Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa củ cải, cô tôi lại gửi cho các cháu phương xa mỗi đứa một bọc củ cải khô còn thơm mùi nắng.
 |
| Ảnh: Internet |
Quê tôi đồng ruộng phì nhiêu, bao bọc quanh làng là 3 vùng riêng biệt. Đồng trước làng trồng lúa, đồng Nội trồng hoa màu, đồng Khe chuyên trồng giống thuốc lào thơm ngon nổi tiếng. Vùng trồng rau màu, mỗi mùa đông lại xanh mướt, nõn nà màu của cải bẹ, cải thìa, bắp cải, su hào, xà lách, củ cải. Cuối đông, từng vạt hoa cải bẹ vàng tươi, hoa cải củ trắng ngần rủ rê ong bướm về rập rờn khoe sắc. Những đám hoa cải cúc rực lên như muôn ngàn vầng mặt trời tí hon. Hương hoa thơm dịu tỏa bay khắp cánh đồng. Bên những luống hoa rực rỡ trải dài ra tận bờ sông dành để lấy hạt làm giống cho mùa sau luôn có mấy cô bé con đứng hít hà, ngắm nghía, gợi nhớ về hình ảnh của tôi và lũ bạn trong làng thời thơ ấu. Ngày ấy, mỗi mùa đông, bà nội và các cô tôi thường gieo mấy luống cải đủ loại, vừa để bán, vừa để ăn hằng ngày. Cải củ hầu như nhà nào cũng trồng một luống to vì ít cần chăm sóc, lại chế biến được nhiều món ngon. Khi những củ cải lớn, nhô một phần thân lên khỏi mặt đất, chỉ to bằng cổ tay trẻ con, thuôn đều, vỏ trắng mịn là đến mùa thu hoạch. Đó là lúc củ cải ngon ngọt nhất. Những lần theo bà và các cô ra đồng nhổ củ cải, mấy đứa trẻ con bao giờ cũng bày trò đứng xoạc chân, mắm môi, giả vờ đang nhổ củ cải khổng lồ như trong câu chuyện bà từng kể và sung sướng cười vang khi chẳng may đứa đứng đầu tuột tay làm cả bọn ngã lăn ra đất. Củ cải không để được lâu vì nếu quá lứa sẽ bị xốp ruột nên vào mùa thu hoạch rộ, phần để bán, phần để ăn ngay, còn lại các gia đình thường thái sợi hoặc thái thật mỏng đem phơi. Qua vài buổi nắng hanh, củ cải khô quắt lại, chuyển màu vàng nâu là có thể cất đi, dành lúc khan hiếm rau xanh hay những hôm trời mưa gió. Củ cải khô xào với mỡ, hành hoa; làm nộm chua ngọt với rau thơm vườn nhà, ăn rất giòn và ngon ngọt. Nhưng ngày bé, tôi thích nhất là món củ cải khô kho với thịt ba chỉ. Từng sợi củ cải giòn dai thấm đẫm vị mặn của nước mắm, vị béo ngậy của mỡ lợn, ánh lên màu vàng nâu cánh gián, ăn kèm với cơm trắng nóng hổi trong những ngày đông giá rét đã trở thành “món ngon nhớ lâu” trong ký ức của bao đứa trẻ làng tôi.
Và như một thói quen, mỗi lúc cuối đông, lại ngóng cô tôi gửi lên cho bọc củ cải khô và thèm được trở về quê, đi giữa một vùng mênh mang hoa cải vàng bay phơi phới trong gió đông lạnh buốt./.
Lam Hồng
