Trời thu vừa chớm lạnh, đã thấy trên phố những mẹt hoa atisô đỏ thắm, thứ hoa mà người dân quê tôi quen gọi bằng cái tên giản dị là hoa bụp giấm. Lại cồn cào nhớ vị mứt ngọt ngào và món canh chua bụp giấm nấu tôm của bà thuở trước.
 |
| Ảnh: Internet |
Cây bụp giấm ngày trước mọc hoang mé hàng rào, mấy ai để ý. Cây cứ ra hoa, kết quả, rụng hạt xuống rồi mọc lên những bụi cây mới tươi tốt. Từ thân, cuống lá, đến đài hoa của cây đều có màu đỏ tím và vị chua nên bọn trẻ con còn gọi là cây lá chua. Ngày ấy lũ trẻ chúng tôi chẳng có nhiều quà bánh, thức ăn vặt như bây giờ, thỉnh thoảng vẫn ngắt lá bụp giấm non chấm muối ăn, nhai mặn mặn, chua chua đã thấy ngon lành lắm. Chỉ đến khi nhà bắt được mớ tôm tươi, các bà các mẹ mới nhớ đến cây bụp giấm, chạy ra hái nắm lá bánh tẻ về nấu canh. Tôm tươi bóc nõn ướp chút muối, vỏ và đầu giã nhuyễn lọc lấy nước cho vào nồi đun sôi rồi thả rau bụp giấm vò nát vào. Chờ cho canh vừa sôi trở lại, nước canh chuyển màu hồng như nước rau dền đỏ là nhanh tay bắc xuống, thưởng thức ngay khi còn nóng. Những ngày đầu thu hanh hao, có bát canh bụp giấm nấu tôm tươi vị chua thanh dịu mát ăn thật đưa cơm. Lá bụp giấm còn được các mẹ nấu cùng với tép, hến, cá khoai, cá quả, cá lẹp, thứ gì cũng hợp. Cuối hè, cây bụp giấm trổ hoa màu tím hồng rất đẹp. Chỉ sau gần một tháng, những quả bụp giấm trông như những củ hành tía đã sai trĩu từ các nách lá, chín đỏ rực cả cây. Chúng tôi xách rổ ra hái về. Các cánh đài hoa đỏ mọng bao quanh quả cứng bên trong được tách riêng, ngâm với đường làm thành thứ nước uống màu đỏ rất bắt mắt. Bã của nó không bỏ đi mà sên với đường, ăn giòn giòn, dẻo dẻo, trẻ con chúng tôi đứa nào cũng khoái. Khi quả già nứt vỏ bung ra những hạt đen nhánh, bọn trẻ rủ nhau đi hái về rang, vị bùi thơm chẳng kém gì lạc.
Bây giờ, cây bụp giấm quê mùa, dân dã đã được nhiều người trên phố biết đến và ưa chuộng, bởi nó có thể chế biến thành những món ăn, đồ uống tốt cho sức khỏe. Mỗi lúc thu về, tôi lại tìm mua vài cân bụp giấm tươi rói vừa hái, làm mứt, nấu canh chua để nhớ về những năm tháng tuổi thơ nghèo khó mà đầy ắp kỷ niệm./.
Lam Hồng
