“Tháng ba về xuân dần hơn một nửa
Ngõ nhà mình tim tím những nhành xoan
Xuân Quỳnh
Cuối tháng 2, đầu tháng 3 dương lịch đã thấy thấp thoáng trong vườn những chùm hoa xoan tím lịm nằm e ấp sau vòm lá xanh. Từ trên thân cây cao vút, qua những ngọn gió xuân thì thầm đang tỏa xuống một mùi hương hăng hắc, nồng nàn rất đặc trưng chỉ có ở hoa xoan. Năm nào vào mùa xoan nở cũng gợi thức trong tôi bao kỷ niệm khó quên, như khiến lòng người tiếc nhớ, bâng khuâng…
 |
Suốt mùa đông, cả vườn xoan đầu cổng nhà chỉ có những cành lá trơ trụi, khô khốc. Thế rồi mùa xuân gõ cửa, chỉ qua một đêm mưa phùn, xoan như bừng tỉnh sau một giấc ngủ vùi. Sớm mai thức dậy đã thấy chi chít chồi non mơn mởn, đâm ra từ những kẽ vỏ thô ráp, xù xì. Hoa xoan bung nở, lấm tấm, tim tím, bồng bềnh. Ngước mắt nhìn lên, hoa giăng kín cả góc vườn. Một vùng hoa nở như cười, vắt bên lưng trời chiếc khăn voan tím lặng, mơ màng. Lần đầu tiên nhìn thấy hoa xoan, tôi đã phải tần ngần rất lâu để chiêm ngưỡng, “định vị” vẻ đẹp ấy. Hoa xoan không trắng tinh khôi như hoa mận, cũng không tím lịm như những chùm bằng lăng mùa nắng. Màu hoa là sự pha trộn ngọt ngào, mộng mơ giữa hai sắc độ trắng, tím. Vào mùa xoan nở, ông thường nhắc tôi đậy kín bể nước mưa nằm ngay dưới chân mấy gốc xoan già. Bởi chỉ cần một cơn gió nhẹ thổi qua cũng đủ khiến cho những nụ hoa nhỏ nhắn kia rơi như sao xuống nước. Để rồi, nếu “lỡ mắt” nhìn thấy, tôi có thể buồn ngẩn ngơ suốt cả một ngày sau đó, lòng cứ tự dưng dâng lên nỗi bùi ngùi khó tả. Tôi thương những cánh xoan mỏng manh, tiếc cho những chùm hoa mơ mộng nhanh chóng nở rồi rơi rụng. Tôi cũng thương trách mình, vào mùa xoan năm ấy, nhút nhát không dám ngỏ lời để người em hàng xóm giận dỗi theo chồng bỏ cuộc chơi. Tôi giận mình, tuổi trẻ xốc nổi, tự ái, không đủ dũng khí để giữ người ở bên mình. Giận mình đã quá dễ dàng buông bỏ thương yêu… Để mỗi mùa hoa về, trời đất sang xuân, tâm tình cứ thế chới với, chơi vơi. Tình yêu đầu đời để lại những dư vị đắng đót, hoài tiếc.
Mùa hoa xoan khá ngắn. Bung nở chỉ mấy ngày, có cảm giác như một khoảnh khắc xuân còn sót lại, trước khi vụt đi để nhường chỗ cho nắng hạ về. Nắng non lên, mưa phùn, cộng thêm chút gió nhẹ khẽ lay làm những cánh hoa xoan nhỏ xíu rời cành. Mưa hoa rơi lã chã, tả tơi trên nền đất lạnh, đầy rồi lại vơi. Những cơn mưa hoa đi qua để lại những đài quả nhỏ non, xinh xắn. Cùng với nắng ấm, những trái xoan cứ thế mà to dần, chín vàng rồi rụng xuống đất. Và rồi cũng chẳng mấy chốc, qua mùa nắng mưa, từ dưới nền đất lại đang mọc ra vô số những cây nhỏ, cành lá đung đưa đón gió. Rồi những mùa xoan mới lại sẽ bắt đầu, ra hoa, kết qủa. Chỉ với riêng tôi, hình như một góc trong lòng đã vĩnh viễn để lại cho riêng mùa hoa năm ấy./.
Nguyễn Hoa Xuân
