Làng tôi nằm kề bên sông. Qua con đường nhỏ hai bờ trắng ngần hoa xuyến chi ngược lên dốc đê, đã thấy dòng sông trong vắt trải ra mênh mông, uốn lượn mềm mại. Sông quê là cả một vùng ký ức êm đềm, là thế giới thần tiên của tuổi thơ tôi.
 |
| Ảnh minh họa/ Internet |
Ngày còn bé, tôi và đám bạn đã bao lần đi dọc bờ sông cho tới khi mỏi chân mới trở về. Mùa xuân, đôi bờ xanh mướt màu cây lá. Những cây gạo trổ hoa đỏ rực trong mưa phùn rả rích tháng ba. Đầu hạ, hoa dâu da nở thơm ngát một khúc sông. Từng đám hoa lục bình tím ngắt lặng lẽ trôi trên sóng. Giữa thu, cỏ may xao xác phôi phai sắc tím buồn. Những khóm hoa lau trắng muốt bời bời trong gió. Cuối đông, cả một triền sông hoa cải vàng rưng rức trong cái nắng hanh hao. Cây bàng cổ thụ lá đỏ thắm như thắp lửa xua tan giá rét. Bến sông quê lát những phiến đá xanh mát rượi, một bên là cây cơm nguội già nua, lá đổ vàng mỗi lúc gió heo may gọi thu về, một bên là những khóm hoa phù dung ken dầy, cành lá xum xuê rủ xuống mặt nước. Tôi nhớ những buổi sáng mùa đông giá lạnh sương giăng mờ ảo, mỗi lúc đi học qua bến sông vẫn thường thích thú đứng ngắm mãi những đóa phù dung trắng tinh khôi vừa hé nở. Bến sông quê đã trở thành điểm hẹn của lũ trẻ, thân thuộc và gần gũi. Suốt ba tháng nghỉ hè, chẳng ngày nào vắng bóng đám trẻ bì bõm lặn ngụp dưới dòng nước trong vắt. Từ nơi này, chúng tôi có thể dõi tầm mắt ra xa, nơi có ống khói của những chiếc lò gạch cũ vút cao in trên nền trời xanh thẳm. Những con thuyền với cánh buồm nâu bạc phếch nắng mưa căng gió lướt trên mặt sông nắng dát vàng lấp lánh. Ở khúc quanh của dòng sông thấp thoáng tháp chuông nhà thờ, từng giọt âm thanh thánh thót ngân nga mỗi lúc chiều về. Sông quê cho người dân làng tôi ăm ắp nguồn thủy sản. Mùa hạ, những mẻ tôm tươi rói vừa cất lên nhảy tanh tách trong lòng vó, rang lên vỏ đỏ au, giòn tan, thịt chắc ngọt, đậm đà. Mùa đông, những con chép, con trắm mình tròn lẳn kho riềng béo ngậy hoặc cầu kỳ hơn mang hấp chín, gỡ thịt nấu cháo, thêm chút thì là, hành răm, hạt tiêu thì bao nhiêu giá rét ngoài kia đều dừng sau cánh cửa. Sông quê vẫn thao thiết chảy, mang dòng nước mát lành, bồi đắp phù sa màu mỡ cho cây lá đôi bờ bốn mùa hoa thơm trái ngọt. Những ruộng mía thân óng vàng, sóng sánh mật mỗi độ thu sang. Những cánh đồng ngô nếp trải dài bên sông, bắp mẩy căng, dẻo thơm hương đồng bãi những lúc đông về. Những mùa lạc, mùa khoai ngọt bùi đền đáp bao ân tình của sông quê…
Tháng Chạp này, tôi lại về quê. Đi ngược triền đê lộng gió, ngắm vạt cải vàng rực rỡ bên sông, bất chợt, lòng ngân nga những giai điệu da diết, khắc khoải trong ca khúc “Chảy đi sông ơi!” của nhạc sĩ Phó Đức Phương: “Ơi con sông hiền hòa. Chở đầy nước ngọt phù sa. Ơi con sông thiết tha, ấp ôm bến bờ xứ sở. Sông mấy ngàn năm tuổi, miệt mài chảy mãi không nguôi. Chuyện bao đời sông biết cả, mà sao sông trẻ mãi không già”./.
Lam Hồng
