Những năm qua, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH, TT và DL) tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về văn hóa, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở tăng cường ứng dụng CNTT trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân.
 |
| Máy tra cứu thông tin hiện vật công nghệ 3D tại Bảo tàng tỉnh. |
Sở VH, TT và DL đang thực hiện 127 thủ tục hành chính (TTHC) của ngành và 16 TTHC cấp tỉnh do UBND tỉnh công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh và Trang Dịch vụ công trực tuyến tỉnh. Đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 7-3-2019 của Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến năm 2025, Kế hoạch ứng dụng CNTT năm 2020 của UBND tỉnh, Sở VH, TT và DL đã ban hành Kế hoạch số 793 ngày 24-10-2019 về ứng dụng CNTT năm 2020. Năm 2020, việc triển khai chính quyền điện tử, ứng dụng CNTT của Sở VH, TT và DL trên phần mềm quản lý văn bản (qlvbsovhttdl.namdinh.gov.vn) được đảm bảo tất cả các văn bản đi và đến (trừ văn bản mật theo quy định của pháp luật) dưới dạng điện tử; các hồ sơ công việc tại Sở được xử lý trên môi trường mạng sử dụng chữ ký số, thay thế văn bản giấy trong quản lý điều hành; 100% cán bộ, công chức, viên chức của Sở sử dụng hệ thống thư điện tử công vụ của Chính phủ, của tỉnh để trao đổi xử lý công việc nhằm đảm bảo an toàn, an ninh thông tin. Triển khai các phần mềm, cơ sở dữ liệu thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia về CNTT, Sở VH, TT và DL đã tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc, nhất là trang bị hệ thống máy tính, đảm bảo 100% các phòng lãnh đạo và chuyên môn có máy tính kết nối internet; 100% phòng cán bộ quản lý được trang bị điện thoại phục vụ công tác quản lý, điều hành hoạt động chuyên môn; thực hiện chế độ thông tin, báo cáo kết hợp qua mạng văn phòng điện tử liên thông. Cổng thông tin điện tử của Sở VH, TT và DL thường xuyên đăng tải các tin, bài, ảnh tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị của đất nước, của tỉnh, của ngành; các thông tin về dự án, hạng mục đầu tư, đấu thầu, mua sắm công... Từ năm 2018, Sở VH, TT và DL đã phối hợp với Sở TT và TT tổ chức tập huấn, triển khai phần mềm Dịch vụ công trực tuyến (dichvucong.namdinh.gov.vn) cho cán bộ làm công tác tiếp nhận hồ sơ và cán bộ công chức tại các phòng chuyên môn có TTHC được giao. Việc cung cấp dịch vụ công và giải quyết hồ sơ TTHC thuộc thẩm quyền ở mức độ 3, 4 của Sở VH, TT và DL luôn đảm bảo theo đúng quy định. Đến nay, 100% TTHC của Sở được cung cấp ở mức độ 4; 100% hồ sơ được giải quyết trực tuyến; hiện trạng tích hợp lên cổng dịch vụ công quốc gia đảm bảo 100% theo đúng quy định.
Bảo tàng tỉnh là đơn vị sự nghiệp thuộc Sở, hiện đang lưu giữ, bảo quản, trưng bày hơn 23.500 tài liệu, hiện vật phản ánh khá toàn diện về lịch sử, văn hóa, con người quê hương Nam Định với một gian trưng bày cố định (về lịch sử tự nhiên và xã hội), 3 gian trưng bày chuyên đề và không gian trưng bày ngoài trời (gồm các sưu tập điêu khắc đá, nhóm vũ khí, khí tài quân sự...). Nhằm cập nhật các xu thế hiện đại, những năm qua, Bảo tàng tỉnh đã quan tâm đầu tư các trang thiết bị đáp ứng yêu cầu ứng dụng CNTT, nâng cao chất lượng các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ. Các phòng trưng bày được bổ sung màn hình cảm ứng, ti vi chiếu phim tư liệu, máy chiếu, loa, micro… Năm 2017, UBND tỉnh đã phê duyệt Dự án “Ứng dụng CNTT nâng cao năng lực quản lý và phát huy giá trị các hiện vật tại Bảo tàng tỉnh”. Các mục tiêu cụ thể trong dự án gồm: Xây dựng, cài đặt phần mềm quản lý và phát huy giá trị hiện vật áp dụng công nghệ 3D; xây dựng website của Bảo tàng tỉnh; đào tạo biên soạn, quản lý dữ liệu 3D trên môi trường mạng; đào tạo hướng dẫn sử dụng phần mềm cho cán bộ trực tiếp quản lý hiện vật; tạo bộ dữ liệu số hóa các hiện vật hiện có, tích hợp đa phương tiện (Multimedia)... Tháng 1-2019, Dự án đã được nghiệm thu. Hiện tại, phần mềm quản lý và phát huy giá trị hiện vật áp dụng công nghệ 3D đang được Bảo tàng tỉnh thực hiện gồm các phân hệ: quản lý hiện vật, trưng bày hiện vật ảo 3D; số hóa 3D hiện vật ảnh không gian trưng bày trong và ngoài bảo tàng. Hiện toàn bộ thông tin về tài liệu, hiện vật khối của Bảo tàng được cập nhật vào phần mềm quản lý thông tin hiện vật; đồng thời tiến hành cập nhật toàn bộ nội dung thông tin hiện vật từ sổ đăng ký vào phần mềm số hóa; phân loại từng nhóm hiện vật có dấu hiệu chung, hình thành các sưu tập hiện vật hoặc các chuyên đề đặc trưng… Đến nay, Bảo tàng tỉnh có trên 6.500 hiện vật được số hóa bằng phần mềm chuyên dụng; 500 hiện vật trưng bày và 700 ảnh theo công nghệ 3D về không gian trong và ngoài bảo tàng… Máy tra cứu thông tin hiện vật công nghệ 3D được đặt ở khu vực trưng bày Bảo tàng tỉnh giúp khách tham quan xem xét kỹ từng chi tiết hiện vật trong không gian 3 chiều với độ chính xác cao. Trang thông tin điện tử Bảo tàng tỉnh (baotangtinhnamdinh.vn) có hơn 40 nghìn lượt truy cập mỗi năm; đăng tải nhiều hình ảnh, video, bài viết phong phú về các hiện vật tiêu biểu có giá trị, các bảo vật quốc gia, di sản văn hóa phi vật thể…, thông tin về các sự kiện, hoạt động của Bảo tàng tỉnh; đồng thời tích hợp ứng dụng tham quan 3D giúp người xem thưởng lãm toàn bộ không gian trưng bày của bảo tàng và chia sẻ thông tin qua các trang mạng xã hội: Facebook, Twitter, Zalo…, góp phần phát huy giá trị các di sản văn hóa, cung cấp tri thức, giáo dục truyền thống, thu hút khách tham quan, học tập, nghiên cứu, thúc đẩy phát triển du lịch.
Tại Thư viện tỉnh, nhiều năm qua, ngoài các tài liệu truyền thống, thư viện luôn quan tâm bổ sung các tài liệu điện tử, cơ sở dữ liệu toàn văn có chất lượng thông tin cao. Đến nay, Thư viện tỉnh đã xây dựng được trên 50 nghìn biểu điện tử ghi cơ sở dữ liệu sách, báo; trong đó có gần 1.000 biểu ghi sách địa chí, nhân vật chí. Việc triển khai thư viện điện tử đã giúp Thư viện tỉnh đa dạng hóa các loại hình tài liệu như: sách điện tử, các bài báo, báo cáo chuyên đề, luận văn, luận án điện tử… Năm 2012, thực hiện Dự án “Ứng dụng CNTT trong các hoạt động thông tin thư viện tại Thư viện tỉnh”, hệ thống mạng LAN được nâng cấp; máy chủ, hệ thống máy tính nối mạng internet tốc độ cao cùng các thiết bị số (máy scanner, đầu đọc mã vạch…) đã được trang bị cho các phòng làm việc. Nhờ đó, công tác xử lý tài liệu của Thư viện tỉnh luôn đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất, tiết kiệm thời gian, công sức tìm kiếm tài liệu. Cũng trong năm 2012, Trang thông tin điện tử (thuviennamdinh.vn) của Thư viện tỉnh được thành lập, thường xuyên đăng tải, cập nhật các bài viết, giới thiệu những cuốn sách về mảnh đất, con người, bản sắc văn hóa quê hương Nam Định; đồng thời cung cấp thông tin nhanh cho bạn đọc nội quy, thủ tục làm thẻ, lịch phục vụ, hướng dẫn tra cứu tài liệu, cập nhật nhanh chóng những hoạt động của thư viện... Một trong những sáng kiến nổi bật về ứng dụng CNTT nâng cao hiệu quả hoạt động của Thư viện tỉnh là việc ứng dụng cấp thẻ cho bạn đọc trên phần mềm thư viện và ứng dụng mã QR đọc nội dung tài liệu trên điện thoại di động. Bên cạnh đó, sau khi tiếp nhận xe ô tô thư viện lưu động đa phương tiện (năm 2018), Thư viện tỉnh đã ứng dụng các dịch vụ miễn phí của Google vào quản lý và điều hành hoạt động xe thư viện lưu động. Việc đưa sách và các trang thiết bị ứng dụng CNTT như hệ thống máy tính, máy chiếu trên xe ô tô thư viện lưu động xuống các cơ sở, trường học là một hình thức phục vụ bạn đọc mới tại tỉnh ta.
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa, thời gian tới, ngành VH, TT và DL tỉnh tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT để thúc đẩy cải cách hành chính và các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ; tăng cường đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng quản lý sử dụng các phần mềm quản lý, điều hành cho cán bộ, công chức, viên chức trong toàn ngành; đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ số trong thực hiện nhiệm vụ cơ quan, góp phần phát huy giá trị các di sản văn hóa, giáo dục truyền thống, đáp ứng nhu cầu thông tin, tri thức, nâng cao đời sống tinh thần cho các tầng lớp nhân dân./.
Bài và ảnh: Khánh Dũng
