Những năm qua, các hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh đã chủ động, tích cực tham gia chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), góp phần đẩy mạnh liên kết sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ, tạo động lực cho các HTX phát triển.
 |
| Cửa hàng nông sản an toàn Thanh Hoa, xã Hải Thanh (Hải Hậu) trưng bày, giới thiệu nhiều sản phẩm OCOP của các HTX trong tỉnh. |
Chương trình OCOP được thực hiện nhằm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị, tạo cơ hội để HTX sản xuất ra sản phẩm có sự nâng cấp về chất lượng, bao bì, mẫu mã, tiêu chuẩn và định hướng thị trường tiêu thụ, điều chỉnh sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Với ý nghĩa, tầm quan trọng đó, những năm qua, Liên minh HTX tỉnh đã có nhiều hoạt động tư vấn hỗ trợ các HTX triển khai đăng ký sản xuất sản phẩm chủ lực tham gia chương trình OCOP. Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức tuyên truyền phổ biến chính sách, tư vấn cho các HTX xác định sản phẩm chủ lực, xây dựng phương án chủ động tổ chức sản xuất gắn với thiết kế mẫu bao bì, tem nhãn, thủ tục hồ sơ đăng ký chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu sản phẩm, bảo hộ sở hữu trí tuệ và truy xuất nguồn gốc sản phẩm... Cùng với đó, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục quan tâm đào tạo, nâng cao trình độ, năng lực quản lý, điều hành của cán bộ HTX; triển khai các chính sách hỗ trợ HTX về phương thức quảng bá, xúc tiến sản phẩm. Trên cơ sở đó, các HTX đã phát huy nội lực, mạnh dạn đầu tư áp dụng công nghệ vào sản xuất, quản lý và xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực, tập trung phát triển các sản phẩm thế mạnh của địa phương.
Nhờ tích cực tham gia chương trình OCOP, các HTX đã tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, mang lại thu nhập gia tăng cho HTX và thành viên. Bên cạnh phát triển sản phẩm OCOP mới, thời gian qua, các HTX cũng chủ động hoàn thiện, nâng hạng sao cho sản phẩm đã đạt OCOP; sử dụng các ứng dụng mạng xã hội để thông tin, quảng bá, giới thiệu sản phẩm; tham gia liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị. Nhờ đó, nhiều sản phẩm nông nghiệp của các HTX đã và đang được phân phối tại hệ thống các siêu thị, nhà hàng, các cơ sở kinh doanh trong và ngoài tỉnh. Đến hết năm 2021, toàn tỉnh có 251 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và 4 sao, trong đó có 39 sản phẩm 4 sao (chiếm 15,5%), 212 sản phẩm 3 sao (chiếm 84,5%). 31 HTX đã có 54 sản phẩm đạt tiêu chuẩn được UBND tỉnh cấp chứng nhận OCOP (chiếm 21,2% tổng sản phẩm được chứng nhận OCOP của tỉnh).
Là một trong những HTX tiêu biểu, đi đầu trong chương trình OCOP, HTX Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Nam Cường, xã Yên Cường (Ý Yên) đã xây dựng thành công mô hình sản xuất rau sạch hữu cơ, quy mô 20ha, sản lượng hàng trăm tấn/năm. Mô hình sử dụng 100% phân hữu cơ được ủ tại chỗ theo công nghệ Nhật Bản. HTX tổ chức sản xuất và giám sát chặt chẽ các khâu sản xuất, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Đến nay, HTX đã có 8 sản phẩm OCOP 3 sao gồm rau muống, đậu bắp, dưa chuột, cải bắp, cải ngồng, su hào, khoai tây, cải bó xôi. Toàn bộ sản phẩm của HTX được Hiệp hội Nông nghiệp sạch tỉnh và các cửa hàng thực phẩm an toàn bao tiêu; giá tiêu thụ luôn ổn định và cao hơn so với sản xuất thông thường khoảng 20%. Còn tại xã Giao Lạc (Giao Thủy), kỹ sư Trần Hữu Chung, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm giám đốc HTX Nông nghiệp Trường Xuân đã huy động số vốn hàng chục tỷ đồng xây dựng mô hình trồng rau công nghệ cao. Trên cánh đồng rộng 8ha bị nhiễm phèn mặn, bạc màu, trồng lúa kém hiệu quả, anh bắt tay vào san lấp mặt bằng, nâng nền ruộng trũng, thau chua rửa mặn cải tạo đất, đào ao vừa lấy nguồn nước tưới, tiêu, vừa kết hợp chăn nuôi thủy sản; đồng thời đầu tư các loại máy móc phục vụ sản xuất như máy cày xới đa năng, máy làm đất, máy bơm tưới bán tự động, máy nghiền cành cây, củi mục làm phân bón hữu cơ. Rau quả của HTX được trồng và chế biến theo quy trình “6 không”: Không phân bón hoá học, không thuốc trừ sâu có nguồn gốc hoá học, không thuốc diệt cỏ, không chất kích thích tăng trưởng, không sử dụng giống biến đổi gien, không sử dụng chất bảo quản sau thu hoạch. Nhờ tuân thủ quy trình sản xuất an toàn, 2 sản phẩm dưa hấu và dưa lê của HTX đã đạt OCOP 3 sao. HTX Dịch vụ sản xuất nông nghiệp và cơ khí Xuân Tiến (Xuân Trường) đã phát huy lợi thế, kinh nghiệm của làng nghề truyền thống, đầu tư máy móc, trang thiết bị sản xuất hiện đại, chế biến các mặt hàng có giá trị kinh tế cao từ lúa gạo, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Quy trình sản xuất hoàn toàn khép kín, từ khâu xay bột, làm chín bánh bằng hệ thống nấu hơi, xếp lên phên đưa vào lò sấy theo phương pháp hút ẩm. Nhờ đó đã phát huy được hiệu quả, tiết kiệm nguyên liệu, giảm chi phí nhân công, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, khắc phục những hạn chế của việc sản xuất theo phương thức truyền thống. Trung bình một tháng, HTX sản xuất được 120-150 tấn bánh đa nem, mì gạo. Hai sản phẩm của HTX gồm mỳ gạo Bảo Nguyên, bánh đa nem Bảo Nguyên đã đạt OCOP 3 sao. HTX Khang Tường, xã Giao An (Giao Thủy) từng bước khẳng định thương hiệu với 5 sản phẩm OCOP 3 sao gồm ruốc tôm he, nõn tôm he hấp, nõn tôm rảo sấy khô, tôm sú, cá vược cắt khúc Khang Tường. HTX Nấm và Tiểu thủ công nghiệp Tuấn Hiệp (Giao Thủy) thành công với 4 sản phẩm 3 sao gồm nấm sò trắng Tuấn Hiệp, mộc nhĩ thái sợi Tuấn Hiệp, nấm sò nâu Tuấn Hiệp, nấm Linh chi Xuân Thủy… được người tiêu dùng đánh giá cao.
Từ việc tham gia chương trình OCOP, các HTX nông nghiệp đã đóng góp tích cực thúc đẩy phát triển sản xuất ở nông thôn, thực hiện nhóm tiêu chí về sản xuất, thu nhập, hộ nghèo trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, xây dựng thương hiệu sản phẩm, tạo động lực để phát triển bền vững. Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để các HTX tham gia chương trình; chủ động đầu tư trang thiết bị, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, bảo đảm đáp ứng các tiêu chí, điều kiện để được công nhận sản phẩm OCOP; phấn đấu năm 2022 có 60 sản phẩm của khu vực kinh tế tập thể, HTX được xếp hạng OCOP 3 sao cấp tỉnh trở lên./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
