Những năm qua, huyện Giao Thủy đã tập trung chỉ đạo, ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích các xã, thị trấn, các thôn, xóm xây dựng nhà văn hóa (NVH). Nhiều địa phương đã dành quỹ đất để xây dựng NVH thôn, xóm và xây dựng cơ sở vật chất cho hoạt động văn hoá, văn nghệ, TDTT cộng đồng ở khu dân cư. Với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", huyện Giao Thuỷ đã thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia đóng góp kinh phí, ngày công xây dựng thiết chế NVH. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng được 1 NVH trung tâm huyện, 8 nhà thi đấu thể thao; trong đó có 1 nhà thi đấu thể thao đa năng trung tâm huyện, 3 NVH xã, thị trấn và 169/332 thôn, xóm, tổ dân phố có NVH, đạt 50,9%. Trong đó có 6 xã đạt 100% thôn, xóm có NVH là: Giao Tiến, Giao Tân, Giao Yến, Giao Phong, Bạch Long, Giao Hà. Riêng đối với 8 xã xây dựng NTM, đến tháng 8-2012, có 2/8 xã xây dựng được NVH xã; có 89/122 thôn, xóm, tổ dân phố xây dựng được NVH đạt 73%; 32/122 thôn, xóm, tổ dân phố được cấp bằng công nhận danh hiệu văn hóa, đạt 26,2%.
 |
| Nhà văn hoá Trung tâm huyện Giao Thuỷ được đưa vào sử dụng năm 2007 đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá, tinh thần của nhân dân. |
Nếu so với yêu cầu của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM về tiêu chí văn hóa và cơ sở vật chất văn hóa thì những con số nêu trên còn quá thấp. Bên cạnh đó, đến nay ở Giao Thủy chỉ có 8 trong tổng số 22 xã, thị trấn đảm bảo diện tích đất quy hoạch dành cho TDTT theo quy định của Bộ VH, TT và DL (bình quân 3m2/người); 160/332 thôn, xóm quy hoạch được quỹ đất để xây dựng NVH theo quy định (đạt 48,2%) và 41/332 thôn, xóm quy hoạch được quỹ đất cho khu thể thao thôn, xóm đạt quy định của Bộ VH, TT và DL (đạt 12,3%). Theo đồng chí Nguyễn Văn Khôi, Trưởng phòng Văn hóa huyện Giao Thủy, nguyên nhân là do các địa phương không bố trí được quỹ đất, nhất là với nhà văn hóa thôn, xóm, bởi các khu đất tại thôn, xóm đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân, trong khi đó công tác vận động nhân dân đổi đất còn nhiều hạn chế, cũng như không có nguồn kinh phí để bồi thường tạo quỹ đất cho các công trình văn hóa - thể thao thôn, xóm. Mặt khác, thời gian qua nhiều địa phương đã quy hoạch được vị trí đất nhưng là ao, ruộng nên việc đầu tư kinh phí san lấp, xây dựng rất lớn. Cá biệt như xã Giao Hương, hiện nay cả 14/14 xóm chưa vượt lập được mặt bằng để xây dựng NVH, khu thể thao thôn, xóm. Bên cạnh đó, trước khi tiến hành xây dựng NTM, các địa phương, nhất là thôn, xóm đã tiến hành xây dựng NVH nhưng so với bộ tiêu chí hiện hành, thì phần lớn NVH đã xây dựng trước đây đều không đảm bảo theo quy định của Bộ VH, TT và DL. Cụ thể, quy mô xây dựng đối với hội trường NVH vùng đồng bằng từ 100 chỗ ngồi trở lên; vùng miền núi từ 80 chỗ ngồi trở lên với diện tích trung bình chỉ ở mức 60m2 đến 120m2. Đây là vấn đề nan giải đối với những địa phương xây dựng NVH trước thời điểm Bộ VH, TT và DL ban hành Thông tư số 06/2011/TT-BVHTTDL ngày 8-3-2011 về việc quy định mẫu về tổ chức, hoạt động và tiêu chí của NVH - Khu thể thao thôn. Bên cạnh những vướng mắc trong việc xây dựng thiết chế văn hóa, thì chất lượng phong trào xây dựng gia đình văn hóa; làng, xóm, tổ dân phố văn hóa ở một số địa phương còn thấp. Một số làng, xóm, tổ dân phố tuy được công nhận đạt tiêu chuẩn văn hóa nhưng chưa thật sự rõ nét, nổi trội so với những nơi chưa được công nhận; vấn đề vệ sinh môi trường khu dân cư chưa đảm bảo, kết cấu hạ tầng còn yếu kém, một số hủ tục, tập quán lạc hậu vẫn chưa được xóa bỏ.
Đồng chí Phan Văn Tình, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy cho biết: Huyện phấn đấu đến năm 2015 đạt các mục tiêu: có trên 80% số hộ gia đình đạt tiêu chuẩn “Gia đình văn hoá”; 50% số làng, xóm, thôn, tổ dân phố đạt tiêu chuẩn làng văn hoá cấp huyện; 80% đơn vị làng, thôn, xóm, khu phố có NVH. Để thực hiện mục tiêu đề ra, các cấp uỷ Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở sẽ tập trung chỉ đạo, củng cố, nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”, phát huy kết quả đã đạt được của thôn, xóm, khu phố, gia đình văn hoá trong những năm qua, tăng nhanh số lượng và đảm bảo chất lượng “làng, xóm văn hoá”, “khu phố văn hoá”, “gia đình văn hoá”, tạo cho phong trào phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, gắn với các phong trào thi đua yêu nước và các cuộc vận động của các đoàn thể quần chúng và các tổ chức xã hội, tích cực góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện./.
Bài và ảnh: Việt Thắng
