Trước đây, "nhà ngói - cây mít" được xem là biểu tượng của những gia đình có cuộc sống giàu có, sung túc ở nông thôn. Hầu như nhà nào cũng trồng mít nên đi đến đâu cũng bắt gặp hình ảnh no ấm, đủ đầy của những cây mít sai trĩu quả.
 |
| Ảnh: Internet |
Ngày còn bé, mỗi dịp nghỉ hè, chị em tôi đều về quê để được tận hưởng bầu không khí mát mẻ, trong lành từ khu vườn rợp bóng cây của ngoại. Riêng mít đã có tới năm cây với đủ loại mít dai, mít mật. Đón chúng tôi ngay từ đầu ngõ là cây mít già cỗi, bao năm rồi lá vẫn xanh biếc, dù cho lớp vỏ sần sùi trên thân cây qua thời gian đã bị bong tróc từng mảng. Những trưa hè nóng bức, tôi và bọn trẻ trong xóm thường tụ tập dưới gốc mít, nhặt những chiếc lá vàng tươi, làm thành những con trâu thi chọi với nhau. Có lần, mấy đứa còn dùng dao rựa của ông tôi chặt thân mít lấy nhựa đi dính chuồn chuồn, chẳng may dao bị mẻ, sợ quá liền đem giấu vào đống rơm làm ông tìm mãi. Chiều mát hoặc những buổi sáng sớm, chúng tôi lại rủ nhau đi xung quanh vườn, dùng que cời bếp xiên lá mít rụng mang về phơi đầy sân cho bà nhóm bếp. Mùa xuân, quanh thân cây mọc ra chi chít những quả non được ấp trong lớp bẹ khum khum màu xanh lá. Bọn trẻ con rất thích vặt quả non chấm muối, ăn vừa chát vừa bùi. Chỉ sau vài tháng, từng chùm quả trĩu trịt đã phổng phao như bầy lợn con, bám kín thân cây. Có loại quả to dài như thùng gánh nước, lại có giống mít na quả chỉ nhỉnh hơn quả bưởi. Thích nhất là mùa mít chín vào đúng dịp hè được nghỉ học. Lúc này, những quả mít da xanh chuyển dần sang màu vàng nâu, những chiếc gai nhọn hoắt bắt đầu thưa ra và tròn nhẵn. Đã thấy trong không gian thoang thoảng mùi mít chín ngọt ngào và quyến rũ. Đêm đêm, chợt nghe tiếng “bộp” thật trầm trên nền đất, bà biết ngay là có trái mít mật già quá vừa tuột khỏi cuống rụng xuống. Chúng tôi sáng nào cũng đi khắp vườn, đến gốc mít nào cũng ngửa cổ hít hà hồi lâu hoặc vỗ tay vào những quả mắt thưa để kiểm tra, vớ được quả mít chín cây nứt vỏ, cả bọn sung sướng mang về. Trên chiếc mẹt, bà tôi chuẩn bị sẵn lá mướp để lau nhựa. Quả mít bổ ra, hương thơm sực nức khắp nhà. Những múi mít vàng óng, cùi dày, bên trong đọng đầy mật, ăn vừa giòn vừa ngọt. Ăn hết múi, lũ trẻ vẫn thòm thèm nên chuyển sang tìm những chiếc xơ cái. Hạt mít thì cho vào rổ rửa sạch, phơi khô để những hôm mưa gió mang ra luộc hoặc rang trong chảo cát, ăn rất bùi và ngọt.
Sau mỗi lần thu hoạch hết quả, theo kinh nghiệm dân gian, ông tôi lại chặt hết những cành vượt, cành bị sâu bệnh để sang năm, cây lại cho một mùa quả sai trĩu./.
Lam Hồng
