Phủ Nấp (còn gọi là phủ Quảng Cung) thuộc thôn Vỉ Nhuế, xã Yên Đồng (Ý Yên) gắn với truyền thuyết về Mẫu Liễu Hạnh đã được UBND tỉnh cấp Bằng công nhận “Di tích lịch sử - văn hoá”. Trong phủ còn lưu giữ được nhiều đồ tế tự như: bát hương thờ bằng đồng, 34 bản khắc gỗ có nội dung của 64 quẻ thẻ và là pho tượng Mẫu Liễu Hạnh được tạo tác bằng đồng.
Trước đây, cùng với sự xuống cấp của khu đền phủ cổ xưa do tác động của thiên nhiên khắc nghiệt và chiến tranh tàn phá, pho tượng thờ Mẫu từng trải qua không ít thăng trầm. Đến năm 1994, khi phủ Nấp được phục dựng, pho tượng được sơn thếp và đặt vào hậu cung thờ Thánh Mẫu như ban đầu. Theo “Quảng Cung linh từ phả ký” do Tiến sỹ Vũ Huy Trác phụng soạn, pho tượng này do vợ chồng ông Lạng Giang Phạm tiến cúng vào những năm 70 của thế kỷ XVIII. Pho tượng Thánh Mẫu Liễu Hạnh ở phủ Nấp với tư thế ngồi thiền trên toà sen, dáng vẻ khoan thai, nét mặt đoan trang, phúc hậu; mặc áo tứ thân giản dị, đầu đội mũ có gù. Những chi tiết như: búi tóc, vành tai và đặc biệt là đôi bàn tay được tạo tác rất hiện thực, tinh xảo, thể hiện trình độ tay nghề cao của các nghệ nhân đúc đồng. Pho tượng đồng tạc Thánh Mẫu Liễu Hạnh trong dáng vẻ một thôn nữ không chỉ được xem là một trong những tác phẩm độc đáo trong hệ thống điêu khắc thờ Mẫu ở nước ta mà còn góp phần khẳng định, ghi nhận những giá trị lịch sử, văn hoá của vùng đất Vỉ Nhuế - một địa danh gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu./.
Hồng Hạnh
