Năm 2014, là năm đầu tiên các địa phương trong tỉnh triển khai thực hiện Quyết định số 17/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc ban hành quy định tiêu chuẩn, trình tự, thủ tục xét công nhận danh hiệu “Gia đình văn hóa NTM”, “Xóm, TDP văn hóa NTM”, “Xã, thị trấn đạt chuẩn văn hóa NTM”… Được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể và sự hưởng ứng nhiệt tình của các tầng lớp nhân dân, phong trào thi đua xây dựng gia đình, địa phương văn hóa NTM ở các địa phương trong tỉnh có nhiều khởi sắc.
 |
| Xã Hải Long (Hải Hậu) hôm nay. |
Kết quả nổi bật qua 1 năm triển khai Quyết định 17 của UBND tỉnh là cấp uỷ, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở chỉ đạo tập trung, thống nhất quan tâm đầu tư có trọng điểm cơ sở vật chất cho hoạt động văn hoá ngang tầm các nhiệm vụ kinh tế - xã hội. Trọng tâm là đẩy mạnh xã hội hoá nguồn lực đầu tư xây dựng NVH xóm và tủ sách NVH xóm, xã hội hoá các hoạt động văn hoá - thể thao, tăng cường giáo dục các giá trị truyền thống văn hoá, truyền thống cách mạng, xây dựng con người mới. Toàn tỉnh có 179 NVH cấp xã; 1.774 NVH làng, thôn, xóm, TDP đã được đưa vào hoạt động và phát huy hiệu quả. Tiêu biểu là huyện Hải Hậu, với cơ chế cấp uỷ chỉ đạo, chính quyền quy hoạch, cấp đất, nhân dân trong xóm đóng góp xây dựng và con em quê hương ủng hộ kinh phí, đến nay toàn huyện đã có 538/546 xóm (TDP) và 34/35 xã, thị trấn hoàn thành xây dựng NVH xóm, TDP (đạt 97%). Đa số các NVH đảm bảo diện tích trên 500m2, sân thể thao, trang thiết bị, mua sắm bàn ghế, thiết bị âm thanh, vi tính nối mạng, trên 40% có tủ sách; nhiều NVH xóm (TDP) được xây dựng với kinh phí từ 350 đến trên 400 triệu đồng, có xóm trên 3 tỷ đồng (xóm 4 xã Hải Bắc). Tại huyện Giao Thủy, cấp ủy, chính quyền các cấp đã chỉ đạo làm tốt công tác quy hoạch sử dụng đất của huyện và các xã, thị trấn giai đoạn 2011-2015, ưu tiên dành quỹ đất để xây dựng các địa điểm tổ chức các sinh hoạt văn hoá - thể thao cộng đồng; tập trung mọi nguồn lực xã hội đầu tư xây dựng các thiết chế văn hoá - thể thao, phát triển các loại hình CLB văn hoá nghệ thuật, CLB thơ, CLB võ thuật, CLB thể dục dưỡng sinh, phòng tập thể dục thể hình, các đội văn nghệ, đội thông tin lưu động, khu vui chơi giải trí, phòng đọc sách báo, điểm bưu điện văn hoá xã..., đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ văn hoá, nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống lành mạnh cho cán bộ và các tầng lớp nhân dân trong huyện. Tiêu biểu là các xã: Giao Phong, Giao Yến, Giao Tiến, Giao Hải, Hoành Sơn, Giao Thanh, Giao An, Giao Lạc, Giao Xuân. Đến tháng 1-2015, cả 22 xã, thị trấn trong huyện đã có quy hoạch dành quỹ đất cho hoạt động văn hóa, TDTT, 100% các xã, thị trấn đều có bưu điện văn hóa xã; có 10/22 xã, thị trấn có NVH, 210/332 xóm, TDP có NVH xóm đạt tỷ lệ 63,3%. Toàn huyện có 157 tổ, đội văn nghệ quần chúng, 6 CLB văn học - nghệ thuật. Huyện Ý Yên đã huy động được sức dân trong quá trình đầu tư xây dựng thiết chế văn hóa, nâng cao chất lượng các hoạt động xây dựng nếp sống văn hóa. Toàn huyện có hơn 50 nghìn hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá NTM”; 216 xóm, TDP đạt danh hiệu “Xóm, TDP văn hóa NTM”. Tại huyện Nghĩa Hưng, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở tăng cường các nguồn lực đầu tư phát triển văn hóa NTM, trọng tâm là khuyến khích xã hội hóa và tạo điều kiện để các cá nhân, tổ chức doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở vật chất phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí trên địa bàn. Đồng thời, lồng ghép việc xây dựng các tiêu chí văn hóa NTM với các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, gắn nhiệm vụ phát triển sự nghiệp văn hóa - thông tin ở các cấp với việc thực hiện mục tiêu phát triển văn hóa NTM.
Trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định 17, phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa NTM”, “Xóm, TDP văn hóa NTM”, “Xã, thị trấn văn hóa NTM” là nội dung quan trọng và đạt kết quả theo mục tiêu đề ra. Năm 2014, toàn tỉnh có 436.955/563.449 hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa NTM” (đạt 78%); 1.563/3.566 thôn, xóm, TDP được công nhận “Xóm, TDP văn hóa NTM”. Gần 40 xã, thị trấn đạt danh hiệu “Xã, thị trấn đạt chuẩn văn hóa NTM” đáp ứng 4 tiêu chí là: có 80% trở lên gia đình đạt tiêu chuẩn “Gia đình văn hóa NTM”; 70% xóm, TDP trở lên đạt tiêu chuẩn “Xóm, TDP văn hóa NTM”; 100% xóm, TDP có NVH, khu thể thao; có NVH, khu thể thao xã, thị trấn. Đồng chí Đỗ Thanh Xuân, Giám đốc Sở VH, TT và DL cho biết: Theo tinh thần Quyết định 17, phong trào thi đua xây dựng văn hóa - NTM đã tạo được sự đồng thuận và tham gia của cả hệ thống chính trị và người dân. Người dân với vai trò là chủ thể đã xác định được quyền lợi, trách nhiệm của mình, đồng thời tích cực và chủ động hơn trong tham gia thực hiện phong trào xây dựng văn hóa NTM; từ việc thảo luận, cho ý kiến về quy hoạch xây dựng các công trình văn hóa của địa phương đến việc trực tiếp theo dõi, quản lý giám sát đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn; chủ động chỉnh trang nhà cửa, cổng, sân vườn, cứng hóa đường vào ngõ xóm; khơi thông cống rãnh, vệ sinh môi trường, nơi ở; tăng cường áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất… Trong các phong trào thi đua xây dựng văn hóa - NTM đã xuất hiện nhiều điển hình trong việc tham gia và vận động tham gia đóng góp kinh phí, hiến đất, ngày công lao động đối với các chương trình xã hội hóa để cùng với các nguồn vốn hợp pháp khác xây dựng NTM. Phong trào có sức lan tỏa sâu rộng, có tác động tích cực, sâu sắc và toàn diện đối với đời sống chính trị, kinh tế - xã hội của các địa phương. Cụ thể, với phương châm “lấy xóm (TDP) làm địa bàn, gia đình là hạt nhân”, phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa NTM” được nhân dân các địa phương trong tỉnh đồng tình hưởng ứng và tích cực tham gia thực hiện tốt các tiêu chí, có ý thức tự giác trong việc chấp hành các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Hằng năm, Ban chỉ đạo các cấp đã hướng dẫn các địa phương tiến hành bình chọn và công nhận danh hiệu “Gia đình văn hóa - NTM”, tổ chức khen thưởng các “Gia đình văn hóa NTM” tiêu biểu trong toàn huyện; kịp thời động viên và nhân rộng mô hình “Gia đình văn hóa - NTM” tiêu biểu, góp phần nâng cao chất lượng phong trào.
Phát huy những thành tích đã đạt được, thời gian tới các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9 tháng 6 năm 2014 của BCH Trung ương khóa XI về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”. Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cấp uỷ, chính quyền, cán bộ và nhân dân về các quan điểm, chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước về văn hoá, ý thức rõ được vai trò, trách nhiệm về xây dựng đời sống văn hoá, để mỗi người, mỗi tổ chức xã hội, mỗi gia đình, mỗi địa phương tích cực thực hiện. Tiếp tục đẩy mạnh phong trào xây dựng văn hóa NTM. Chú trọng xây dựng “Xóm, TDP văn hóa NTM”, “Gia đình văn hóa NTM”, “Xã đạt chuẩn văn hóa NTM”…
Bài và ảnh: Việt Thắng
