Với mục tiêu phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội tham gia phòng, chống tội phạm, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về an ninh trật tự, đặc biệt là trong việc quản lý, giáo dục, cảm hóa người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư, góp phần ngăn chặn phát sinh tội phạm, hạn chế tình trạng tái phạm đối với những đối tượng hoàn lương, từ năm 2017, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phát động Đề án “Vận động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hóa, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư” (gọi tắt là Đề án I/138).
 |
| Tủ sách pháp luật tại Nhà văn hóa thôn Phú Bình, xã Yên Cường (Ý Yên) góp phần nâng cao kiến thức pháp luật cho nhân dân. |
Đồng chí Đoàn Văn Hùng, Ủy viên Ban TVTU, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh cho biết: Những năm qua, MTTQ các cấp trong tỉnh đã phát huy vai trò chủ trì, phối hợp với các tổ chức thành viên thực hiện hiệu quả các nội dung của Đề án gắn với triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị. Hàng năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn MTTQ các huyện, thành phố phối hợp triển khai có hiệu quả Đề án gắn với thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới (NTM), đô thị văn minh”; phong trào “Xây dựng khu dân cư 5 không”, “Xây dựng xã, phường lành mạnh không có tệ nạn ma túy, mại dâm”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Công tác tuyên truyền được coi là biện pháp quan trọng nhất để truyền tải toàn bộ nội dung các văn bản của Đảng, Nhà nước, của Đề án I/138 nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân về công tác phòng, chống tội phạm, cảm hóa người lầm lỗi tại gia đình và cộng đồng dân cư. MTTQ các cấp đã phối hợp với các tổ chức thành viên, ngành chức năng triển khai nhiều đợt tuyên truyền, vận động với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, trong đó phối hợp với Báo Nam Định, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Đài phát thanh các huyện, xã xây dựng tin bài, phóng sự tuyên truyền phòng, chống tội phạm; in ấn hàng nghìn cuốn tài liệu cấp phát cho các xã, phường, thị trấn trong tỉnh; cung cấp 6.234 cuốn Sổ tay công tác Mặt trận hỏi đáp về công tác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, HIV/AIDS... Đặc biệt, chú trọng hình thức tuyên truyền qua hệ thống đài truyền thanh công cộng ở các khu dân cư với những nội dung phù hợp với địa bàn, phát thanh vào những thời điểm thuận lợi nhất để cán bộ, nhân dân nắm được thông tin. Hàng năm, MTTQ tỉnh còn phối hợp với Sở Tư pháp, Công an tỉnh, MTTQ các huyện, thành phố tổ chức 10 hội nghị “Tuyên truyền và vận động chấp hành pháp luật trong cộng đồng dân cư” cho gần 1.500 trưởng ban công tác Mặt trận, trưởng các nhóm nòng cốt tuyên truyền pháp luật ở các khu dân cư về các kiến thức phòng, chống tội phạm; kỹ năng vận động, cảm hóa, giúp đỡ người lầm lỗi hoàn lương, hòa nhập cộng đồng. Từ năm 2010 đến nay, MTTQ các cấp đã được mở rộng, tăng cường cả về số lượng, chất lượng với đội ngũ 3.474 trưởng ban công tác Mặt trận, gần 40 nghìn thành viên tham gia ban công tác Mặt trận. Đây là lực lượng hùng hậu, quan trọng của hệ thống Mặt trận cơ sở trong triển khai công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước nói chung và công tác phòng, chống tội phạm nói riêng. Cùng với đó, toàn tỉnh đã kiện toàn 3.492 nhóm nòng cốt tuyên truyền, phổ biến pháp luật ở các khu dân cư với 20 nghìn thành viên thường xuyên tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật đến với nhân dân. Công tác vận động các khu dân cư, hộ gia đình ký cam kết gia đình phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, gia đình đăng ký “Xây dựng khu dân cư 5 không” được đẩy mạnh. Các thành viên ban công tác Mặt trận phối hợp với chính quyền đã tổ chức điều tra, khảo sát, nắm tình hình ở từng hộ gia đình, khu dân cư. Đến nay, MTTQ các cấp đã phối hợp tổ chức cho 120 nghìn lượt hộ gia đình ký cam kết quản lý, giáo dục con em, người thân trong gia đình không vi phạm pháp luật, không mắc các tệ nạn xã hội, ký cam kết gia đình đăng ký thực hiện phong trào “Xây dựng khu dân cư 5 không”. Điểm “nổi bật” trong công tác phối hợp thực hiện là MTTQ và các tổ chức thành viên đã tập trung chỉ đạo xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác phòng, chống các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, đặc biệt đã thu hút được cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân, chức sắc các tôn giáo tham gia, làm nòng cốt trong phong trào “Vận động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, cảm hoá, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại cộng đồng dân cư”. Tiêu biểu là các mô hình “Thôn, xóm bình yên, gia đình hạnh phúc”, “Thôn xóm không có tội phạm, tệ nạn xã hội”, “Làng văn hoá”, “Bình yên làng chài” tại địa bàn nông thôn. Mô hình “Xứ, họ đạo tiên tiến, gia đình Công giáo gương mẫu”, “Chùa tinh tiến”, “Xứ, họ đạo không có tội phạm, tệ nạn xã hội”, “Xứ họ không có ma tuý” tại các địa phương có đông đồng bào theo đạo, trong tín đồ, tăng, ni, phật tử. Mô hình “Bình yên tuyến biển”, “Tuyến biên phòng không có tội phạm” tại các địa phương tuyến biên phòng. Mô hình “Xã, phường không có tội phạm, không có ma túy”, “Khu dân cư không có tội phạm”, “Tuyến phố văn minh đô thị”, “Liên gia tự quản, hộ dân tự phòng” tại địa bàn thành phố.
Với quan điểm chỉ đạo “Lấy gia đình làm trung tâm quản lý, cảm hoá, giáo dục người phạm tội” để phát hiện sớm, kịp thời ngăn chặn các hình thức phạm tội, phát sinh tội phạm trong cộng đồng dân cư, từ năm 2017 đến nay, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể đã phối hợp cảm hóa, giáo dục 4.403 đối tượng mắc tệ nạn xã hội, trong đó trên 1.000 người đã tiến bộ; 2.554 người cai nghiện tại cộng đồng dân cư, trong đó 495 người cai nghiện thành công. Nhiều người đã trở thành công dân tốt tích cực tham gia vào các phong trào ở khu dân cư, xây dựng khu dân cư lành mạnh không có tội phạm, ma túy và tệ nạn xã hội, xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa. Đến nay, toàn tỉnh có 514.932 gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa, 3.098 khu dân cư đạt danh hiệu khu dân cư văn hóa, 2.014 khu dân cư 5 không. Đây là cơ sở để MTTQ các cấp tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống tội phạm, phong trào “Vận động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hoá, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” và các phong trào có tính đặc thù của từng vùng, địa phương, qua đó đóng góp tích cực vào việc đảm bảo an ninh trật tự trong tỉnh./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
