Tổ quốc

Bảo tàng Nam Định hiện đang lưu giữ gần 500 hiện vật của thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, trong đó có một hiện vật tiêu biểu là hộp đựng ngòi nổ đạn pháo 88 ly góp phần vào trận đánh bắn rơi máy bay Mỹ đầu tiên tại Thành phố Nam Định.

Thiếu tướng Hoàng Kiền quê xã Giao Thịnh (Giao Thuỷ). Sau 6 năm đi bộ đội, tham gia chiến đấu ở nước bạn Lào, năm 1976, ông về nước, học tại Học viện Kỹ thuật quân sự. Năm 1981, ông ra trường, công tác tại Phòng Công binh (Quân chủng Hải quân). Từ năm 1986-1989, ông giảng dạy tại Học viện Lục quân Đà Lạt.

Hát ru không đòi hỏi những bài hát cầu kỳ mà chỉ là những bài hát nhẹ nhàng, đơn giản, những lời ca dao, đồng dao, những đoạn hò dân gian, đoạn thơ hay được sưu tầm hoặc truyền miệng từ bà xuống mẹ, từ thế hệ trước sang thế hệ sau. Và những đứa con cũng hết đời này qua đời khác luôn ngóng chờ, thèm khát được nghe lời ru của mẹ.

Mới rồi, dự mấy đám hiếu, đám hỷ, tôi được nghe những người cao tuổi truyền đọc cho nhau bài văn vần có tên "Mười thích". "Một thích có một món tiền. Để lo hiếu hỷ chẳng phiền đến con...". Bài vè này chẳng hay  lắm, không thể mang so đọ với bài hát xẩm cổ truyền dân gian "Thập ân" răn dạy con cháu phải nhớ đến công ơn cha mẹ.

Bác họ tôi là cán bộ văn hoá xã, lâu rồi mới lên Thành phố Nam Định chơi. Sau khi dạo quanh phố phường, bác nhận xét: Ở thành phố “hay” thật! Quá nhiều bảng hiệu “Khu dân cư văn hoá”, “Tổ dân phố văn hoá”… Chẳng bù cho huyện tôi, 53 làng văn hoá nhưng ít nơi trưng biển.

Bắt vịt - trò chơi dân gian thường được tổ chức vào những ngày hội làng ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đây không chỉ là trò chơi mà còn là tục cầu lộc, cầu may để có mùa màng bội thu. Trong làng có bao nhiêu thôn thì có bấy nhiêu đội tham gia cuộc thi (mỗi thôn đều góp số vịt do ban tổ chức quy định)...

Cơn gió heo may cuối mùa làm bay mái tóc. Đặt chân lên con đường làng quen thuộc ngỡ gần nhưng lại xa lạ lùng. Những năm tháng sống xa quê hương, điều còn níu giữ lại nơi trái tim tôi chính là con đường quê quanh co nối liền thôn xóm, bờ tre lả ngọn rợp bóng với những rặng trâm bầu che mát buổi trưa hè.