Quê tôi được thiên nhiên ưu đãi cho những cánh đồng bốn mùa luôn xanh mướt lúa, ngô, khoai, lạc, đỗ. Tuổi thơ của những đứa trẻ vùng đồng màu có vị ngọt ngào, thơm mát của ngô nếp non những ngày đầu đông, hương thơm nức mũi của khoai lang nướng và vị bùi ngậy của lạc luộc những ngày hè.
 |
| Ảnh: Internet |
Dịp nghỉ hè cũng là thời điểm những ruộng lạc bắt đầu vào mùa thu hoạch. Từ sáng sớm, tranh thủ lúc ánh nắng mặt trời còn chưa gay gắt, người trong làng đã hối hả đổ ra cánh đồng nhổ lạc. Cái nắng chói chang của ngày hè chẳng cản được đôi chân ham chạy nhảy của lũ trẻ. Trong khi ông bà, cha mẹ vừa nhổ lạc, vừa trò chuyện râm ran, chúng tôi hò hét đuổi nhau trên cánh đồng, mặc cho nắng gió làm tóc và da khét lẹt. Đất đồng màu quê tôi là đất cát pha thịt rất tơi xốp nên chỉ cần túm một khóm lạc, nhẹ nhàng kéo lên là cả một chùm củ sai trĩu đã lúc lỉu trên tay. Mọi người vừa nhổ vừa giũ sạch đất cát bám quanh gốc, xếp lạc thành từng đống gọn gàng rồi bó lại, chất lên xe cải tiến kéo về. Ban ngày nhổ lạc, buổi tối về, các gia đình lại chong đèn ngồi giữa sân vặt củ, phân ra từng loại. Những củ già hạt mẩy căng, chắc đanh được rửa sạch, phơi khô vài nắng rồi trữ vào chum vại đậy thật kín. Những củ bánh tẻ được phơi riêng để ăn trước và dành ra một rổ luộc ngay cùng với lạc non bồi dưỡng cho cả nhà sau một ngày lao động vất vả. Trong lúc nghỉ giải lao, cả nhà ngồi uống nước chè tươi, ăn những củ lạc luộc bùi thơm, ngọt lịm trong đêm hè gió nồm nam mát rượi.
Mùa lạc còn gắn liền với kỷ niệm về những ngày bọn trẻ rủ nhau đi mót lạc. Sau trận mưa rào ào ạt, xối xả từ đêm, sáng ra, trên mặt luống đất cát mềm mịn và mát lạnh trơ ra những củ lạc trắng ngà còn sót lại, bọn trẻ chúng tôi chỉ việc nhặt cho vào rổ mang về. Lạc bảo quản được lâu, lại chế biến được nhiều món ăn ngon nên hầu như nhà nào ở quê tôi sau khi dành phần lớn lạc thu hoạch được bán đi để trang trải các khoản chi tiêu trong cuộc sống thường ngày cũng đều giữ lại một ít để ăn dần trong năm. Những ngày mưa gió, chỉ cần xúc ra mấy bơ lạc, mẹ con bà cháu xúm xít bên nhau ngồi bóc một lúc là có ngay mẻ lạc ngon cho bữa cơm gia đình. Mẹ tôi ngâm một ít cho mềm, giã nát rồi nấu với mướp hương, còn lại rang vàng, dim với nước mắm thật mặn cho đến khi hạt lạc giòn tan, bám một lớp muối trắng li ti. Bao năm rồi, hương vị đặc biệt của những món ăn dân dã ấy vẫn khiến tôi thổn thức nhớ về một thời gian khó mà đầm ấm./.
Lam Hồng
