Là đơn vị điểm của huyện xây dựng NTM giai đoạn II (2015-2020), thời gian qua, Đảng ủy, UBND xã Yên Xá (Ý Yên) đã đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) gắn với thực hiện các tiêu chí NTM, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.
 |
| Biểu diễn văn nghệ trong Lễ hội Làng nghề đúc Tống Xá. |
Các nội dung hoạt động của phong trào TDĐKXDĐSVH được lồng ghép, kết hợp với các phong trào thi đua khác và được triển khai sâu rộng trong xã như: xây dựng NTM, xây dựng nếp sống văn minh, giảm nghèo bền vững... Việc chú trọng thực hiện các quy định, tiêu chuẩn về xây dựng “Làng văn hoá”, “Gia đình văn hoá”, “Cơ quan, trường học, trạm y tế văn hóa” đã góp phần để xã thực hiện các tiêu chí về văn hóa trong xây dựng NTM. Đến nay, cả 4 thôn: Cổ Liêu, Đông Tống Xá, Tây Tống Xá, Bắc 12 đều được công nhận danh hiệu “Làng văn hoá”, trong đó thôn Cổ Liêu và thôn Đông Tống Xá đạt danh hiệu “Làng văn hoá 3 năm liền”; 3 trường học, 1 trạm y tế đạt chuẩn “Nếp sống văn hoá”. Công tác bình xét, công nhận gia đình văn hoá được các thôn tổ chức theo đúng quy trình, đảm bảo chất lượng, đã tạo được sự đồng tình của nhân dân. Năm 2017, xã có 1.096/1.174 hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá” (đạt tỷ lệ 82,3%). Hiệu quả từ phong trào đã tạo chuyển biến trong thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm trong việc cưới, việc tang, hoạt động lễ hội; bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hoá, thuần phong mỹ tục của địa phương, ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Xã quan tâm đầu tư hỗ trợ các thôn xây dựng NVH với cơ chế khuyến khích là 60 triệu đồng/thôn; huyện hỗ trợ 40 triệu đồng/thôn. Đến nay, 2 thôn: Đông Tống Xá và Bắc 12 đã hoàn thành xây dựng NVH theo tiêu chí NTM. Từ khi đi vào hoạt động năm 2016, NVH thôn Bắc 12 là địa điểm hội họp, sinh hoạt văn hóa - thể thao của người dân. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, cấp ủy, chính quyền thôn Đông Tống Xá đã vận động nhân dân đóng góp tiền, ngày công lao động để xây dựng NVH. Đến nay, NVH thôn Đông Tống Xá đã hoàn thành, đưa vào sử dụng xây dựng trên khuôn viên hơn 500m2 với kinh phí khoảng 350 triệu đồng. Hiện còn 2 thôn Cổ Liêu và Tây Tống Xá đã quy hoạch và phê duyệt diện tích xây dựng NVH theo chuẩn NTM từ 500m2 trở lên, dự kiến hoàn thành vào năm 2018. Với sự quan tâm chỉ đạo của cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương và sự nhiệt tình hưởng ứng của người dân, phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT của xã ngày càng phát triển. Hội NCT xã đã thành lập mô hình CLB văn thể hoạt động hiệu quả gồm: CLB thể dục dưỡng sinh và CLB thơ ca. Trong khuôn viên NVH thôn Bắc 12 và thôn Đông Tống Xá, cứ vào mỗi buổi sáng mùa hè và buổi chiều mùa đông, các hội viên Hội NCT đều đến luyện tập thể dục, nâng cao sức khỏe. Ngoài ra, nhiều hội viên NCT còn tích cực tham gia tập luyện bóng bàn, bóng chuyền… để nâng cao sức khỏe. Các giải thi đấu bóng đá, cầu lông được Ban văn hoá phối hợp với Đoàn Thanh niên xã tổ chức thường xuyên vào dịp Tết Trung thu hằng năm. Vào dịp kỷ niệm Chiến thắng 30-4, Quốc tế Lao động 1-5, Quốc khánh 2-9, xã đều tổ chức các hoạt động văn nghệ có sự tham gia của các tốp văn nghệ ở 4 thôn. CLB chèo Yên Xá là một trong 4 CLB văn nghệ dân gian được thành lập và hoạt động dưới sự quản lý của Trung tâm VH-TT huyện. Với nòng cốt gồm 10 thành viên được nhiều người biết đến như: Nghệ nhân Ưu tú Trần Quang Lộc, Nguyễn Thị Lý, Đỗ Thị Thìn, Bùi Văn Quyến, Nguyễn Viết Thiện, Bùi Thị Lan…, CLB đã trở thành nòng cột, đưa phong trào văn nghệ của xã phát triển. Xã có 1 di tích lịch sử - văn hoá quốc gia là Đền thờ Đức Thánh Tổ. Lễ hội tại di tích Đền thờ Đức Thánh Tổ diễn ra 3 năm 1 lần từ ngày 10 đến ngày 12-2 âm lịch nhằm tưởng nhớ Ông tổ làng nghề - Thiền sư Nguyễn Minh Không truyền nghề cho nhân dân. Lễ hội ngoài những phần lễ, tế, rước trang trọng, các trò chơi dân gian truyền thống trong phần hội diễn ra náo nhiệt như: múa lân - rồng, tổ tôm điếm, bắt vịt dưới ao, vật cù, bịt mắt đánh trống, leo cầu phao, ném vòng cổ chai…
Thời gian tới, xã Yên Xá tiếp tục huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hoá cơ sở. Phát triển phong trào văn nghệ quần chúng, tạo điều kiện để nhân dân tích cực tham gia sáng tạo, hưởng thụ các giá trị văn hoá./.
Bài và ảnh: Khánh Dũng
