Xã Hải Bắc (Hải Hậu) là địa phương gìn giữ và phát huy được nhiều giá trị văn hoá truyền thống. Trên địa bàn xã hiện có hàng chục đội, CLB văn nghệ quần chúng. Trong đó, nhiều CLB, đội văn nghệ hoạt động sôi nổi như: CLB thơ Đường luật người cao tuổi (NCT), CLB văn nghệ xã, đội văn nghệ xóm 4, đội văn nghệ xóm 8; đội múa rồng, đội múa sư tử; hội kèn đồng ở các xứ, họ đạo: Triệu Thông, Giáp Nội, Đông Biên…
Đội múa sư tử biểu diễn trong lễ trùng tu đền Giáp Đàm, xóm 4, xã Hải Bắc. |
Những ngày cuối năm là thời điểm mà các thành viên trong CLB văn nghệ xã đang tích cực luyện tập chuẩn bị cho chương trình “Mừng Đảng, mừng Xuân” dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018. Với gần 20 thành viên là các hội viên Hội NCT, Hội Phụ nữ, Hội CCB, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên có đam mê, năng khiếu nghệ thuật, CLB có thể biểu diễn đa dạng các thể loại từ chèo, hát văn, nhạc trẻ, nhạc cách mạng đến các làn điệu múa dân gian, múa đương đại... Các “hạt nhân” văn nghệ trong CLB có thể vừa hát, múa và vừa chơi nhạc cụ truyền thống một cách thuần thục, tiêu biểu như các ông, bà: Vũ Thanh Hải, Phạm Thị Tuyết Mai, Lê Thị Thanh, Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Thị Mùi… Trong những buổi biểu diễn phục vụ các nhiệm vụ chính trị của địa phương, nhiều tiết mục của CLB có nội dung tư tưởng và ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước tới nhân dân, bảo lưu được những giá trị nghệ thuật dân gian. Nhiều năm liền CLB đại diện cho xã Hải Bắc tham gia các chương trình liên hoan văn nghệ, hội diễn nghệ thuật quần chúng huyện Hải Hậu. Đồng chí Nguyễn Văn Thụ, cán bộ văn hoá xã Hải Bắc cho biết: Để khuyến khích phong trào văn nghệ phát triển, hằng năm, được sự chỉ đạo của UBND xã, Ban văn hoá xã đã chủ trì tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, hội diễn văn nghệ vào dịp lễ, tết. Khoảng 10 năm trở lại đây, phong trào văn nghệ quần chúng ở Hải Bắc ngày càng được địa phương quan tâm, phát triển trong các khu dân cư. Cả 11 xóm trong xã đều thành lập được các đội văn nghệ quần chúng, hoạt động theo hình thức xã hội hoá, sinh hoạt định kỳ mỗi tháng từ 1 đến 2 lần tại các NVH xóm. NVH xóm 4 được xây dựng năm 2011, kinh phí 4,5 tỷ đồng là một trong những NVH xóm có quy mô lớn nhất tỉnh; đây là điều kiện thuận lợi để đội văn nghệ của xóm hoạt động sôi nổi và hiệu quả. Năm 2012, đội văn nghệ xóm 4 được thành lập với trên 15 thành viên, đa dạng ở mọi lứa tuổi, ngành nghề. CLB đã dàn dựng được các chương trình biểu diễn đa dạng nhân Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân (18-11), Ngày Quốc tế NCT (1-10), Ngày Quốc tế Phụ nữ (8-3)... Các bài hát chèo, hát văn do đội thể hiện được soạn lời mới có giai điệu âm nhạc vui tươi, trong sáng, có nội dung ca ngợi quê hương, đất nước, cổ vũ nhân dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa. Trò chuyện với các cụ cao niên, chúng tôi cũng được biết nghệ thuật múa sư tử ở địa phương có từ năm 1965. Đội múa sư tử xã hiện có trên 10 người, độ tuổi từ 30-70. Ông Đỗ Văn Huynh, đội trưởng đội múa sư tử tâm sự: Một số thành viên cao niên có kinh nghiệm trong đội đã không quản tuổi cao sức yếu, nhiệt tình truyền dạy kỹ thuật “nghề” cho thế hệ trẻ. Vì vậy, nhiều thời điểm phục vụ lễ hội, số lượng các thành viên trong đội có thể lên đến gần 20 người. Bên cạnh đó người dân xã Hải Bắc tiếp tục khôi phục nghệ thuật múa rồng để phục vụ đời sống tâm linh. Đội múa rồng xã được thành lập năm 2011 có 24 thành viên chủ yếu là nữ, hoạt động dựa trên nguồn kinh phí từ nhân dân kết hợp với đóng góp của các thành viên. Thời gian đầu thành lập, hoạt động của đội còn gặp nhiều khó khăn trong cách thức thể hiện, biểu diễn. Các thành viên trong đội phải tự tìm tòi, học hỏi và kiên trì luyện tập. Đến nay, đội đã biểu diễn thuần thục các tiết mục múa rồng như: rồng chầu, rồng cuốn thủy, rồng ấp… Ngoài những buổi biểu diễn phục vụ lễ hội xóm 4, lễ hội di tích lịch sử - văn hoá Đền chùa Xã Hạ, từ đường họ Nguyễn Vũ Đại Tôn, đội múa rồng và đội múa sư tử ở xã Hải Bắc còn góp mặt trong các sự kiện văn hoá khác như: Tết Trung Thu, mừng thọ đầu xuân... hay dịp Tết cổ truyền với ước mong “Thiên hạ thái bình, quốc thái dân an”. Hằng năm, vào dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 xã Hải Bắc đều tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thi đấu thể thao, từ đó chọn ra các tiết mục xuất sắc để tham gia thi đấu tại Ngày hội VH-TT truyền thống huyện Hải Hậu. Các hoạt động biểu diễn: múa rồng, múa sư tử, kèn đồng và các môn thể thao thi đấu: bóng chuyền, bơi lội, cầu lông, bơi lội, kéo co, cờ tướng... đều có sự tham gia của các CLB văn hoá, văn nghệ xã Hải Bắc thu hút đông đảo người dân đến xem và cổ vũ.
Hoạt động của các đội, CLB văn hoá, văn nghệ ở xã Hải Bắc đã góp phần đẩy mạnh công tác xây dựng đời sống văn hóa. Đến nay, cả 11 xóm trong xã đều được công nhận danh hiệu “Xóm văn hoá”, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 97,8%. Để duy trì và phát triển các đội, CLB văn nghệ, thời gian tới, xã Hải Bắc sẽ tiếp tục xây dựng, nhân rộng mô hình hoạt động các đội, CLB; có cơ chế khuyến khích nhân dân cùng tham gia sáng tạo, bảo tồn, truyền dạy các giá trị văn hoá truyền thống của địa phương. Thường xuyên tổ chức các hoạt động hội thi, hội diễn nghệ thuật quần chúng; đẩy mạnh công tác xã hội hóa hoạt động văn hoá, văn nghệ. Quan tâm bồi dưỡng, phát huy vai trò và đóng góp của các đội, CLB văn nghệ, để phong trào văn nghệ quần chúng có sức sống lâu bền trong nhân dân./.
Bài và ảnh: Khánh Dũng