Mỗi lúc nhớ về quê, trong tôi luôn hiện lên hình ảnh giậu mồng tơi xanh mướt nơi vườn nhà rợp màu cây lá.
 |
| Ảnh minh hoạ/ Internet |
Những cây mồng tơi chẳng cần phải mất công trồng cấy nhiều lần. Hạt già rụng xuống, nằm im lìm dưới đất, qua những ngày đông rét giá, qua những ngày xuân mưa phùn ẩm ướt, chỉ chờ trời ấm là mọc lên vô số cây con. Tháng tư, nắng đã bắt đầu gay gắt, chói chang. Bà tôi lại cặm cụi đan chiếc giậu thưa bằng phên tre hoặc cắm mấy cành rào xung quanh gốc để mồng tơi đua ngọn leo lên. Cái nắng chớm hè xen lẫn những đợt mưa cuối xuân làm cho đám mồng tơi nhanh chóng đâm lên những đọt non mơn mởn, cuốn chắc vào phên tre, tạo thành một bờ giậu xanh um vững chắc, che chắn không cho lũ gà vào bới vườn. Những chiếc lá hình tim mọng nước, bóng láng, chạm vào mát lạnh cả tay. Mùa hè nóng bức, chỉ cần xách rổ ra vườn, hái ít rau mồng tơi về nấu canh, ăn kèm với cà pháo muối xổi chấm mắm tôm là cả nhà đã được bữa cơm ngon miệng. Càng hái thường xuyên, rau càng đâm nhiều ngọn nhánh non tơ, nhiều lúc ăn không xuể bà tôi còn phải mang cho hàng xóm hoặc gửi lên cho mấy dì trên phố. Rau mồng tơi nấu suông, nấu tép tươi, tép khô hay nấu chua với mẻ đều ngon, nhưng hợp nhất là nấu với cua đồng. Nhớ những ngày tháng 5, mẹ đi gặt về, mồ hôi ướt đầm tấm khăn trùm mặt. Quẳng gánh lúa xuống sân, mẹ giũ chiếc xà cạp cho những con cua đồng còn lấm lem bùn đất rơi tõm vào vại nước. Cua ngày mùa con nào con ấy béo tròn, gạch vàng, thịt chắc, nấu với ngọn và lá mồng tơi non, thêm quả mướp hương tạo thành món canh bổ dưỡng, được cả hương lẫn vị. Không chỉ cung cấp nguồn rau mát lành, làm dịu đi cái nắng nóng oi ả của mùa hè, giậu mồng tơi còn gắn liền với bao kỷ niệm của lũ trẻ quê chúng tôi. Bên bờ giậu xanh rờn ấy, tôi với đám bạn trong xóm bao lần hái những chiếc lá hình tim xinh xắn, giả làm tiền chơi trò bán hàng với nhau. Những cãi vã, giận hờn con trẻ thoắt đến thoắt đi như mưa bóng mây để mỗi lúc nhớ về tuổi thơ thấy thân thương quá đỗi. Cuối hè đầu thu, hoa mồng tơi nở từng chùm màu hồng nhạt, lá bắt đầu lốm đốm những chấm nâu. Giậu mồng tơi vắt kiệt mình qua những ngày hè bỏng rát, trước khi tàn lụi vẫn để lại những chùm quả tím đen lúc lỉu. Đám trẻ con hái quả mồng tơi mọng nước, nghiền thành thứ mực tím, bôi vẽ lem nhem tay chân quần áo. Trang lưu bút học trò một thuở cũng rưng rưng màu tím mực mồng tơi.
Quê nhà giờ đổi thay nhiều, nhưng những giậu mồng tơi xanh mướt vẫn còn đó, để mỗi lúc về quê lại thấy vẹn nguyên những gắn bó, yêu thương./.
Lam Hồng
