Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng, góp phần xây dựng thế hệ trẻ có đạo đức trong sáng, lối sống văn hóa, lành mạnh, tuân thủ pháp luật; có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội; đồng thời, khơi dậy tinh thần thi đua học tập, rèn luyện là một nhiệm vụ giáo dục quan trọng được Sở GD và ĐT quan tâm chỉ đạo gắn với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn ngành.
Học sinh Trường Tiểu học Nam Cường (Nam Trực) chào cờ đầu tuần. |
Các nhà trường tăng cường chuyển tải nội dung học tập và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghị quyết của Đảng, của Đoàn, lý luận chính trị bằng các hình thức sân khấu hóa, hội thi, hội diễn phù hợp với từng độ tuổi để thu hút đông đảo học sinh, sinh viên (HSSV) tham gia thấm nhuần nội dung. Các Đoàn trường tiếp tục triển khai cuộc vận động “Tuổi trẻ Nam Định học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với hình thức đa dạng, phong phú và thiết thực như tổ chức các cuộc thi viết về Bác; xây dựng nội dung phát thanh trong nhà trường; tổ chức các buổi nói chuyện, giao lưu, tọa đàm về chủ đề này tạo sự chuyển biến tốt trong nhận thức, hành động và phong trào thi đua học tập, rèn luyện đạo đức trong HSSV các trường học. Tiêu biểu như Đoàn Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định tổ chức cuộc thi làm video clip với chủ đề “Bác Hồ với Đoàn Thanh niên và ngành Y tế”. Mô hình “Sinh hoạt dưới cờ - Kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” được nhân rộng ở các trường THPT góp phần đưa việc học tập và làm theo Bác vào sinh hoạt thường xuyên tạo sân chơi để các em rèn luyện đạo đức, lối sống cũng như kỹ năng thuyết trình. Ngoài ra, giáo viên, học sinh, sinh viên toàn tỉnh tích cực tham gia cuộc thi trực tuyến “Tuổi trẻ học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” do Bộ GD và ĐT phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức. Toàn tỉnh có 38 nghìn giáo viên và học sinh dự thi; trong đó có 1 giáo viên đạt giải Ba, 1 học sinh đạt giải Tư. Năm học 2020-2021, toàn tỉnh có 99 thanh niên tiên tiến “làm theo lời Bác” khối trường học được các cấp bộ Đoàn tuyên dương, khen thưởng. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho HSSV được các nhà trường quan tâm nhằm hình thành các thói quen tốt trong môi trường học đường, ngoài xã hội và trên mạng internet như: Ứng xử văn hóa, thân thiện, lành mạnh, chủ động học tập, nghiên cứu khoa học, thường xuyên đọc sách, trau dồi kiến thức. Vận động thanh niên trường học sống đẹp, chia sẻ, học tập những câu chuyện đẹp về lối sống trong xã hội, trong HSSV. Trong năm học 2020-2021 đã có 19.240 lượt HSSV được học tập, tuyên truyền, quán triệt nghị quyết của Đảng, Đoàn các cấp. Các phong trào “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” và các hoạt động nhân kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27-7) hàng năm cũng được các nhà trường duy trì, đẩy mạnh thông qua các hoạt động như: nhận chăm sóc di tích lịch sử, công trình đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ; tổ chức thăm hỏi tặng quà và giúp đỡ các gia đình chính sách người có công; tham gia chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ; công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được các trường học quan tâm, nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong thanh niên trường học thông qua các hoạt động cụ thể như tổ chức cho học sinh ký cam kết về thực hiện Nghị định 36 của Chính phủ về quản lý và sử dụng vật liệu nổ; phối hợp với cơ quan Công an, Tư pháp tại địa phương tổ chức các buổi học tập ngoại khóa tuyên truyền về pháp luật; hướng dẫn lái xe an toàn cho học sinh... Tiêu biểu như: Thành Đoàn Nam Định tổ chức cho hơn 1.000 học sinh khối THPT tham gia lễ ra quân, diễu hành hưởng ứng đợt cao điểm vận động toàn dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo các loại góp phần đảm bảo ANTT vào các dịp Tết Nguyên đán; các trường thiết lập “Hòm thư góp ý”, “Hòm thư tố giác tội phạm”, thông qua website của nhà trường, mạng xã hội facebook... để thu thập nhanh các thông tin liên quan đến công tác ANTT, đạo đức, lối sống của học sinh, phối hợp xử lý kịp thời. Các nhà trường cũng chú trọng xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện; đổi mới các hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh với nhiều hình thức phong phú qua giảng dạy chính khóa các môn Đạo đức, Giáo dục công dân; lồng ghép, tích hợp vào các môn học khác có liên quan; qua các hoạt động ngoại khóa có sự phối hợp với cha mẹ học sinh và các đoàn thể. Ở bậc tiểu học, các trường chuyển hướng tổ chức hoạt động trải nghiệm tập trung vào giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục giá trị sống, các kỹ năng sống (kỹ năng tự bảo vệ bản thân tránh bị xâm hại, bạo lực, ý thức giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp…) thực hiện tốt giáo dục thực hành tâm lý học đường cho học sinh tiểu học... Bậc giáo dục trung học chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, tăng cường nền nếp, kỷ cương trong nhà trường; khắc phục tình trạng bạo lực học đường và các hiện tượng tiêu cực khác xây dựng văn hóa trường học lành mạnh, an toàn. Cùng với việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, các trường đặc biệt quan tâm kịp thời nắm bắt tư tưởng, tâm lý, phát hiện và xử lý những mâu thuẫn, xung đột trong quan hệ của học sinh…; tổ chức tạo điều kiện để học sinh tham gia các hoạt động thiện nguyện, cộng đồng xã hội nhằm giáo dục lòng nhân ái qua thực tiễn cuộc sống.
Mới đây, thực hiện Chương trình “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng giai đoạn 2021-2030” theo Quyết định 1895/2021/QĐ-TTg ngày 11-11-2021 của Thủ tướng Chính phủ, Sở GD và ĐT đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng Kế hoạch 154/KH-UBND. Mục tiêu của kế hoạch hướng tới tạo chuyển biến tích cực trong hoạt động giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng trên địa bàn tỉnh. Xây dựng thế hệ thanh niên, thiếu niên và nhi đồng có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng; có ý chí học tập, rèn luyện, lập thân, lập nghiệp; có kỹ năng sống, nghề nghiệp và việc làm; có đạo đức, ý thức công dân. Khơi dậy khát vọng vươn lên, tinh thần tình nguyện cống hiến góp phần xây dựng, phát triển quê hương, đất nước trong điều kiện cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế. Để thực hiện mục tiêu trên, các nhiệm vụ và giải pháp được đặt ra là: Đa dạng hoá nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng; đổi mới công tác tuyên truyền; tổ chức các hoạt động tư vấn tâm lý, giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống, văn hoá ứng xử cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng; bồi dưỡng, tập huấn, nâng cao năng lực từng bước hướng tới chuyên nghiệp hoá đội ngũ cán bộ làm công tác này; tổ chức hiệu quả các phong trào hành động của Đoàn, Hội, Đội trong và ngoài nhà trường, nhân rộng các mô hình tiên tiến, những việc làm tốt để khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng... Hy vọng trên nền tảng truyền thống vốn có và sự hợp lực của các cấp, các ngành, tỉnh ta sẽ thực hiện tốt công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên địa bàn tỉnh sẽ đạt mục tiêu đề ra./.
Bài và ảnh: Minh Thuận