Nam Định được mệnh danh là “đất học”, quê hương của nhiều vị trạng nguyên nổi tiếng như Nguyễn Hiền, Đào Sư Tích, Lương Thế Vinh, Vũ Tuấn Chiêu, Trần Văn Bảo và nhiều nhà chính trị lỗi lạc, nhiều tướng lĩnh, nhà văn hóa, nhà khoa học lớn trong thời hiện đại. Truyền thống hiếu học đó ngày nay vẫn được duy trì, tiếp nối đầy tự hào. Hơn 1/4 thế kỷ, tỉnh ta trong tốp những tỉnh dẫn đầu toàn quốc về giáo dục và đào tạo.
 |
| Trao thưởng cho học sinh giỏi tỉnh, học sinh giỏi quốc gia, quốc tế tại Lễ tuyên dương thành tích học sinh giỏi tỉnh năm học 2019-2020. |
Trong hành trình duy trì nối tiếp truyền thống đó, có vai trò lớn của các nhà hảo tâm đông đảo từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đến các thầy, cô giáo, phụ huynh học sinh đã tài trợ xây dựng các quỹ khuyến học, khuyến tài của các cấp, các ngành; các gia đình, dòng họ, với nhiều hoạt động hiệu quả, thiết thực, là “đòn bẩy” đắc lực cho việc phát huy các phong trào hiếu học, động viên, thúc đẩy phong trào dạy và học, động viên các thế hệ học sinh trên địa bàn tỉnh nỗ lực rèn luyện, học tập, trong đó tiêu biểu là Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh. Từ khi thành lập đến nay, Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đã góp phần chắp cánh ước mơ cho nhiều thế hệ học sinh có khát vọng vươn lên vì một tương lai tươi sáng, cống hiến cho sự phát triển của quê hương, đất nước.
Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh ra đời ngày 23-9-2011. Với sự đóng góp đắc lực của Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt và Công ty Cổ phần Him Lam, sự ra đời của quỹ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, kịp thời khen thưởng, hỗ trợ cho học sinh, sinh viên, giáo viên có thành tích đặc biệt trong học tập và giảng dạy; hỗ trợ, khuyến khích học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập. Ngay từ những ngày đầu thành lập, Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đã nhận được sự ủng hộ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh với số tiền hơn 11 tỷ đồng.
Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự hưởng ứng tích cực của các sở, ban, ngành, đoàn thể, các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị, địa phương và nhân dân, Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đã phát triển không ngừng. Trong một thập kỷ hoạt động, đã có trên 90 tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia ủng hộ, đóng góp cho Quỹ với số tiền trên 36 tỷ đồng. Hội đồng quản lý quỹ (Sở GD và ĐT), Ngân hàng Liên Việt cùng các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tâm huyết với phong trào khuyến học của tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động như: Hỗ trợ, khen thưởng kịp thời cán bộ, giáo viên, học sinh có thành tích xuất sắc trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh đạt thành tích cao trong các kỳ thi; động viên, khích lệ học sinh nghèo vượt khó học giỏi, hỗ trợ học sinh mồ côi cả cha lẫn mẹ, vượt khó vươn lên trong học tập; tổ chức vận động, tiếp nhận các nguồn tài trợ hợp pháp về tài chính của các cá nhân, tổ chức trong và ngoài tỉnh; Quỹ và các nhà tài trợ cũng tăng cường tổ chức các hoạt động gây quỹ theo đúng quy định của Nhà nước, đồng thời quản lý, sử dụng nguồn vốn của quỹ đúng mục đích, đúng đối tượng và có hiệu quả. UBND tỉnh tạo điều kiện để quỹ liên kết, phối hợp với các tổ chức, các lực lượng xã hội trong hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, tăng cường sự phối hợp thường xuyên với ngành GD và ĐT vì mục tiêu chung xây dựng xã hội học tập; hỗ trợ hệ thống giáo dục chính quy trong nhà trường xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh; tạo điều kiện cho trẻ em nghèo, học sinh học giỏi có điều kiện vươn lên; giúp đỡ, khuyến khích các thầy cô giáo dạy tốt nhưng hoàn cảnh gia đình khó khăn... Từ khi thành lập và đi vào hoạt động đến nay, Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đã động viên, hỗ trợ, khen thưởng cho hơn 6.200 lượt giáo viên, học sinh trên địa bàn tỉnh; trong đó, khen thưởng cho trên 3.600 học sinh đoạt giải, giáo viên trực tiếp tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và các giáo viên, học sinh đạt thành tích xuất sắc trong hoạt động dạy và học với số tiền trên 8,3 tỷ đồng; hỗ trợ trên 800 học sinh tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia số tiền gần 2,3 tỷ đồng; hỗ trợ cho 36 giáo viên, học sinh tham gia thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế với số tiền gần 1,3 tỷ đồng; hỗ trợ cho trên 1.700 học sinh mồ côi cả cha lẫn mẹ, học sinh nghèo vượt khó vươn lên trong học tập số tiền trên 1,4 tỷ đồng. Chỉ tính riêng trong 3 năm học từ năm 2018 đến nay, mỗi năm học đã có hàng trăm học sinh đoạt giải trong các kỳ thi cấp tỉnh, quốc gia, quốc tế và nhiều thầy, cô giáo dạy giỏi đã được nhận thưởng từ quỹ. Em Đàm Thị Minh Trang, cựu học sinh Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Huy chương Vàng Olympic Hóa học quốc tế năm 2020 cho biết: “Được nhận học bổng từ Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh, em rất xúc động vì sự nhiệt tình, tận tâm của các bác, các cô, các chú, những người đã thành lập và duy trì quỹ đến tận ngày hôm nay vì các thế hệ học sinh như chúng em, tiếp thêm động lực để em tiếp tục cố gắng hơn nữa trên con đường học tập, tiếp thu tri thức”.
Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đã và đang ngày càng khẳng định vị trí tiên phong, nòng cốt trong phong trào khuyến học, khuyến tài của tỉnh. Từ một quỹ do những người con quê hương và doanh nghiệp sáng lập, đến nay phong trào khuyến học, khuyến tài đã bao phủ khắp toàn tỉnh. 10/10 huyện, thành phố đều thành lập quỹ khuyến học, khuyến tài với tổng số tiền gần 200 tỷ đồng. Trên 450 nghìn gia đình đăng ký gia đình học tập, trên 4.600 dòng họ đăng ký mô hình dòng họ học tập, trên 3.500 thôn, làng, tổ dân phố đăng ký cộng đồng học tập. Nhiều dòng họ trong tỉnh đã kết nối được các tổ chức, cá nhân hảo tâm là con em quê hương ủng hộ quỹ khuyến học, khuyến tài với số tiền hàng trăm triệu đồng để hỗ trợ học sinh nghèo vượt khó học giỏi, không để học sinh nào phải bỏ học vì gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Từ đó tạo động lực thúc đẩy phong trào thi đua học tập, hướng tới xây dựng gia đình học tập, dòng họ học tập tiêu biểu. 10 năm phát triển Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh cũng là giai đoạn tỉnh ta đạt được những thành tích cao nhất trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế từ trước đến nay. Từ năm 2011 đến năm 2021, tỉnh ta có 842/950 học sinh đạt giải trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia với 28 giải Nhất, 211 giải Nhì, 240 giải Ba, 200 giải Khuyến khích, giữ vững thành tích tốp 5 tỉnh có tỷ lệ đạt giải, chất lượng giải cao nhất toàn quốc. Trong các kỳ thi Olympic quốc tế và khu vực, học sinh tỉnh ta đã xuất sắc giành được 4 Huy chương Vàng, 8 Huy chương Bạc, 12 Huy chương Đồng và 3 Bằng khen.
Bước vào giai đoạn phát triển mới với cuộc cách mạng 4.0 đem lại cả thuận lợi và thời cơ, khó khăn và thách thức đan xen, đặt ra nhiều yêu cầu mới đối với sự nghiệp giáo dục đào tạo. Trong sự phát triển chung đó, Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh đang có những bước “chuyển mình” để phù hợp với yêu cầu thực tiễn, trong đó có sự thay đổi, bổ sung thành viên Hội đồng quản lý Quỹ, nhiệm kỳ 2021-2025 bao gồm các đồng chí: Phạm Gia Túc, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy là Chủ tịch danh dự Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh; Phạm Đình Nghị, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh là Chủ tịch Quỹ khuyến học Lương Thế Vinh. Các phó chủ tịch gồm các đồng chí: Nguyễn Đức Thụy, Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt; Trần Văn Mười, Chủ tịch Tập đoàn Năm Sao. Các ủy viên gồm các đồng chí: Cao Xuân Hùng, Giám đốc Sở GD và ĐT tỉnh; Nguyễn Phú Hậu, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh; Chu Thị Hồng Loan, Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh.
Kế thừa, phát huy kết quả đạt được, trong giai đoạn phát triển mới, Quỹ Khuyến học Lương Thế Vinh tiếp tục làm tốt sứ mệnh chăm lo, hỗ trợ, giúp đỡ các em học sinh, sinh viên của tỉnh có thành tích xuất sắc; học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn phát huy tài năng của mình trong học tập, nghiên cứu. Tiếp tục truyền cảm hứng, chắp cánh những ước mơ cho các thế hệ học sinh, sinh viên của tỉnh phát triển, được cống hiến cho quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng danh là quê hương “đất học, đất văn”./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
