Phong trào xây dựng tuyến phố văn minh đô thị, tuyến phố không có rác thải là nội dung quan trọng trong xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Những năm qua, phong trào đã được các cấp uỷ Đảng, chính quyền Thành phố Nam Định quan tâm chỉ đạo và các tầng lớp nhân dân tham gia tích cực, góp phần xây dựng Thành phố Nam Định xanh, sạch, đẹp.
Phường Trường Thi nằm ở phía tây nam thành phố. Trên địa bàn phường có 2 trục đường lớn đi qua là đường Giải Phóng và đường Trần Huy Liệu và một số tuyến đường nhỏ như Tô Hiến Thành, Phùng Khắc Khoan, Nguyễn Khuyến... Nhiều đoạn, tuyến đường phố chưa có vỉa hè hoặc có nhưng hẹp không thuận tiện cho giao thông. Trước đây, tình trạng vi phạm Luật Giao thông đường bộ, lấn chiếm lòng đường, vỉa hè để sản xuất, kinh doanh, đổ rác thải, phế thải ra đường, không đúng nơi quy định… khá phổ biến. Trước thực trạng trên, thực hiện chỉ đạo của tỉnh và thành phố, Đảng ủy phường Trường Thi đã có nghị quyết chuyên đề về xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Đảng uỷ, UBND và cả hệ thống chính trị tập trung tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, đảng viên và nhân dân các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, các quy định về nếp sống văn minh đô thị, trật tự đô thị, về Luật Giao thông đường bộ và cách ứng xử văn hoá nơi công cộng. Bên cạnh đó, phường tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm về trật tự đô thị, trật tự ATGT, vệ sinh môi trường. UBND phường đã phát động thi đua và ký giao ước thi đua với 39 chi bộ, 44 tổ dân phố về xây dựng tuyến phố văn minh đô thị, không có rác thải; tổ chức cho 100 hộ dân ở "mặt đường" ký cam kết không lấn chiếm đất công, lòng đường, vỉa hè để sản xuất, kinh doanh, buôn bán; không xây dựng trái phép, không đổ phế thải ra đường không đúng nơi quy định, không vi phạm Luật Giao thông đường bộ, không gây mất đoàn kết trong gia đình, khu dân cư...; thành lập 92 nhóm liên gia “tự quản, tự phòng, tự bảo vệ”; Hội CCB, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên phường đăng ký đảm nhận các “Tuyến đường tự quản về vệ sinh môi trường". Hằng tuần tổ chức kiểm tra, đôn đốc các hộ gia đình và cá nhân thực hiện nghiêm các nội dung đã cam kết. Cả 44 tổ dân phố đã xây dựng quy ước nếp sống văn hóa. Đến nay trên địa bàn phường đã có 34 "Tổ dân phố văn hóa" và 3 cơ quan, đơn vị được công nhận đạt chuẩn văn hóa. Qua bình xét hằng năm, 85-90% hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”.
Đường Đông A, Khu đô thị Hòa Vượng (TP Nam Định). |
Thời gian qua, Thành phố Nam Định đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Đồng chí Cao Thị Tính, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nam Định cho biết: Để thực hiện có hiệu quả phong trào xây dựng tuyến phố văn minh đô thị, UBND thành phố đã chỉ đạo chia các cụm phường để đồng loạt triển khai xây dựng tuyến phố văn minh đô thị. Với chủ trương đúng và cách làm sáng tạo, đến nay mô hình “liên kết” giữa các phường đã tạo ra hiệu quả tích cực trong phong trào xây dựng tuyến phố văn minh. Tiêu biểu là Cụm liên kết số 4, gồm các phường: Vỵ Xuyên, Vỵ Hoàng, Hạ Long, Lộc Hạ, Trần Tế Xương do phường Vỵ Xuyên làm cụm trưởng. Cụm đã triển khai kế hoạch thực hiện và kiểm tra đôn đốc việc thực hiện xây dựng tuyến phố không có rác thải và tuyến phố văn minh đô thị. Qua gần 3 năm triển khai thực hiện, đến nay, các tuyến phố văn minh đô thị của các phường trong cụm đã thông thoáng hơn, vệ sinh môi trường có chuyển biến tích cực. Tại phường Vỵ Xuyên, phong trào xây dựng tuyến phố văn minh triển khai có hiệu quả với sự tham gia của 4 tổ dân phố số 11, 12, 13, 15 trong khu vực ngõ Gốc Mít. Qua thời gian thực hiện đã khắc phục được tình trạng người dân để rác sinh hoạt bừa bãi ở đầu các ngõ ngách, trước cửa nhà và trên vỉa hè, lòng đường; có ý thức trách nhiệm giữ gìn vệ sinh môi trường trong khu dân cư, tham gia phong trào xuống đường tổng vệ sinh ngõ xóm vào sáng thứ 7 hằng tuần. Khu dân cư đã thống nhất nội dung và xây dựng quy ước giữ gìn vệ sinh môi trường, tổ chức ký cam kết giữa người dân với đại diện tổ dân phố về công tác huy động cộng đồng tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường, góp phần cùng với thành phố xây dựng Thành Nam xanh - sạch - đẹp. Đến nay, thành phố có 421 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa, 282/527 tổ dân phố đạt danh hiệu "Tổ dân phố văn hóa", 43/61 làng, xóm đạt danh hiệu "Làng (xóm) văn hóa", 56.599/65.700 "Gia đình văn hóa", 83/100 tuyến phố chính đạt tiêu chí văn minh đô thị. Thành phố đã xây dựng được 281 khu dân cư không có tội phạm, 325 khu dân cư không có tệ nạn xã hội.
Bên cạnh kết quả đạt được, phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn Thành phố Nam Định vẫn còn những hạn chế. Sự liên kết của một số cụm phường còn lỏng lẻo nên hạn chế hiệu quả. Phường Bà Triệu nằm ở vị trí trung tâm thành phố có 17 tuyến phố với hơn 2.100 hộ dân. Phường có nhiều tuyến phố được chọn làm điểm để triển khai xây dựng mô hình tuyến phố văn minh gồm: Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, Quang Trung, Trường Chinh, Trần Đăng Ninh, Hàng Tiện. Thời gian qua, nhìn chung các mô hình đã từng bước tạo sự chuyển biến tích cực đến ý thức người dân trong việc xây dựng và thực hiện các quy ước trên các tuyến phố văn minh, giữ gìn vệ sinh môi trường, trật tự ATGT, góp phần nâng cao nếp sống văn hoá, văn minh đô thị. Tuy nhiên, tại các tuyến phố Trần Bình Trọng, Trần Hưng Đạo, Hàng Tiện… tình trạng lấn chiếm lòng đường để họp chợ, làm chỗ để phương tiện giao thông trái quy định vẫn còn. Đặc biệt trên tuyến phố Trần Bình Trọng, dọc hai bên vỉa hè, các hộ còn căng bạt, bày hàng chiếm hết phần đường dành cho người đi bộ, gây mất mỹ quan đô thị. Dưới lòng đường, xe thồ, người bán hàng dong “thản nhiên” họp chợ nhộn nhịp. Những người dân hiện đang cư trú trên địa bàn các tuyến phố nơi đây nói riêng và nhân dân thành phố rất bức xúc trước cảnh “lộn xộn” này. Tại đây vốn có “chợ đầu mối” hoa quả, có cả bán buôn, bán lẻ rất đông đúc, gây mất trật tự ATGT, rác thải đổ tràn lan, gây ô nhiễm môi trường, cảnh quan tuyến phố. Bên cạnh đó, 6 tuyến phố văn minh đô thị không chỉ nằm trên địa bàn phường mà liên thông trên địa bàn các phường Cửa Bắc, Trần Hưng Đạo, Quang Trung, Nguyễn Du, việc quản lý xử lý vi phạm trật tự đô thị chưa thống nhất, lực lượng chức năng của mỗi phường triển khai xử lý không đồng bộ nên những người bán hàng rong lại di chuyển sang địa bàn khác gây khó khăn cho công tác quản lý.
Xây dựng tuyến phố văn minh là một nội dung quan trọng trong việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Vì vậy, để các tuyến phố văn minh ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần xây dựng thành phố ngày càng “xanh - sạch - đẹp”, cần tăng cường công tác quản lý, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các cấp chính quyền, các ngành hữu quan. Trong thời gian tới, thành phố cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động về mục tiêu, ý nghĩa, hiệu quả của phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Nâng cao hơn nữa nhận thức của các cấp uỷ Đảng, chính quyền về văn hoá và xây dựng đời sống văn hoá. Tập trung khơi dậy, phát huy ý thức tự nguyện, tự giác của các gia đình trong việc đăng ký và phấn đấu xây dựng gia đình văn hoá; ý thức và trách nhiệm tự quản cộng đồng của các khu dân cư, góp phần đẩy lùi và xoá bỏ tình trạng vi phạm lấn chiếm lòng đường, vỉa hè để kinh doanh./.
Bài và ảnh: Việt Thắng