Đội kèn đồng nữ Sa Châu, xã Giao Châu (Giao Thủy) có từ năm 1973, do nhiều lý do nên hoạt động của đội dần mai một. Cuối năm 2009, được sự đồng tình của nhân dân, ông Vũ Minh Hiển (71 tuổi), xóm Mỹ Bình, thôn Sa Châu đã vận động một số chị em ở xứ Sa Châu tham gia tái lập đội kèn đồng.
 |
| Các thành viên trong đội kèn đồng nữ Sa Châu luyện tập. |
Vượt qua những khó khăn ban đầu, hiện nay, 12 thành viên trong đội luôn tích cực đóng góp xây dựng đội kèn và hoạt động nền nếp. Hiện nay, mỗi cây kèn đồng có giá từ 5-10 triệu đồng, đây là số tiền không nhỏ với những người phụ nữ thôn quê, nhưng vì đam mê tiếng kèn đồng, các hội viên đều gom góp để mua về cùng tập, sau đó, còn tự xây dựng quỹ để may đồng phục biểu diễn. Các thành viên trong đội người làm nông, người bán bún…, sau những giờ lao động vất vả lại tụ tập, trao đổi cho nhau cách thể hiện những bản nhạc đã học. Ông Vũ Minh Hiển là người trực tiếp giảng dạy các hội viên trong đội kèn đồng phải soạn giáo án giản lược, ban đầu chỉ dạy cách nhận biết các ký hiệu âm nhạc, các hội viên sau khi học lý thuyết lại tự ôn luyện thực hành ở nhà. Cô Vũ Thị Lành cho biết, các hội viên phải tranh thủ các buổi tối để cùng nhau học thuộc các nốt ký âm trong từng bài. Mỗi bản nhạc phải học trong 2-3 tối mới thấm hết được âm vần, cung thăng, cung trầm của tác phẩm. Khi nắm vững âm điệu, các thành viên được thực hành từ những bài quen thuộc như: “Quốc ca”…, đến những bài dài và khó như: “Hát mãi khúc quân hành”, “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”, “Bác đang cùng chúng cháu hành quân”. Với tinh thần cầu thị, ham tập luyện, chỉ hơn 3 tháng các thành viên trong đội đã biết chơi một số bản nhạc kèn đồng cơ bản. Hiện nay, đội đã dàn dựng một số chương trình hợp xướng kèn đồng. Ngoài biểu diễn trong các ngày lễ ở xứ đạo, đội còn tham gia phục vụ nhiệm vụ chính trị và đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân địa phương. Năm 2010, đội tham dự liên hoan “Đèn trời” hòa nhạc ở Thành phố Nam Định đạt giải nhì; năm 2011, được mời biểu diễn tại tỉnh Bắc Ninh nhân ngày giỗ tổ Cao Lỗ Vương; năm 2012, tham dự Liên hoan Hội thi nhạc kèn và đồng ca hợp xướng của tỉnh, đội kèn đồng nữ Sa Châu đạt giải ba... Ngoài ra, vào các ngày kỷ niệm của đất nước và địa phương, đều có tiếng kèn đồng của các thành viên đội kèn đồng nữ Sa Châu. Vào ngày lễ Phật đản ở chùa Tiên Chưởng, xã Giao Châu, đội kèn đồng nữ Sa Châu cũng có nhiều tiết mục biểu diễn. Hoạt động của đội thể hiện tinh thần đoàn kết lương - giáo, góp phần nâng cao trình độ thưởng thức âm nhạc cho bà con nơi đây. Ngoài đội kèn đồng nữ Sa Châu, ở địa phương còn có đội nhạc kèn nữ bát âm Sa Châu cũng do ông Vũ Minh Hiển thành lập năm 2012, gồm có 18 thành viên. Mỗi khi chuẩn bị cho một buổi tế, lễ, hoặc các hoạt động văn hóa, các hội viên của đội nhạc kèn bát âm lại tụ họp cùng nhau cất lên tiếng kèn, tiếng đàn rộn rã làng quê. Ở Sa Châu, hình ảnh những người phụ nữ cùng nhau học kèn, chơi đàn, học hát đã trở nên quen thuộc. Hiện nay, tại mỗi dịp lễ ở đình - chùa Tiên Chưởng, thôn Sa Châu hay hội thánh, hội mẫu, cùng với đội nữ kèn đồng, đội nhạc kèn nữ bát âm Sa Châu cũng tham gia biểu diễn… Với họ đây vừa là một sân chơi bổ ích, vừa để góp phần xây dựng đời sống tinh thần của nhân dân phong phú hơn, vừa gìn giữ và phát huy các làn điệu âm nhạc truyền thống của quê hương.
Đội kèn đồng nữ Sa Châu là một điểm sáng trong phong trào văn nghệ quần chúng ở huyện Giao Thủy. Dù cuộc sống của các hội viên còn vất vả nhưng các thành viên của đội luôn vượt qua khó khăn, tích cực tập luyện, biểu diễn phục vụ các nhiệm vụ chính trị, xã hội của địa phương./.
Bài và ảnh: Viết Dư
