm xúc mùa xuân”; họa sĩ Vũ Tuấn Việt với loạt tác phẩm trong triển lãm tranh “Dịch chuyển”...
Mùa xuân - mùa của vạn vật sinh sôi, nảy nở; mùa của gợi mở yêu thương, khát vọng nên mãi là đề tài giàu sức lôi cuốn với hội họa. Bằng niềm đam mê và những nỗ lực trong lao động sáng tạo nghệ thuật, các họa sĩ của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã và đang góp phần tôn vinh các giá trị văn hoá truyền thống, khơi dậy sức xuân và sắc xuân của quê hương, đất nước./.
Bài và ảnh: Viết Dư
