Xóm Mai Quyền, xã Hải Phú (Hải Hậu) là một trong những địa phương của tỉnh được công nhận danh hiệu làng văn hóa năm 1997. 15 năm qua, cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xóm luôn giữ vững và phát huy truyền thống làng văn hóa, trở thành một trong những xóm đầu tiên của huyện đạt danh hiệu xóm nông thôn mới (NTM). Xóm hiện có 162 hộ, với 560 khẩu, có 50ha đất canh tác, trong đó đất trồng lúa hơn 22ha. Chi bộ và các đoàn thể ở xóm nhiều năm liên tục được xã, huyện công nhận đơn vị tiên tiến và tiên tiến xuất sắc. Năm 2011, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về xây dựng NTM, chi bộ xóm đã thảo luận và ra nghị quyết thực hiện các tiêu chí xây dựng xóm NTM. Xóm đã tổ chức thực hiện, hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa, vận động nhân dân hiến hơn 14 nghìn m2 đất để cải tạo, nâng cấp hệ thống giao thông phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh. Năm 2012, nhân dân trong xóm đã đóng góp bê tông hóa đường dong ngõ xóm với tổng chiều dài 2.250m, rộng 2,5-3m, tổng giá trị hơn 671 triệu đồng. Bằng cách làm sáng tạo, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” ở xóm Mai Quyền đã đạt được những kết quả quan trọng. Kinh tế phát triển, các hoạt động giải trí được nâng lên, 100% số hộ trong xóm đăng ký thực hiện phong trào “Xây dựng khu dân cư 5 không”, “Xây dựng thôn, xóm không có tội phạm, không có ma tuý, không có tệ nạn xã hội”. Đến nay, toàn xóm có trên 90% số gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hoá. Tỷ lệ hộ khá, giàu đạt hơn 60%.
Nhà văn hóa xóm 3, xã Hải Phương (Hải Hậu). |
Cũng như xóm Mai Quyền, năm 1999, thôn Sa Nhì, xã Trực Nội (Trực Ninh) được công nhận danh hiệu làng văn hóa cấp tỉnh. Từ nhiều năm nay, trong thôn không còn hộ đói; số hộ khá, giàu chiếm hơn 55%; 100% số hộ có phương tiện nghe nhìn, sử dụng nước sạch, hệ thống đường giao thông dong, xóm được bê tông hoá. Qua nhiều năm thực hiện phong trào xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, trọng tâm là xây dựng làng văn hóa, chi bộ và nhân dân thôn Sa Nhì vừa coi trọng giữ gìn, vừa phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của quê hương, vừa sáng tạo nên những giá trị văn hoá mới trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Nhân dân luôn giữ gìn vệ sinh đường làng ngõ xóm. Phát huy danh hiệu làng văn hóa trong xây dựng NTM, cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thôn tích cực hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa, kết hợp với phong trào tự nguyện hiến đất của nhân dân để cải tạo nâng cấp hệ thống giao thông phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh theo tiêu chí xây dựng NTM. Đến nay, các hộ dân trong thôn đã hiến hơn 29 nghìn m2 đất; nạo vét, đắp trên 5.000m3 kênh mương cấp II, cấp III; bê tông hóa gần 2.000m đường dong, ngõ xóm với kinh phí 560 triệu đồng; hoàn thành hệ thống giao thông nội đồng trị giá trên 60 triệu đồng. Các thiết chế văn hóa trong thôn cũng được xây dựng và đưa vào hoạt động như sân bóng đá, bóng chuyền, âm thanh, trang thiết bị phục vụ tại nhà văn hóa.
Hiện toàn tỉnh có 1.917 thôn, xóm đạt danh hiệu làng văn hóa; 395.058 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Nhiều địa phương có phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa phát triển sâu rộng. Tiêu biểu là các xã Hải Phương, Hải Trung, Hải Phú, Hải Hà, Hải Lý, Hải Long, Thị trấn Cồn (Hải Hậu); Nghĩa Phong, Thị trấn Quỹ Nhất, Nghĩa Sơn, Nghĩa Lâm, Nghĩa Hải (Nghĩa Hưng); Giao Tiến, Bình Hòa, Giao Hải, Giao Yến, Bạch Long (Giao Thủy); Xuân Kiên, Xuân Thượng, Xuân Thành, Xuân Ninh (Xuân Trường); Yên Ninh, Yên Trung, Yên Tiến, Thị trấn Lâm (Ý Yên). Những năm qua, việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở các địa phương trong tỉnh đã tạo ra sức mạnh đoàn kết toàn dân, khơi dậy và phát huy tính tích cực sáng tạo của xã hội góp phần xây dựng nếp sống văn hóa, thực hiện tốt công tác xã hội hóa. Trong đó, các nội dung phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa, khu dân cư tiên tiến đã trở thành những phong trào thi đua sôi nổi từ tỉnh đến cơ sở, tác động tích cực đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Tiêu biểu như huyện Hải Hậu, thời gian qua, việc lồng ghép phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa với cuộc vận động “Chung tay xây dựng nông thôn mới”, huyện đã vận dụng sáng tạo, cụ thể hóa các tiêu chí xây dựng gia đình văn hóa gắn với 8 tiêu chí xây dựng mô hình gia đình NTM và xóm NTM. Chính vì vậy, phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa ở Hải Hậu đã tập hợp, đoàn kết được các lực lượng nhân dân, khơi dậy và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong toàn xã hội.
Kết quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở tỉnh ta là bài học về sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể trong việc thực hiện phong trào; là sự quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền. Công tác xã hội hóa được đẩy mạnh đã huy động được các nguồn lực trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hóa, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân./.
Bài và ảnh: Việt Thắng