Mới 4h30 sáng, ánh nắng mùa hè đã tóe lên từ cuối trời rạng đỏ. Tiếng gà rộ lên từng chập đánh thức những uể oải còn sót lại từ đêm của một ngày nóng nực. Từ đầu làng, mùi cơm mới đưa lại thơm phưng phức, xao xuyến. Bếp nhà ai còn quẩn hơi khói la đà. Gà gáy một chập nữa, mẹ vội vã đánh thức cả nhà dậy ăn sáng để kịp ra đồng đi gặt. Hôm nay mẹ thổi cơm nếp lạc, để ăn cho chắc bụng, gặt đến tận trưa mới được về nhà. Thằng Tý ngửi mùi cơm tỉnh hẳn ngủ, nhanh nhảu chia bát đũa rồi đưa vào miệng ngấu nghiến những miếng cơm ngầy ngậy, dẻo quánh, thơm nồng. Vét hết miếng cuối cùng trong bát, nó đã thấy cả nhà sẵn sàng quang gánh, xe cộ, liềm hái. Từ đầu làng từng tốp người lỉnh kỉnh đồ đoàn men theo con đường làng hẵng còn đẫm ướt hơi sương tỏa ra đồng. Cánh đồng rộng mênh mông trải dài tít tắp, ôm ấp lấy xóm làng, dang vòng tay dài rộng bao bọc triền đê theo ánh nắng trời dần vàng ửng trong nắng sớm.
 |
| Ảnh/ Internet |
Gió nam xào xạc trên khắp đồng làng, xô những thân lúa trĩu bông dạt về một phía. Trên những lá lúa vàng ươm và ở đầu bông, sương sớm hãy còn đọng lại. Chân ruộng sát mé làng, bốn năm bóng nón trắng nhấp nhô, lưng cúi lom khom gặt lúa. Rồi từ giữa đồng, tiếng bước chân của bố huỳnh huỵch chạy vác lúa lên bờ, tiếng liềm cắt ngọt vào gốc lúa xoèn xoẹt. Mặt trời càng lên cao, tay mẹ đưa liềm càng nhanh. Theo tay mẹ, lúa ngả rạp từng đám. Đầu bờ, bố đã kịp chất đầy cả một xe lúa cao ngất. Theo sau bố, từng đoàn xe thồ bon bon men theo con mương nhỏ chở lúa về nhà. Đêm mùa hè trăng sáng vằng vặc, in rõ bóng từng tàu lá chuối xuống mặt ao. 8h tối, làng xóm ồn ã trong tiếng máy suốt lúa. Nhà nhà tranh thủ khi đêm xuống mát mẻ suốt lúa. Giữa sân, bố kéo một bóng điện treo lơ lửng trên cành ổi vươn sát hè suốt lúa. Đống lúa cao ngất, thành quả của cả nhà trong một ngày xếp gọn gàng ngay sau máy tuốt lúa. Bố và mẹ đã đứng vào máy, chân đạp, tay thoăn thoắt xoay bó lúa. Hạt theo vòng quay của máy rơi ào ào xuống sân. Bà nội đứng ngay cạnh đống lúa mới suốt cầm cào, cào bớt lá, mày lúa. Góc kia, ông nội nhanh nhẹn xúc lúa cho vào bì. 10h đêm, cả làng vẫn còn vang động tiếng máy suốt lúa. Thằng Tý và bọn trẻ được phép thức muộn cùng cả nhà, nửa đêm vẫn í ới gọi nhau chơi trò.
Sáng banh mắt, mùi rơm mới nồng ngái đánh thức thằng Tý. Hôm nay, nó được đặc biệt ưu ái ở nhà giúp bà phơi rơm, phơi lúa. Đầu ngõ, thằng Tý đã thấy đám trẻ đứng đợi. Nó lao ra, đầu cắm xuống con ngõ đầy rơm tươi, chân chổng ngược lên trời nhào lộn. Con đường làng vào mùa gặt bốn bề rơm là “thế giới riêng” của lũ trẻ. Rơm phơi được một, hai nắng đã bắt đầu “co” lại, vừa thoang thoảng mùi nắng, vừa thơm mùi rơm. Sáng nay tranh thủ lúc thằng Tý còn ngủ, bà đã kịp tãi ra để phơi. Bọn thằng Tý hết cuộn mình, lăn lóc trên rơm lại vơ vội từng đám ném nhau. Tối đến, kệ việc đã tắm táp sạch sẽ, thằng Tý cùng chúng bạn vẫn mò mẫm, chui cả vào những đống rơm được gảy gọn ở ven đường trốn tìm. Cứ như thế chúng quần thảo với rơm rạ hết mùa gặt.
Vụ lúa chiêm năm nay được mùa, cả làng ai cũng hồ hởi. Tính trên đầu sào, năng suất lúa vượt trội hẳn so với năm ngoái. Mẹ phấn khởi khoe với bà, tháng 9 tới, vào năm học mới sẽ không phải lo lắng nhiều tiền học phí cho chị em thằng Tý. Bà nội nghe mẹ nói cũng vui lây, cả trưa không ngủ thức “đi lúa”. Trưa hè bỏng rát, đầu đội chiếc nón mê đã cũ, bà xắn quần đi lúa; hai bàn chân vạch những đường thẳng tắp, đảo cho lúa được nắng. Những hạt lúa, được nắng, được gió, được mồ hôi cha mẹ dưỡng nuôi nằm mây mẩy hạt vàng trên sân. Chiều muộn, cơn giông ập tới, ông bà nội, thằng Tý lao ra gạt rồi xúc lúa. Bố mẹ đội giông gió về “chạy” lúa. Trời nổi mây đen vần vũ, lắc rắc những hạt mưa to tướng đầu mùa thì cả nhà thằng Tý cũng đã “chạy” lúa xong. Mưa rào kéo nước đầy ắp các cánh đồng. Bà bảo, gặt xong mà gặp mưa, đất sẽ nhanh hồi lắm đây. Rồi hình như bà lại đang “mơ” đến mùa gặt sau lúa về đầy nhà./.
Nguyễn Hoa Xuân
