Những năm trước, ở xã Trực Tuấn (Trực Ninh) cũng như các địa phương khác, công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm (ATTP) còn gặp nhiều khó khăn, thách thức: Các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm phần lớn nhỏ lẻ, hoạt động tự phát. Do những hạn chế trong công tác quản lý, kiểm soát ATTP ở cơ sở nên một số người vì lợi nhuận có hành vi tiêu cực trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm như: sử dụng sai quy trình, liều lượng các loại phụ gia thực phẩm, chất bảo quản, chất kháng sinh, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kích thích tăng trưởng trong nuôi trồng, sản xuất, chế biến thực phẩm; sử dụng các hóa chất bị cấm hoặc không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không bảo đảm chất lượng… Việc kiểm soát ATTP rất khó khăn, nhất là đối với bữa cỗ tập trung đông người như: đám hiếu, đám hỉ, đám giỗ, tân gia, mừng thọ… Từ tháng 6-2020, xã Trực Tuấn là một trong những địa phương được Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh phối hợp Trung tâm Y tế huyện Trực Ninh triển khai thí điểm mô hình kiểm soát ATTP tại bữa cỗ tập trung đông người. Quá trình triển khai mô hình đã tác động tích cực cải thiện tạo chuyển biến trách nhiệm của chính quyền địa phương, nhận thức và ý thức chủ động phòng ngừa ngộ độc thực phẩm của người dân ngày càng được nâng cao.
 |
| Tổ giám sát tư vấn an toàn thực phẩm xã Trực Tuấn đến gia đình tổ chức bữa cỗ đông người tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thực hiện các quy định về an toàn thực phẩm. Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
Triển khai mô hình Kiểm soát ATTP bữa cỗ đông người, UBND xã kiện toàn Ban chỉ đạo liên ngành về ATTP; thành lập tổ giám sát tư vấn ATTP gồm cán bộ trạm y tế, y tế thôn, trưởng thôn, đại diện phụ nữ, cộng tác viên ATTP; xây dựng, triển khai kế hoạch tổ chức các hoạt động của mô hình. 100% cán bộ quản lý ATTP và cán bộ tổ giám sát tư vấn ATTP của xã được bồi dưỡng kiến thức về các quy định đảm bảo ATTP. Mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về ATTP tại địa phương, nâng cao nhận thức của người dân về đảm bảo ATTP trong việc tổ chức các bữa cỗ có đông người dự, chủ động ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm và các bệnh lây truyền qua thực phẩm, góp phần bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, gắn với thực hiện nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn. Ban chỉ đạo liên ngành về ATVSTP xã đẩy mạnh chỉ đạo, phối hợp truyền thông tuyên truyền, phổ biến pháp luật và kiến thức về ATTP, nhất là tại bữa cỗ tập trung đông người trên Đài Truyền thanh xã mỗi tháng 4 lượt; lồng ghép nội dung trong các cuộc họp của UBND xã, các ngành, đoàn thể, các cuộc họp ở thôn, xóm thu hút hàng nghìn lượt cán bộ, nhân dân thanm gia. Tổ giám sát tư vấn ATTP và các tổ chức đoàn thể địa phương đến từng gia đình tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện mô hình. Tổ giám sát tư vấn ATTP xã thường xuyên rà soát, phát hiện, thu nhận thông tin các hộ gia đình có tổ chức bữa cỗ tập trung đông người; vận động, tổ chức cho các hộ gia đình ký cam kết với UBND xã đảm bảo ATTP; đồng thời tư vấn cho gia đình thực hiện các điều kiện đảm bảo ATTP đối với bữa cỗ tập trung đông người. Trước khi tổ chức bữa cỗ, tiệc liên hoan, các gia đình phải phun thuốc diệt côn trùng tại khu vực tổ chức bữa cỗ đông người, nhất là khu chế biến thực phẩm; bố trí nơi chế biến thực phẩm cách xa khu vực ô nhiễm (nhà vệ sinh, khu vực chăn nuôi gia súc, gia cầm, cống rãnh). Phân khu rõ ràng nơi sơ chế, chế biến thực phẩm và nơi phân chia thức ăn chín. Những người tham gia chế biến thực phẩm không bị mắc các bệnh ngoài da, trang phục gọn gàng, sạch sẽ, thực hành vệ sinh tốt. Lựa chọn thực phẩm nguyên liệu đảm bảo an toàn, có nguồn gốc rõ ràng. Sử dụng nguồn nước chế biến đảm bảo vệ sinh; chỉ sử dụng phụ gia thực phẩm thuộc danh mục cho phép của Bộ Y tế. Trang thiết bị, dụng cụ chế biến đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, an toàn; có găng tay sạch sử dụng một lần khi chế biến, phân chia thức ăn chín; bao bọc bằng màng bọc thực phẩm và để trên bàn, giá, kệ cao trên 60cm. Các gia đình làm cỗ ghi chép nguồn gốc thực phẩm; thực hiện lưu mẫu thức ăn theo quy định tối thiểu 24 giờ. Trong ngày các gia đình tổ chức bữa cỗ đông người, tổ giám sát tư vấn ATTP của xã đến giám sát việc nấu cỗ, từ khâu kiểm soát nguyên liệu thực phẩm đầu vào, sơ chế, chế biến thực phẩm đến khâu bảo quản thức ăn chín trước khi xếp vào mâm cỗ.
Qua gần một năm thực hiện mô hình Kiểm soát ATTP bữa cỗ đông người, xã Trực Tuấn đã hỗ trợ tư vấn, giám sát trên 50 bữa cỗ đông người. Qua đó, đa số các hộ gia đình tổ chức bữa cỗ tập trung đông người đã có ý thức thực hành các quy định về đảm bảo ATTP: bố trí về cơ sở vật chất sạch sẽ, trang thiết bị dụng cụ nấu nướng đảm bảo theo quy định, nơi nấu ăn đã phân khu riêng biệt, tách biệt giữa thực phẩm sống và thực phẩm chín, việc lựa chọn thực phẩm được chú trọng hơn về mức độ an toàn và nguồn gốc xuất xứ. Thực phẩm khi sơ chế, chế biến đến khi được nấu chín đều được kiểm soát. Trên địa bàn không để xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm. Đặc biệt là việc triển khai mô hình Kiểm soát an toàn thực phẩm bữa cỗ đông người đã huy động và tăng cường phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể, nhất là y tế thôn, trưởng thôn trong công tác ATTP, được nhân dân đồng tình, ủng hộ, tạo được những chuyển biến rõ nét trong việc tổ chức nấu cỗ tại gia đình. Các gia đình đã nhận thức đúng hơn và có trách nhiệm hơn trong việc tổ chức, chế biến thực phẩm cho bữa cỗ trong các đình đám, liên hoan và đảm bảo ATTP trong bữa ăn hàng ngày, góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Phát huy kết quả đạt đươc, thời gian tới, xã Trực Tuấn tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức và ý thức chủ động phòng ngừa ngộ độc thực phẩm của người dân, để người dân chủ động mời Tổ giám sát tư vấn xã đến hướng dẫn, tư vấn khi nhà có cỗ. Xã cũng đề nghị Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh mở các lớp tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác ATTP ở các địa phương để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về ATTP, góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân./.
Minh Tân
