Xóm 7, xã Hải Phúc (Hải Hậu) hiện có 145 hộ, 468 khẩu, là đơn vị tiêu biểu của tỉnh về việc phát huy vai trò và nguồn lực nhân dân trong xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở. Từ năm 2007, xóm 7 đã hoàn thiện công trình nhà văn hóa (NVH) xóm với đủ trang thiết bị; sân tập TDTT được xây dựng đáp ứng nhu cầu giải trí, sinh hoạt văn hóa, luyện tập thể thao của nhân dân. Đặc biệt từ năm 2011 đến nay, hưởng ứng phong trào “Xây dựng xóm văn hóa NTM”, “Gia đình văn hóa NTM”, cán bộ, đảng viên và nhân dân xóm 7 đã đóng góp gần 1 tỷ đồng, hơn 8.200m2 đất xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Nhiều tập thể, cá nhân tiêu biểu trong phong trào hiến đất, kinh phí xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa như các hộ ông: Lã Ngọc Tiên, Nguyễn Xuân Bá, Nguyễn Mạnh Cường, Lã Ngọc Hưng, Nguyễn Vũ Hùng... Để làm được điều đó, xóm 7 đã phát huy dân chủ trong việc sử dụng các nguồn đóng góp; khơi dậy và phát huy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng, vai trò chủ thể của người dân; các khoản đóng góp được chia nhỏ theo từng giai đoạn để vừa sức dân. Tại xã Nam Hồng (Nam Trực), thực hiện chủ trương xã hội hóa đến nay, toàn xã đã huy động sự đóng góp của nhân dân tham gia xây dựng hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hoá trong xã và các công trình phúc lợi với tổng kinh phí 3.660 triệu đồng. Trong đó, 2 năm qua, nhân dân địa phương đã đóng góp kinh phí, ngày công xây mới 4 NVH xóm với kinh phí hơn 1,8 tỷ đồng, gồm NVH xóm: Hồng Tiến, Hồng Đoàn, Đông Trung Thắng, Tiền Làng. Đến nay, xã có 14 NVH xóm đạt tiêu chuẩn của Bộ VH-TT và DL. Các hoạt động chính trị, văn hoá, văn nghệ, TDTT của người dân được duy trì hiệu quả tại NVH.
 |
| Nhân dân xã Nghĩa Phúc (Nghĩa Hưng) tham gia làm đường giao thông nông thôn. |
Triển khai chương trình xây dựng NTM, gắn với phong trào xây dựng làng, xóm đạt tiêu chí về văn hóa (tiêu chí 6 và 16), các địa phương trong tỉnh đã tập trung huy động các nguồn lực ở địa phương, đặc biệt là đóng góp của nhân dân đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn; trong đó có hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở. Các địa phương đã vận động nhân dân hiến đất xây dựng các công trình NVH, thư viện, bảo tàng và các công trình an sinh xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bộ mặt nông thôn đã có những đổi mới rõ rệt. Tiêu biểu như các xã: Hải Phương, Hải Thanh, Hải Hà, Hải Tân (Hải Hậu), Nghĩa Minh (Nghĩa Hưng), Xuân Thượng, Xuân Kiên (Xuân Trường), Minh Tân, Hiển Khánh (Vụ Bản), Trực Hùng, Trực Hưng (Trực Ninh), Yên Lương (Ý Yên)... Đồng chí Nguyễn Thành Mạnh, Phó Bí thư Huyện ủy, Trưởng ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” huyện Giao Thủy cho biết: Do làm tốt công tác huy động sức dân tham gia hiến đất, đóng góp kinh phí và ngày công trong việc xây dựng thiết chế văn hóa, đến nay, huyện Giao Thủy có hơn 190 xóm, khu dân cư có NVH, có hơn 44.500 hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”, đạt tỷ lệ 73,4% trong đó có nhiều xã, thị trấn đạt 100% xóm có NVH là các xã: Giao Hà, Giao Tiến, Giao Yến, Giao Phong, Giao Tân, Bạch Long. Hầu hết các xã, thị trấn ban hành được cơ chế khuyến khích xây dựng NVH xóm như: Giao Xuân, Giao Hải, Giao Lạc, Giao An. Tại huyện Nghĩa Hưng, thời gian qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh việc huy động các nguồn lực xã hội nhằm tăng cường khai thác, sử dụng có hiệu quả các thiết chế văn hoá, TDTT, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia đóng góp kinh phí, ngày công xây dựng thiết chế NVH. Bên cạnh đó, UBND huyện đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích, động viên, hỗ trợ, khen thưởng việc xây dựng NVH thôn, xóm. Đến nay, toàn huyện có gần 230 NVH xóm, có 193 sân cầu lông, 75 sân bóng chuyền, 276 CLB. Trong đó, NVH xóm với quy mô từ 250 đến 500 ghế ngồi; trong khuôn viên đều có sân cầu lông, bóng chuyền phục vụ nhân dân tham gia các hoạt động TDTT. Nhiều xã có 100% xóm có NVH: Nghĩa Phong, Nghĩa Đồng, Nghĩa Phúc, Thị trấn Quỹ Nhất, Nghĩa Minh… Toàn huyện có 171 thôn, xóm đạt tiêu chí “Xóm văn hóa NTM”; có 56.755 lượt hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa NTM”. Điển hình như Thị trấn Quỹ nhất có cả 9 xóm đều triển khai xây dựng NVH với tổng quỹ đất hơn 8.000m2. Mỗi NVH xóm đều có sân cầu lông, bóng chuyền phục vụ nhân dân tham gia các hoạt động TDTT. Bên cạnh đó, để triển khai các nhóm công trình, trong đó có công trình nâng cấp 9 NVH, 100% hộ dân ở Quỹ Nhất đồng thuận đóng góp kinh phí, ngày công, hoa màu, hiến đất với bình quân mức đóng góp toàn thị trấn để xây dựng NTM là 1,4 triệu đồng/khẩu; diện tích nhân dân hiến đất làm đường giao thông là 282.958m2. Tại huyện Hải Hậu cấp uỷ, chính quyền từ huyện đến cơ sở chỉ đạo tập trung, thống nhất quan tâm đầu tư có trọng điểm cơ sở vật chất cho hoạt động văn hoá ngang tầm các nhiệm vụ kinh tế - xã hội ở địa phương. Trọng tâm là: Đẩy mạnh xã hội hoá nguồn lực đầu tư xây dựng NVH xóm và tủ sách NVH xóm. Đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động văn hoá, thể thao, tăng cường giáo dục các giá trị truyền thống văn hoá, truyền thống cách mạng, xây dựng con người mới. Bằng cơ chế cấp uỷ chỉ đạo, chính quyền quy hoạch, cấp đất, nhân dân trong xóm đóng góp xây dựng và con em quê hương ủng hộ kinh phí, đến nay toàn huyện đã có 530/546 xóm, TDP và 32/35 xã, thị trấn hoàn thành xây dựng NVH xóm, TDP (đạt 97%). Đa số các NVH xóm đảm bảo diện tích trên 500m2, có sân thể thao, trang thiết bị, mua sắm bàn ghế, thiết bị âm thanh, vi tính nối mạng, trên 40% có tủ sách; Nhiều NVH xóm, TDP được xây dựng với kinh phí từ 350 đến trên 400 triệu đồng, có xóm trên 3 tỷ đồng (xóm 4 xã Hải Bắc). Đồng thời, huyện Hải Hậu đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội CCB tăng cường mở hội nghị phổ biến các nội dung về nâng cao chất lượng phong trào xây dựng nếp sống văn hóa gắn với cuộc vận động xây dựng NTM đến cán bộ, hội viên, đoàn viên...
Thời gian tới, các địa phương trong tỉnh tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh việc xã hội hoá các hoạt động văn hoá, huy động các nguồn lực xã hội xây dựng, khai thác và sử dụng có hiệu quả hệ thống NVH cơ sở; tập trung hoàn thiện cơ sở vật chất đảm bảo cho văn hóa phát triển toàn diện, bền vững. Gắn tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa. Chú trọng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, hiệu quả công tác của đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa ở cơ sở, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá, văn nghệ, TDTT, giải trí ngày càng cao của nhân dân./.
Bài và ảnh: Việt Thắng
