Cứ vào khoảng tháng sáu âm lịch, khi lúa mùa mới cấy vừa bén chân dưới ruộng cũng là lúc quê tôi vào mùa vịt rã đàn để gây lứa mới.
Ảnh: Internet |
Sau những ngày được ăn no nê thóc rơi thóc vãi và châu chấu, cào cào trên những cánh đồng sau vụ gặt, cả đàn vịt, con nào con nấy đều béo chắc, dáng đi lạch bạch chậm chạp. Những con vịt cái sau vài lứa cũng bắt đầu đẻ thưa, dù sáng nào, lũ trẻ chúng tôi cũng được bố mẹ giao nhiệm vụ đi bắt ốc về đập vỏ, trộn vào cám cho chúng ăn để tăng cường chất dinh dưỡng. Lúc này, các gia đình chuyên nuôi vịt trong làng bắt đầu rã đàn. Từ sáng sớm, tiếng vịt đã quang quác làm huyên náo cả một góc chợ Đê vốn nhỏ bé, yên bình nằm dưới những bóng đa cổ thụ. Những con vịt được mẹ tôi buộc thành cặp, cho vào thúng, chở đến chợ rồi để ngay dưới nền đất cho người mua thoải mái chọn lựa. Vịt vào mùa rã đàn nên rất rẻ. Thịt vịt ăn vừa bổ vừa mát nên ngày nắng nóng, sau vụ thu hoạch vất vả, hầu như nhà nào cũng mua một vài cặp về bồi dưỡng cho cả nhà. Tùy theo món ăn là vịt luộc, vịt om sấu, vịt kho sả hay nấu cháo mà mẹ tôi nhanh nhảu tư vấn cho khách chọn con cái hay con đực. Chị em tôi thích nhất là những con vịt già đã qua mấy lứa đẻ. Bởi theo kinh nghiệm dân gian “vịt già, gà non”, loại vịt này thịt săn chắc và thơm hơn hẳn. Trong lúc chờ mẹ đi chợ về, mấy bố con ở nhà cũng chọn bắt hai con vịt cái sệ bụng, mỏ nhỏ và cứng làm món vịt om sấu. Toàn các rau quả có sẵn ở vườn nhà: sấu trên cây vừa độ bánh tẻ, rau muống, rau rút dưới ao sau những trận mưa rào non búng, chúng tôi chỉ chạy ra vườn một loáng là có đủ nguyên liệu. Bố làm vịt xong, chặt miếng vuông như bao diêm, ướp hành, sả, gừng và gia vị cho ngấm rồi xào săn, đổ nước vào om với sấu. Đến khi thịt chín mềm, tỏa hương thơm ngậy thì thả vào một nắm rau muống và vài cọng rau rút, chờ sôi bùng lên là bắc xuống. Món vịt om sấu ăn đậm đà, vị chua dịu, hợp với ngày hè nên ai cũng thích.
Sau mỗi mùa vịt rã đàn, nhà tôi lại nuôi tiếp một đàn vịt mới. Công việc của con nhà nông lại bắt đầu: Buổi sáng chúng tôi dậy sớm mang rổ đi nhặt trứng để mẹ kịp buổi chợ, buổi chiều đi xúc tép, bắt ốc về nuôi vịt. Dù vất vả nhưng cả nhà ai cũng vui, bởi sau mỗi lứa vịt bán đi, chị em tôi có đầy đủ sách vở và được xúng xính những bộ quần áo tinh khôi bước vào năm học mới./.
Lam Hồng