Tháng chạp lại về với mưa phùn gió bấc tái tê. Chỉ hơn hai tuần nữa là Tết nên khắp phố phường, đâu đâu cũng rực rỡ sắc màu của các loại bánh kẹo, mứt Tết. Chọn mua một gói mứt gừng vàng óng, thơm nồng, nghĩ đến bữa cơm tất niên sum họp gia đình, ngồi nhâm nhi miếng mứt gừng với chén nước chè nóng hổi, chợt thấy lòng ấm áp vô cùng.
 |
| Ảnh: Internet |
Nhớ ngày bà ngoại tôi còn sống, năm nào vào cuối xuân, bà cũng dành riêng một mảnh vườn để trồng gừng. Suốt những năm tháng ấu thơ, đàn cháu nhỏ của bà được ăn biết bao lần những món ngon dân dã, khó quên như lá gừng thái chỉ kho tép đồng, lá gừng lót nồi đất kho cá trê, lá gừng hấp ốc nhồi… Nhưng chúng tôi nhớ nhất là món mứt gừng thơm cay. Cứ đến khoảng giữa tháng chạp, khi lá gừng bắt đầu vàng úa là đến lúc củ gừng đã già và đạt độ cay nhất. Sau khi thu hoạch, bà dành ra một thúng, để nơi thoáng mát, phủ cát khô lên trên dùng cho cả năm, còn lại thì làm món mứt gừng chuẩn bị cho những ngày Tết. Hì hục cả buổi sáng, bà mới rửa xong rổ gừng. Đến chiều nghỉ học, các cháu xúm vào cạo vỏ gừng giúp bà. Ngày ấy, mỗi độ tháng chạp trời rét căm căm, chúng tôi ngồi cạo một lúc đã buốt cóng cả tay, phải chạy ù vào bếp đốt rơm sưởi cho đỡ lạnh. Vậy mà bà cứ cần mẫn thái hết cả rổ gừng thành lát mỏng. Thái đến đâu, bà ngâm ngay vào chậu nước pha sẵn phèn chua hoặc nước cốt chanh để gừng không bị đen và sau này mứt được giòn và trong. Khi nguyên liệu đã xong xuôi, bà luộc gừng với nước vài lần cho bớt cay, để thật ráo rồi trộn đường vào ngào đều, để đường tan chảy hết. Sáng hôm sau, khi chúng tôi chưa tỉnh giấc, bên bếp lửa liu riu, bà đã ngồi sên mứt trong chiếc chảo gang to. Bà đảo đều tay cho tới khi từng miếng gừng rời ra, màu vàng tươi óng phủ lấm tấm một lớp bột đường trắng mịn. Mùi mứt gừng cay dịu và nồng ấm tỏa đầy gian bếp khiến chúng tôi lòng đầy háo hức mong chờ Tết đến. Ngoài món mứt gừng khô dành cho người lớn và đãi khách, bà còn ưu tiên làm riêng cho các cháu nhỏ món mứt gừng dẻo thái sợi nhỏ như chiếc tăm, ngào chung với đường và dứa băm nhỏ, khi ăn có vị chua chua, cay cay, ngọt ngọt rất hấp dẫn.
Đã mấy mùa xuân, kể từ khi bà ngoại mất, chúng tôi không còn được hưởng sự yêu thương, chăm chút nho nhỏ mà ấm áp như thế nữa. Nhớ bà, mỗi dịp tháng chạp, chị em tôi cũng bày ra làm món mứt gừng, để được sống lại với những kỷ niệm, được quây quần bên nhau trong không khí ấm cúng của gia đình những ngày giáp Tết./.
Lam Hồng
