Tháng tư về, khi ếch nhái kêu râm ran khắp đồng ruộng quê mình, con lại nhớ về khu vườn xưa của mẹ, nhớ về cái ngõ quê, cái sân gạch, ngôi nhà nhỏ thân thương và con nhớ nhất giàn bầu của mẹ, giàn bầu xanh tốt đã ru mát tuổi thơ con.
Vào tiết trời tháng giêng, tháng hai ấm áp, mẹ gieo hạt bầu để chuẩn bị cho kịp với mùa. Mẹ chọn và đào hom đất tốt, mềm và tơi xốp để trồng bầu. Cứ độ tháng tư về, tiết trời bắt đầu chuyển sang hè, dây bầu của mẹ bén rễ, ăn đất mùn và nước mát vươn lên xanh tốt. Ở quê đất rộng nên có thể đặt giàn bầu ở mọi nơi. Nhưng đã thành lệ, năm nào mẹ cũng bắc giàn ở trước sân nhà để vừa lấy bóng mát, vừa có điều kiện chăm sóc bầu tốt hơn. Có năm mẹ đặt giàn ngay cạnh cầu ao, cho bầu leo vươn ra xa mặt nước. Mẹ bảo chúng tôi rằng, bầu khi soi bóng mình xuống nước quả sẽ to hơn, ra nhiều hơn lại tránh được sâu bọ.
Giàn bầu mỗi ngày thêm xanh tốt, ngọn mập mạp, lá bầu xanh mỡ màng và tươi mát. Từ những nách của dây bầu, những cánh tay óng ả mơn mởn của nó vươn xa bắt nhanh và cuốn vào thân những cành tre, cành nứa trên giàn. Mẹ bảo rằng bầu có nhiều tay để giữ cho dây không bị gió quật ngã nên phải buộc nhiều ngọn tre, tay tre lên giàn cho bầu có điểm tựa. Chẳng mấy chốc, cùng cái nắng hè oi ả đầu mùa, giàn bầu của mẹ đã xanh tốt. Lá bầu xanh ngắt được phủ lên lớp lông mịn như nhung, sờ vào thấy êm tay lạ lùng. Chỉ độ nửa tháng sau, từ thân nách của dây, những nụ hoa nhú ra. Hoa bầu có màu trắng tinh, cánh mỏng manh. Hình như màu xanh của lá càng làm tôn thêm cái màu trắng sáng của hoa vậy. Cả giàn bầu sau một tuần tràn ngập sắc trắng của hoa. Rồi như hẹn từ mùa trước, lũ ong bướm ở đâu bay về để thưởng ngoạn "bữa tiệc” hoa mà mỗi năm chỉ có một lần.
Mẹ nhìn lên giàn mỗi sáng thức dậy lòng tràn ngập niềm vui về một vụ bầu bội thu. Chúng tôi biết, mẹ luôn mát tay khi trồng cây trái, hoa màu trong vườn nhà. Cây gì mẹ trồng, quả cũng sai, hoa lá xanh tốt. Chẳng thế mà chỉ cần một tuần thụ phấn, lũ bầu con đã ló mình ra từ những kẽ lá xanh. Lúc đầu, chúng lăn lóc như những chú lợn con nằm vắt mình trên giàn, bụng vẫn còn mang "rốn”. Chúng tôi không dám đếm vì sợ bầu phải vía sẽ bị rụng. Chỉ vài ngày sau, hình như chúng bắt đầu "tự lập”, không nằm trên giàn nữa mà buông mình xuống không trung để phát triển.
Mùa bầu, mẹ cho chúng tôi thưởng thức những món ăn quê đậm đà dư vị. Ngày hè nóng bức, mẹ cắt trái bầu đang độ non, để nguyên cả vỏ và ruột, băm nhỏ rồi nấu canh với cua đồng. Bát canh vì thế mà ngọt lừ, ăn vào thấy vừa bổ, vừa mát. Có khi mẹ lại giã tôm để nấu với bầu ăn ngon không kém. Rồi mẹ còn chế biến nhiều món như bầu xào, bầu luộc và ngọn bầu cũng được mẹ tước bỏ xơ xào với tỏi ăn ngon lạ lùng. Những trưa hè nóng bức, cả nhà dọn cơm ra sân ngồi ăn dưới giàn bầu cho mát.
Bầu sai quả, vào mỗi buổi chợ phiên, mẹ cắt bầu gánh đi chợ bán. Tuy bán chẳng được bao nhiêu nhưng mùa nào mẹ cũng làm vậy như để gìn giữ cái giống rau quả của quê mình từ bao đời nay đã gắn bó với đồng đất, với người dân.
Xa quê đã bao mùa mưa nắng, bao mùa cây trái trong vườn của mẹ đơm hoa kết trái, song, in sâu trong ký ức của con, giàn bầu của mẹ luôn xanh mát và gọi con về trong nỗi nhớ tuổi thơ./.
Theo: daidoanket.vn
