 |
| Ảnh: Internet |
“Có một mùa hoa cải/ Nở vàng bên bến sông”… Mỗi lần nghe giai điệu tha thiết, khắc khoải nỗi đợi chờ của bài hát này cất lên, lòng tôi lại rưng rưng nhớ về làng quê ven sông yên ả của mình. Nhớ dáng mẹ tôi cứ đầu đông lại cặm cụi nhổ cỏ, cuốc đất bên bờ sông lộng gió, gieo vài luống cải. Đất sông màu mỡ, thêm cái gió hanh hao càng tơi xốp như vôi bột, tưới nước vào nghe xèo xèo. Mẹ đem hạt cải rắc xuống, chẳng mấy chốc, màu xanh của cải củ, cải bẹ, cải thìa đã mướt mát một đoạn sông. Mẹ bảo, đối với người trồng màu, trời càng lạnh và khô càng tốt. Trong buốt giá tái tê, bắp cải mới cuộn chặt, lăn tròn lông lốc trên vườn; củ cải nhanh phổng phao và các loại rau cải khác khi được tưới nước vừa đủ sẽ xanh non mơn mởn. Phải những năm mùa đông mưa nhiều, đất quá ẩm chỉ tốt cho sâu bệnh và cỏ dại sinh sôi, phát triển, chứ cải thì bị thối hết rễ, coi như thất thu. Kinh nghiệm bao năm gắn bó với ruộng đồng cho mẹ tôi những mùa màng tươi tốt, nuôi chúng tôi khôn lớn, trưởng thành, dần rời xa tổ ấm gia đình lớn. Nhiều lúc bận mải công việc, không về thăm mẹ được, nhưng chúng tôi vẫn nhớ khôn nguôi dáng mẹ tảo tần gieo hạt bên bờ sông và những bữa cơm chiều đông có những món ăn ngon được chế biến từ rau cải. Bà nội tôi thường ngân nga như hát: “Cơm chín tới/ Cải ngồng non/ Gái một con/ Gà nhảy ổ”. Ấy là lúc bà nhìn thấy mẹ tôi cắp rổ rau cải còn đẫm sương từ bến sông về. Sau khi cắt những bẹ cải già treo trong bóng râm cho se lại để muối dưa, mẹ thường chọn ra những ngồng non để luộc. Món này ăn hơi đăng đắng nhưng chấm với mắm tép hoặc với quả trứng gà luộc dầm nước mắm thì đảm bảo chỉ ăn vài lần sẽ nghiện lúc nào không biết. Mùa nào, mẹ tôi cũng dành lại vạt cải tốt nhất, lấy hạt làm giống cho mùa sau. Khoảng giữa đông, hoa cải nở vàng rực rỡ, rủ rê ong, bướm về rập rờn khoe sắc. Những bông hoa vàng ươm nhỏ bé kết thành chùm, mang vẻ đẹp hương đồng gió nội vừa dung dị, vừa kiêu sa. Trong cái nắng hanh vàng óng như mật ong của mùa đông, màu hoa càng thêm tươi tắn, làm sáng bừng cả một đoạn bờ sông. Chỉ cần một đợt gió nhẹ thoảng qua, những cánh hoa mỏng manh đã lả tả rụng vàng mặt đất. Suốt những năm tháng tuổi thơ, tôi và những cô bé trong làng mỗi chiều tan học lại chạy ra bờ sông ngắt hoa cải, kết thành những chiếc vòng xinh xắn, đội lên đầu giả làm công chúa; để hương thơm dịu dàng vấn vít mãi trên mái tóc, đôi tay.
Một chiều, nhận được làn rau cải sạch từ quê mẹ gửi lên, những đọt rau qua nắng gió bụi đường vẫn tươi ngon như vừa hái. Bất chợt ùa về biết bao kỷ niệm và như thấy trải ra trước mắt cả một thảm vàng hoa cải mênh mông, bát ngát...
Lam Hồng
