Bạn vào định cư ở phương Nam quanh năm nắng gió đã hai chục năm có lẻ. Vậy mà, mỗi dịp cuối thu, đầu đông, nghe đài báo sắp có đợt gió mùa lại gọi điện ra, hỏi miền Bắc trời đã lạnh chưa và kêu nhớ rét.
 |
| Ảnh: Internet |
Đối với bạn và tôi, cũng như bao đứa trẻ quê mình ngày ấy, rét có dư vị thật đặc biệt, bởi nó gắn liền với những ngày đông lạnh giá khắc nghiệt của một thời khó khăn cơm chưa đủ no, áo chưa đủ ấm. Dọc con đường đê hun hút gió từ sông phả lên, bọn trẻ chỉ khoác trên mình manh áo mỏng vẫn đều đặn ngày hai buổi đến trường. Để chống chọi với rét, chúng tôi đi sát vào nhau, phùng má thổi hòn than hoa đỏ rực vùi giữa cái bùi nhùi bằng rơm. Đứa bắp ngô luộc nóng hổi, đứa nắm thóc nếp rang giòn rụm ủ trong túi áo, bọn trẻ cùng nhau chia ngọt sẻ bùi trên đường tới lớp. Những ngày chớm đông, trên những cánh đồng vừa gặt xong chỉ còn trơ gốc rạ, chúng tôi rủ nhau đi hun chuột, mót thóc, mót khoai lang. Gom những cọng rơm rơi vãi đốt một đống lửa to, vừa sưởi ấm, vừa nướng khoai ăn, nhìn mặt mũi chân tay đứa nào cũng lấm lem tro than, chúng tôi cười vang cả cánh đồng. Mỗi lúc rét lại bùi ngùi nhớ mẹ, nhớ bà, những người phụ nữ tảo tần, chịu thương chịu khó. Trước mùa đông, bà phơi lại đống rơm vàng cho thơm nức mùi nắng rồi miệt mài ngồi bện một chiếc ổ rơm. Mẹ cặm cụi cả đêm bên ngọn đèn dầu, sửa sang khâu vá đống quần áo cũ hoặc đan cho mỗi con một chiếc khăn len ấm áp. Buổi tối, sau khi học bài xong, chúng tôi nằm cuộn tròn trong chiếc ổ rơm êm ái, nghe bà kể chuyện ngày xửa ngày xưa và thiếp đi ngon lành trong hương rạ rơm bao bọc. Những ngày rét cắt da cắt thịt, bọn trẻ vẫn lẽo đẽo theo ông bà, bố mẹ đi xếp ải ngoài cánh đồng. Từng tảng đất nâu tươi được xếp lên cao thành hàng dài, khô giòn và mềm xốp dưới cái nắng, cái gió hanh hao, chờ đến mùa vụ mới…
Vội gửi liền cho bạn mấy tấm ảnh chụp cảnh quê nhà, có se sắt gió trên những vòm lá bàng đỏ ối, có mặt sông phẳng như gương phơ phất mấy chùm lau tím bạc, có cánh đồng vừa gặt xong thoảng khói thơm rơm rạ. Hẹn một ngày trở về cho vơi nỗi nhớ mùa đông miền Bắc./.
Lam Hồng
