Hiện nay, những tác động tiêu cực từ môi trường xã hội, những tư tưởng, lối sống thiếu lành mạnh đã ảnh hưởng, tác động không nhỏ đến học sinh, sinh viên nhận thức, định hướng sai lệch về cách sống, dễ mắc vào các tệ nạn xã hội (TNXH). Trước thực trạng đó, các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền; phối hợp triển khai chú trọng xây dựng, nhân rộng các mô hình câu lạc bộ, tổ, nhóm truyền thông góp phần tạo chuyển biến trong nhận thức và ý thức phòng ngừa TNXH trong thanh, thiếu niên.
 |
| Đoàn viên, thanh niên xã Việt Hùng (Trực Ninh) ra quân dọn vệ sinh môi trường công cộng. |
Những năm qua, Trường THPT Nguyễn Huệ (thành phố Nam Định) luôn quan tâm đến công tác quản lý, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, phòng, chống TNXH, nhất là tệ nạn ma túy, mại dâm cho học sinh. Do còn non nớt về nhận thức cũng như thiếu kỹ năng ứng xử trong các mối quan hệ xã hội, đã có một vài trường hợp biểu hiện lối sống thiếu lành mạnh. Trước thực tế này, nhà trường đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục thông qua các hoạt động “Tuần sinh hoạt công dân”, các tiết chào cờ đầu tuần, lồng ghép trong các tiết học cung cấp kiến thức về xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, vận động học sinh ký cam kết không vi phạm pháp luật. Nhà trường chủ động mời đại diện các ngành chức năng đến tuyên truyền, trao đổi kiến thức, kỹ năng sống, giúp học sinh nhận diện nguy cơ, tránh xa TNXH, góp phần bảo đảm an ninh trật tự trong và ngoài nhà trường. Bên cạnh đó, bằng các việc làm thiết thực, nhà trường đã hướng các em vào các việc làm có ý nghĩa, các hoạt động, lối sống lành mạnh, tránh xa các TNXH. Đầu năm 2021, Đoàn trường đã xây dựng và phát động chương trình “Chia sẻ yêu thương từ việc làm nhỏ”, với mong muốn đoàn viên học sinh hướng đến những việc làm có ý nghĩa, chia sẻ khó khăn và mang niềm vui, tình cảm ấm áp đến với người già neo đơn và các em bé mồ côi hiện đang sống tại nhà tình thương Vinh Sơn, xã Trung Đông (Trực Ninh). Để thực hiện chương trình, học sinh các lớp tự thu gom chai, lọ, giấy vụn, đồ dùng sinh hoạt... có thể tái chế và bán trong thời gian Đoàn trường phát động. Số lượng thu gom được mang bán và toàn bộ số tiền thu được gần 33 triệu đồng từ hoạt động này được Ban chấp hành Đoàn trường tổng hợp và dành cho các hoạt động thiện nguyện. Hoạt động thu gom rác tái chế được tiếp tục duy trì 2 tháng một lần, là cách để các em học sinh duy trì thói quen tốt, luôn biết điều chỉnh bản thân, quan tâm, chia sẻ và đồng cảm với những người còn gặp khó khăn trong cuộc sống, tránh xa TNXH.
Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và ý thức tự giác tìm hiểu, tuân thủ pháp luật, tránh xa TNXH, xây dựng lối sống lành mạnh cho học sinh, sinh viên, hàng năm, ngành GD và ĐT đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo các trường học đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với các nội dung, hình thức phù hợp. Các trường học đã phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với chính quyền địa phương, các tổ chức, đoàn thể và gia đình học sinh trong công tác tuyên truyền, giáo dục, chủ động phòng ngừa kết hợp với đấu tranh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. 100% trường học đã có những hoạt động lồng ghép nội dung phòng, chống ma túy, mại dâm và phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS vào các hoạt động của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; tổ chức cho học sinh ký cam kết không vi phạm pháp luật, không tham gia các tệ nạn xã hội; quản lý, giáo dục học sinh hư, chậm tiến, vi phạm pháp luật giúp các em dần thay đổi nhận thức và hành vi; có cách cư xử đúng với chuẩn mực đạo đức xã hội và pháp luật... Ngành GD và ĐT tích cực phối hợp với các cấp bộ Đoàn tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhằm tuyên truyền, giáo dục cho học sinh; xây dựng các mô hình câu lạc bộ (CLB) tuyên truyền pháp luật, các “Tủ sách pháp luật” trong trường học; phát huy hiệu quả “Hòm thư góp ý”, “Hòm thư tố giác tội phạm”, trên website của nhà trường, mạng xã hội facebook... để thu thập nhanh các thông tin những học sinh, sinh viên có biểu hiện vi phạm TNXH, phối hợp xử lý kịp thời. Nhiều cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã có những cách làm hay, hiệu quả như tổ chức các hoạt động ngoại khóa phòng, chống tác hại của ma túy, xây dựng các tiểu phẩm phòng, chống tệ nạn trong học sinh, sinh viên. Trong 5 năm qua, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) đã phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB và XH), Bộ đội Biên phòng tỉnh đã tổ chức nói chuyện chuyên đề về phòng, chống TNXH cho hơn 10 nghìn học sinh THPT.
Cùng với ngành GD và ĐT, các tổ chức Đoàn, Hội Liên hiệp thanh niên, Hội Phụ nữ cũng đã tập hợp thanh niên làm những việc có ích, tránh xa những tệ nạn của xã hội, tổ chức tuyên truyền về phòng chống TNXH, mại dâm cho đoàn viên, thanh niên tại nơi cư trú; tập trung định hướng giới trẻ sử dụng mạng xã hội an toàn, cảnh báo, loại trừ những thông tin xấu độc, những hành động cổ súy cho các thói hư, tật xấu để đoàn viên, thanh niên tránh xa. Các cấp bộ Đoàn đã tập trung tổ chức hiệu quả các phong trào hành động cách mạng của đoàn - hội, các cuộc vận động, mô hình, CLB tại cộng đồng, như: diễn đàn “Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích” và các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao góp phần xây dựng nếp sống đẹp trong đoàn viên, thanh niên; xây dựng CLB “Thanh niên phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy”, “CLB phòng chống ma túy, mại dâm”, “CLB tuổi trẻ với pháp luật”, “CLB thanh niên xung kích phòng chống ma túy”... Các cấp Hội Phụ nữ trong tỉnh cũng đã chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xây dựng các CLB, mô hình phòng, chống TNXH. Từ năm 2020 đến nay, các cấp Hội Phụ nữ đã phối hợp với ngành Tư pháp tổ chức 456 hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật, thu hút trên 6.000 cán bộ, hội viên tham gia. Hội Phụ nữ các huyện Vụ Bản, Trực Ninh, Xuân Trường và Hội Phụ nữ Công an tỉnh đã mời báo cáo viên nói chuyện về các chuyên đề về bạo hành, lạm dụng tình dục trẻ em… Hội Phụ nữ các huyện Vụ Bản, Giao Thủy phối hợp với Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội (Sở LĐ-TB và XH) mời giảng viên của Bộ Công an, Bộ LĐ-TB và XH tuyên truyền các nội dung phòng, chống tệ nạn mại dâm. Hội Phụ nữ các huyện: Xuân Trường, Vụ Bản phối hợp với Phòng GD và ĐT huyện mời chuyên gia giáo dục về nói chuyện chuyên đề tại 15 trường học trên địa bàn… Các cấp Hội cũng đang duy trì hiệu quả hoạt động của 188 CLB “Phụ nữ với pháp luật”, 102 CLB “phòng, chống TNXH”, “không có người thân nghiện ma túy và vi phạm pháp luật”; phối hợp với các đơn vị Công an triển khai hiệu quả Nghị quyết liên tịch số 01 năm 2002 về “Quản lý, giáo dục người thân trong gia đình không phạm tội và mắc các tệ nạn xã hội”…, góp phần phòng, chống TNXH trong gia đình, nhất là thanh, thiếu niên bảo vệ thế hệ tương lai của tỉnh, đất nước./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
