Bác tôi gọi điện về, nói trời lạnh rồi, đã vào mùa cá mai rồi đấy, năm nay chú thím có còn đi đánh bắt hay không?
Bác tôi lên thủ đô sống đã gần hai chục năm, con người đã ra dáng thành thị nhiều, chỉ lối sống phóng khoáng, giọng nói nặng nặng đượm vị muối mang đặc trưng của người vùng biển và tình cảm sâu đậm với quê hương thì vẫn vẹn nguyên, không hề thay đổi. Thỉnh thoảng, bác lại nhắc mẹ tôi gửi cho chai nước cáy, lọ mắm tôm, ít tép moi khô hoặc gọi điện về, xuýt xoa kêu nhớ món này, món nọ. Và lần nào cũng vậy, mẹ tôi lại tất tả đi tìm mua bằng được thứ bác yêu cầu và gửi ngay cho bác theo xe khách để thỏa nỗi lòng của người con xa quê.
 |
| Ảnh: Internet |
Mùa cá mai quê tôi thường bắt đầu vào khoảng tháng 10 âm lịch, khi những đợt gió mùa Đông Bắc đầu tiên tràn về. Tôi nhớ những hôm mới tầm 3, 4 giờ sáng, trời còn sớm tinh sương, lúc chúng tôi vẫn còn cuộn tròn trong chăn ấm thì bố tôi và các chú, các anh trong xóm đã trở dậy, chuẩn bị lưới và các dụng cụ cần thiết để đi đánh bắt cá mai. Trong giấc ngủ, tôi vẫn nghe mơ hồ tiếng bố rít thuốc lào ngoài phòng khách, tiếng người í ới gọi nhau và tiếng những bước chân vội vã xa dần. Khoảng 9, 10 giờ, các thuyền lần lượt nối đuôi nhau trở về. Vào những ngày nghỉ học, bọn trẻ trong xóm cũng được theo các mẹ, các chị ra bến cá. Trong lúc bố mẹ gỡ lưới, giũ cá xuống một tấm bạt trải sẵn trên nền cát, chúng tôi rủ nhau đi dọc bờ biển nhặt vỏ ốc, vỏ sò bị sóng đánh lên bờ ngồi xâu thành những chuỗi vòng đeo cổ. Cá mai thường bơi thành đàn đông đúc để kiếm ăn và sinh sản nên sau mỗi chuyến đi biển, người ít cũng được vài tạ, người dày dạn kinh nghiệm, biết phán đoán con nước, hướng gió, luồng cá có khi thu được hàng tấn. Cá mai chỉ nhỏ như hai đầu ngón tay nhưng thịt rất chắc, ngọt thơm, xương giòn mềm, lại không có vị tanh. Mỗi lần đánh bắt về được mẻ lớn, mẹ lại chọn ra một mớ những con tươi ngon nhất, thân còn trong vắt, lấm tấm một đường vảy lấp lánh như bạc, cắt đầu đuôi, rán giòn, chấm nước mắm chanh tỏi ớt hoặc nấu canh cùng dưa cải. Gỏi cá mai ăn kèm với các loại rau thơm, lá vọng cách, chuối chát, khế chua cũng thật đậm đà hương vị. Sau bữa trưa ngon lành với các món ăn từ cá mai, cả nhà lại cùng nhau ngồi sơ chế cá, dán lên các tấm phên tre, mang lên đê biển hoặc ra sân phơi. Đi đến đâu trong làng chài mùa này cũng sực nức vị mặn mòi của cá mai thơm mùi nắng, thứ mùi đặc trưng đến nỗi mỗi lúc xa quê lại nhớ đến cồn cào.
Cũng như mọi lần, mẹ tôi lại vội đùm dúm một bọc cá mai khô gửi lên cho bác. Mẹ bảo, cuộc sống nơi thủ đô giờ có thiếu thốn gì, nhưng cái tình với quê hương thì lúc nào cũng quý./.
Lam Hồng
