Mặt trời đã ngả phía tây, buông ráng chiều đỏ rực rỡ cuối ngày, lộng lẫy một lần nữa trước khi nhường lại cho màn đêm thăm thẳm. Gió chiều thổi qua vai gầy của mẹ mang theo dư vị của biển, mằn mặn. Thủy triều xuống. Sóng vỗ nhịp dịu dàng vào chân đê, để lộ bờ cát mịn màng, đọng phù sa. Con đường đê bỗng trở nên chênh vênh, nhỏ bé. Gió thổi bay mái tóc rối tung lên, lòa xòa. Tôi áp má vào lưng mẹ để tránh gió, tránh nắng. Lưng mẹ đã ướt đẫm mồ hôi từ lúc nào. Mùi mồ hôi của mẹ trộn lẫn vị tanh của biển, thứ mùi đặc trưng, chẳng hiểu sao tôi lại thấy nó “ngọt ngào” và “nghiện” đến thế. Từ nhỏ nằm trong lòng mẹ, tôi đều hít hà cái mùi vị ấy. Sau này tôi mới hiểu, đó là thứ đã nuôi tôi khôn lớn, trưởng thành, cứng cáp qua những bão giông cuộc đời.
 |
Gió biển thổi mạnh, mắt cay xè. Tôi cố nhìn theo cánh chim hải âu vừa bay qua trên đầu rồi vun vút ra phía biển. Xa xa, con thuyền nhấp nhô, nhỏ bé giữa những đợt sóng, tưởng chừng có thể bị nuốt chửng bất cứ khi nào. Sắp cuối ngày, tàu thuyền bắt đầu cập bến. Đi theo đường đê, mẹ và tôi đến bến thuyền. Nơi đó, những con thuyền mang theo “tinh hoa” của biển cả, sẵn sàng dâng tặng cho đất liền. Dừng xe. Gió cuối chiều mỗi lúc một mạnh. Mùi tanh nồng sộc thẳng vào mũi, ngai ngái. Với người từ vùng khác đến đây, lần đầu có thể sẽ thấy khó chịu. Nhưng với tôi, hương vị đó đã ngấm vào da thịt, trở thành thứ gia vị không thể thiếu trong những năm tháng tuổi thơ và quấn quýt trong tâm trí tôi sau này dù tới bất cứ đâu. Bến thuyền lao xao, nhộn nhịp. Vậy mà tôi lại thấy lòng bình yên, êm ái lạ thường. Những giỏ cá tươi ngon đã cập bến, lấp lánh ánh bạc, ánh vàng dưới nắng chiều ráng đỏ. Các bà, các cô, các mẹ xúm lại, tranh nhau để mua được giỏ cá ngon nhất, tươi nhất, rẻ nhất. Có tiếng người hỏi cá chim giá bao nhiêu, người khen mực trứng tươi ngon, người phàn nàn tôm sú hôm nay hơi nhỏ… Mấy cô chưa chọn được đồ ưng ý, xách giỏ ra tận mép nước đợi thuyền về. Người ngồi phe phẩy chiếc quạt hỏi thăm nhau việc buôn bán dạo này thế nào. Tiếng hỏi giá, ra giá, mặc cả, chào hỏi nhau rôm rả, rộn ràng cả bến thuyền. Mẹ và tôi nhanh chân chen vào giữa đám đông, chọn một giỏ mực và cá tươi ngon nhất. Người thách giá, người trả giá diễn ra trong tích tắc vì nếu không nhanh sẽ có người khác lấy, ra giá cao hơn. Mẹ vội vàng rửa cá, cho vào thùng rồi dẫn tôi đi cho kịp chợ chiều. Chiếc xe máy cà tàng chở những con cá tươi ngon đến chợ, chở cả những ước mơ, hoài bão và tương lai của tôi.
Lúc mẹ và tôi ra chợ, ráng chiều đã nhuộm đỏ cả một vùng nước mênh mông. Bên kia chân đê, không còn thấy màu xanh tươi của bãi cỏ như lúc sớm nữa mà mờ dần rồi tối thẫm lại. Mấy con trâu vẫn thủng thẳng nhai cỏ. Lũ trẻ ngồi quây thành vòng tròn, chơi đấu cỏ ngựa. Nhìn từ trên đê xuống, những ngôi nhà trong xóm nhỏ như những ngôi nhà tí hon, nằm nép mình sau hàng phi lao cao vút. Nhà ai thổi bếp sớm, mùi rơm mới cháy thơm nồng nàn, những làn khói lam chiều vấn vít trên mái bếp, mờ mờ ảo ảo. Làng quê ven biển thanh bình, yên ả khiến tôi muốn được sống chậm lại, tận hưởng từng khoảnh khắc. Hai mẹ con tới chợ, trời vẫn còn sót lại những tia nắng cuối cùng. Cá mẹ lấy vẫn còn tươi nên chỉ một loáng đã bán hết. Tôi thấy trên gương mặt mẹ ánh lên nét cười hạnh phúc. Làn da cháy nắng, sạm đi vì gió biển nhưng ánh mắt thì ấm áp, sáng như những vì sao đêm. Tôi hiểu, mẹ vui không phải cho chính mình mà tất cả đều dành cho tôi.
Bóng tối bắt đầu tràn xuống chân đê. Vòm trời tím sẫm. Mấy ngôi sao sớm lấp lánh trên nền trời nhung huyền. Mặt biển cũng nhuốm màu trời, tối sầm. Khó lắm mới thấy tít ngoài khơi xa, những chiếc thuyền đánh cá vừa lên đèn, lập lòe như những vì sao trên bầu trời đêm. Có thuyền cập bến. Có thuyền lại ra khơi để ngày mai lại mang về đất liền những khoang thuyền đầy cá. Ở đó, có chiếc thuyền mà mẹ tôi vẫn chờ. Ngày mai và nhiều ngày sau nữa. Sóng vẫn vỗ nhịp dịu dàng. Những cánh buồm no gió vẫn ra khơi. Mặt trời vẫn thắp lửa trên biển rồi lặng lẽ đi ngủ vào cuối ngày. Bình minh vẫn rực rỡ. Hoàng hôn vẫn quyến rũ, say lòng. Nhưng tôi biết, có những con sóng, những buổi chiều sẽ chẳng quay lại trong đời...
Bài và ảnh: Nguyễn Minh
(K37 - Học viện Báo chí và Tuyên truyền)
