Nguyễn Tường Thuật
Về Pác Bó
Chân đi không biết mỏi
Núi Mác sáng xuân rực ánh mặt trời
Suối Lê-nin nước xanh dòng trong vắt
Rừng trổ lộc non tơ vui đón ngọn gió vờn.
Về Pác Bó
Chạm tay vào tấm đá
Nơi những đêm lạnh buốt Bác vẫn nằm
Hơn bảy mươi năm như vẫn còn hơi ấm
Bếp lửa năm nào sưởi Bác những mùa đông.
 Trịnh Phòng |
Về Pác Bó
Được đứng bên bàn đá
Nơi Bác ngồi dịch sử Đảng năm nao
Chủ nghĩa Mác - Lê-nin
hướng đường đi nước bước
Thấm vào lời “Tuyên ngôn…”
Bác đọc trước đồng bào…
Sáng xuân nay
Con về thăm Pác Bó
Tưởng như Bác vừa đi khuất phía đèo cao
Bên núi Mác, suối Lê-nin
con nhìn theo bóng Bác
Thấy sau bước chân Người
mùa xuân mới xôn xao
Vẳng trong gió câu Then “Ơn Bác…” ngọt ngào./.
Ngày 28-1 năm nay (tức ngày mùng 1 Tết Đinh Dậu), kỷ niệm tròn 76 năm Bác Hồ trở về nước qua cột mốc 108 (cũ), tại xóm Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng (28-1-1941). Sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, ngay khi trở về Cao Bằng trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã bắt tay vào việc xây dựng Cao Bằng thành căn cứ địa cách mạng của cả nước.
Một trong những việc đầu tiên của Người là bắt tay vào việc xây dựng thí điểm các tổ chức Mặt trận nhân dân thống nhất rộng rãi, đoàn kết tất cả các lực lượng yêu nước trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc (sau này gọi là Mặt trận Việt Minh). Để đảm bảo bí mật, ngày 8-2-1941, Bác rời làng Pác Bó lên ở hang Cốc Bó. Tháng 3-1941, Bác rời hang Cốc Bó đến lán Khuổi Nặm, tại đây, Bác đã triệu tập Hội nghị Trung ương lần thứ VIII, quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh, nêu cao khẩu hiệu Giải phóng dân tộc, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu và xác định chuẩn bị khởi nghĩa là nhiệm vụ trung tâm của toàn Đảng, toàn quân ta. Sau khi Mặt trận Việt Minh ra đời, dưới sự chỉ đạo của Người, phong trào cách mạng ở Cao Bằng được phục hồi nhanh chóng và phát triển mạnh mẽ. Chỉ trong thời gian ngắn, hầu như các tổng, xã thuộc 3 châu: Hà Quảng, Hòa An, Nguyên Bình đã có cơ sở Việt Minh và tổ chức được đội tự vệ. Tháng 10-1941, Bác Hồ chỉ thị cho Đảng bộ Cao Bằng thành lập đội vũ trang tập trung (Đội du kích) đầu tiên của tỉnh, tiến tới thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Chính vì đó, Cao Bằng trở thành một trong những vùng quan trọng của khu giải phóng Việt Bắc, là "Ngôi sao sáng của cách mạng". Việc dựa vào rừng núi Cao Bằng, sau đó là cả vùng rừng núi Việt Bắc tạo thế trận liên hoàn trong toàn quốc là một quan điểm chiến lược quân sự đúng đắn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hai mươi năm sau, ngày 20-2-1961, tức ngày mùng 6 Tết âm lịch, nhân dân Pác Bó lại vinh dự được đón Bác Hồ về thăm, chúc Tết. Gặp lại đồng bào trong ngày đầu xuân năm mới, nhớ lại những ngày tháng khó khăn của cách mạng, được sống trong tình cảm yêu thương, đùm bọc của đồng bào, Người thân mật nói: “20 năm trước ở căn cứ này, đồng bào đã bảo vệ Đảng, nuôi dưỡng cách mạng. Đảng dựa vào dân, nhân dân tin vào Đảng, đi theo Đảng, nhờ vậy mà lực lượng cách mạng ngày càng lớn mạnh, đã làm nên Cách mạng Tháng Tám năm 1945”. Sau đó, Bác đi thăm một số gia đình có công với cách mạng, thăm lại hang Pác Bó, ngắm núi Các Mác, suối Lê-nin, chiếc bàn đá và trồng cây trúc bên bờ suối. Người bồi hồi, xúc động đã làm 4 câu thơ:
“Hai mươi năm trước ở hang này
Đảng vạch con đường đánh Nhật, Tây
Lãnh đạo toàn dân ra chiến đấu
Non sông gấm vóc có ngày nay”./.
