Trên địa bàn tỉnh hiện có trên 9.400 doanh nghiệp đang hoạt động, giải quyết việc làm cho hơn 45 nghìn lao động; trong đó có 1.686 công đoàn cơ sở với 142.377 đoàn viên công đoàn. Thời gian qua, quan hệ lao động, đời sống, việc làm của công nhân lao động cơ bản ổn định. Tuy nhiên ở một số doanh nghiệp, tình trạng vi phạm chế độ chính sách đối với người lao động vẫn diễn ra; một bộ phận công nhân lao động thiếu hiểu biết về pháp luật lao động, chưa quan tâm đến quyền và lợi ích theo pháp luật quy định, chỉ đến khi lợi ích bị xâm phạm mới nảy sinh bất hòa trong quan hệ lao động.
 |
| Liên đoàn Lao động tỉnh tư vấn pháp luật cho công nhân lao động tại Công ty cổ phần May thể thao chuyên nghiệp Giao Yến (Giao Thủy) (Ảnh chụp trước ngày 27-4-2021). |
Xác định việc thương lượng, ký kết, thực hiện tốt thỏa ước lao động tập thể tại các doanh nghiệp là một trong những giải pháp quan trọng góp phần chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng cho đoàn viên, người lao động, Liên đoàn Lao động tỉnh thường xuyên quan tâm chỉ đạo các cấp Công đoàn phối hợp với chuyên môn, người sử dụng lao động tổ chức hiệu quả việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại nơi làm việc. Trong đó, tập trung tư vấn, hỗ trợ công đoàn cơ sở thương lượng, xây dựng, sửa đổi, bổ sung, tổ chức ký kết thỏa ước lao động tập thể; tổ chức tập huấn cho cán bộ công đoàn cấp trên cơ sở và công đoàn cơ sở về thỏa ước lao động tập thể; huấn luyện kỹ năng thương lượng tập thể cho người tham gia thương lượng; cử cán bộ công đoàn cấp trên đến dự họp thương lượng tập thể với cơ sở… Hàng năm, tổ chức ký kết giao ước thi đua với các đơn vị công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, trong đó chỉ tiêu về thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể là chỉ tiêu quan trọng và kết quả thực hiện thỏa ước lao động tập thể là một trong những tiêu chí để đánh giá chất lượng, xét thi đua khen thưởng hàng năm đối với công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và công đoàn cơ sở. Bên cạnh đó, công đoàn cơ sở phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức hội nghị người lao động, để đoàn viên công đoàn, người lao động được tham gia ý kiến xây dựng, bổ sung vào kế hoạch hoạt động, quy chế nội bộ... Đồng thời, công đoàn cơ sở chủ động đối thoại với chủ doanh nghiệp, đại diện người lao động ký thỏa ước lao động doanh nghiệp. Trong 6 tháng đầu năm 2021, có 118 doanh nghiệp có công đoàn cơ sở thương lượng, ký kết và thực hiện thỏa ước lao động tập thể; có 234 bản thỏa ước lao động tập thể được ký kết và thực hiện theo quy định phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị, doanh nghiệp và nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của người lao động. Các đơn vị hành chính sự nghiệp tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức đạt 99,74%, khối doanh nghiệp tổ chức hội nghị người lao động đạt 78,84%. Việc thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể cơ bản đúng quy trình đảm bảo những nội dung quy định, là cơ sở thực thi chính sách, pháp luật cho người lao động ở doanh nghiệp. Nhiều bản thỏa ước đạt được nhiều điều khoản cao hơn quy định của pháp luật cho người lao động, phù hợp với khả năng điều kiện của doanh nghiệp, tập trung vào các vấn đề: Tiền lương, chế độ phúc lợi, thời gian làm việc, nghỉ ngơi, thăm hỏi ốm đau, trợ cấp khó khăn đột xuất... Điển hình như Công ty TNHH VietPower (Hải Hậu), qua tổ chức thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể, người lao động tại công ty được hưởng nhiều chế độ ưu đãi hơn so với quy định của pháp luật như: Công ty đảm bảo 100% người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội, được hưởng các chế độ về bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật, mức lương bình quân của người lao động đạt 5,5 triệu đồng/người/tháng, được hỗ trợ tiền ăn ca và có chế độ bồi dưỡng cho bộ phận làm việc trong môi trường độc hại, nặng nhọc… Bên cạnh đó, Công ty tổ chức các hoạt động văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao nhân các ngày lễ, kỷ niệm như: Ngày Quốc tế Phụ nữ (8-3); Ngày Quốc tế Lao động (1- 5)... nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho người lao động. Việc tổ chức đối thoại, thương lượng tại doanh nghiệp đã kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh, không để xảy ra đình công, ngừng việc tập thể. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn có những bản thỏa ước lao động tập thể chưa đảm bảo theo quy định; thương lượng chưa thực chất, chưa đúng trình tự, quy định. Một số thỏa ước chủ yếu sao chép lại quy định của luật, không có điều khoản có lợi hơn cho người lao động... Đối với những doanh nghiệp chưa thành lập, Công đoàn sẽ thông qua Công đoàn cấp trên cơ sở để ký thỏa ước lao động tập thể ngành nhưng thực tế, nhiều doanh nghiệp chưa ký kết thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp hoặc thỏa ước lao động tập thể ngành.
Thời gian tới, Liên đoàn Lao động tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ công đoàn các cấp, người sử dụng lao động và người lao động về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của thương lượng, ký kết và thực hiện thỏa ước lao động tập thể. Tổ chức tập huấn cho cán bộ công đoàn cơ sở nhằm cung cấp những kiến thức, kỹ năng cần thiết để tham gia thương lượng, đàm phán với doanh nghiệp trong xây dựng thỏa ước lao động tập thể. Thành lập các tổ tư vấn pháp luật nhằm tăng cường tuyên truyền về những quy định về thương lượng, đối thoại, ký kết thỏa ước lao động tập thể theo Bộ luật Lao động năm 2019. Tổ chức các diễn đàn trao đổi kinh nghiệm trong công tác thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể cho cán bộ công đoàn cơ sở. Phối hợp với cơ quan quản lý Nhà nước về lao động trong việc thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể ngành, nhóm ngành nghề. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể, đảm bảo quyền lợi tập thể và trách nhiệm giữa người lao động và người sử dụng lao động. Hàng năm giao chỉ tiêu cho các công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở về hỗ trợ công đoàn cơ sở thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể. Định kỳ tổ chức đánh giá chất lượng các thỏa ước lao động tập thể, sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện việc thương lượng, ký kết và thực hiện thỏa ước lao động tập thể, biểu dương khen thưởng các đơn vị làm tốt; kịp thời kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết những hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện./.
Bài và ảnh: Văn Huỳnh
