Màn đêm dần buông. Ánh trăng vàng rượi màu tơ lụa chảy tràn trên mái ngói rêu phong, trên khoảng sân gạch đỏ thẫm mát rượi. Trong tĩnh lặng của đêm, chợt thoảng trong gió hương hoa cau ngọt ngào, quyến rũ.
 |
Quê tôi hầu như nhà nào cũng trồng cau. Nhà ít thì vài ba cây trước sân, nhà nhiều thì trồng thành hai hàng chạy dọc lối ngõ. Những cây cau thân vươn cao thẳng tắp, tàu lá xanh biếc uốn cong mềm mại đã trở thành hình ảnh quá đỗi thân thuộc của làng quê. Mùa hoa nở, khắp xóm làng đâu đâu cũng ngan ngát hương cau. Những bẹ hoa ban đầu còn e ấp, sau xòe mở như rẻ quạt, khoe sắc trắng ngà. Vào những đêm trăng sáng, dưới khoảng sân thơm ngát hoa cau, đám trẻ con thỏa thích nô đùa cho tới khi mệt nhoài, nằm lăn ra ngủ. Ông bà, bố mẹ khiêng chiếc chõng tre ra thềm, cùng nhau uống một ấm trà, tận hưởng phút giây thảnh thơi sau những ngày mùa bận rộn, vất vả. Đêm đêm, khi xóm làng chìm vào giấc ngủ cũng là lúc hương cau càng thêm nồng đượm. Trong tĩnh lặng của đêm, chỉ nghe tiếng sương khe khẽ rơi ướt mềm mặt lá, tiếng dế gáy ri ri trong lùm cỏ, hoa cau cứ lặng lẽ tỏa hương dịu dàng, thanh khiết. Để sớm mai thức dậy, khắp khoảng sân, lối ngõ, những bông cau bé xíu rụng trắng ngần, thơm cả bước chân qua. Cây cau gắn bó thân thiết với cuộc sống thường ngày của người dân quê tôi. Những buồng cau non vừa độ quả xanh óng, nhỏ xinh thay lời ướm hỏi, cho bao đôi lứa nên vợ thành chồng. Tàu lá vàng rụng xuống, cho trẻ con chơi trò kéo xe khắp xóm làng những chiều hè lộng gió. Mo cau trắng ngần gói ghém xôi nếp, cơm gạo mới dẻo thơm, rắc thêm chút muối vừng, cho người dân quê ấm bụng mỗi chặng đường xa. Mo cau còn được ép phẳng, phơi khô làm quạt vừa bền vừa mát. Những tàu lá cau khô dùng để đun bếp hoặc bện chổi, cho các bà các mẹ quét sân quét ngõ mỗi sớm chiều. Tháng Mười, khi cái nắng hanh hao của mùa đông chảy tràn trên mái nhà, mái bếp cũng là mùa cau chín. Từng chùm quả vàng óng đung đưa, quyện trong sắc vàng của lúa vừa gặt, của rơm tươi thơm ngọt, khiến cho xóm làng rực lên màu ấm no, trù phú.
Tôi lên thành phố mưu sinh đã mấy chục năm. Bận mải với guồng quay công việc, đôi lúc vẫn khắc khoải nhớ hương cau vơi đầy ngõ xóm những đêm hè vàng rượi ánh trăng. Thèm được đắm mình trong khoảng lặng bình yên khi ngắm chú sẻ nâu bay qua bay lại tha từng cọng rơm vàng xây tổ trên ngọn cau cao vút. Mỗi lúc đi xa trở về, chỉ cần thấy thấp thoáng giữa mái ngói thâm nâu những tàu cau vươn mình đón nắng, đã đủ để lòng ăm ắp yêu thương./.
Lam Hồng
