Trên địa bàn tỉnh hiện có 4 trường mầm non tư thục và khoảng 180 cơ sở giáo dục mầm non tư thục (nhóm lớp độc lập tư thục). Sự phát triển cả về số lượng và chất lượng của các cơ sở giáo dục này đã góp phần giảm tải cho các trường mầm non công lập, tăng tỷ lệ huy động trẻ ở các độ tuổi ra lớp ổn định, đáp ứng nhu cầu cho các bậc phụ huynh.
Học sinh Trường Mầm non tư thục Hoa Sữa (thành phố Nam Định). |
Thành phố Nam Định hiện có 4 trường mầm non tư thục và 61 cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục (trong đó 52 cơ sở đã được cấp phép) với tổng số 2.234 trẻ; trong đó có 1.136 trẻ trong độ tuổi nhà trẻ, 1.098 trẻ trong độ tuổi mẫu giáo. Mặc dù phát triển nhanh nhưng các cơ sở giáo dục mầm non tư thục trên địa bàn thành phố chủ yếu là nhóm, lớp độc lập, nhỏ lẻ, nằm rải rác trong các khu dân cư. Cơ sở vật chất cũng chỉ được đầu tư ở mức tối thiểu. Một số cơ sở nhỏ lẻ ít học sinh nên khó có thể phân chia thành nhóm, lớp theo độ tuổi của trẻ để có thể chăm sóc và nuôi dưỡng phù hợp... Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động những năm qua Phòng GD và ĐT thành phố Nam Định đã tập trung kiểm tra hồ sơ, việc thực hiện Điều lệ trường mầm non và các quy định tại Quy chế tổ chức hoạt động trường, lớp mầm non tư thục; các quy định về hướng dẫn thực hiện chuyên môn; thực hiện chế độ chính sách đối với đội ngũ giáo viên, người lao động... Bên cạnh đó, tăng cường công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực về ý thức trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, đảm bảo an toàn thực phẩm, an toàn trường học cho các chủ cơ sở mầm non tư thục thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ...
Để bảo đảm quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục ở các cơ sở giáo dục mầm non tư thục, hàng năm, ngành giáo dục mầm non tỉnh đã phối hợp với chính quyền địa phương rà soát, kiểm tra các nhóm trẻ gia đình và cấp phép hoạt động cho những lớp, nhóm lớp có đủ điều kiện, đồng thời thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn phổ biến các quy định, điều lệ của tỉnh, của ngành giáo dục mầm non và huấn luyện về cách thức nuôi dạy trẻ khoa học tại các nhóm lớp. Đồng thời phân công đội ngũ giáo viên ở các trường mầm non công lập có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra thường xuyên tại các lớp, nhóm lớp, nhóm trẻ gia đình trên địa bàn xã, phường nơi trường đứng chân. Những người lập nhóm trẻ độc lập tư thục phải đăng ký với chính quyền địa phương và phải có đủ các điều kiện như biết cách nuôi trẻ theo khoa học và có các phương tiện sinh hoạt cho trẻ, có nhà ở thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông. Số trẻ tùy theo khả năng của từng cơ sở nhưng mỗi nhóm trẻ ở các cơ sở này không nên quá 10 cháu. Không thể đòi hỏi đội ngũ nuôi dạy trẻ trong các cơ sở này phải được đào tạo trong các trường sư phạm mầm non chính quy, nhưng gần đây, với sự quan tâm của ngành GD và ĐT, đội ngũ cô nuôi dạy trẻ trong các nhóm, lớp mầm non độc lập tư thục đã được huấn luyện ngắn hạn theo định kỳ để họ nắm được những kiến thức cơ bản, tối thiểu về nuôi dạy trẻ, đã tạo sự yên tâm hơn cho mỗi gia đình có con nhỏ. Không thể phủ nhận vai trò tích cực của các nhóm, lớp trẻ tư thục như nhận trông trẻ còn ít tháng, phụ huynh có thể gửi con sớm, đón con muộn, những dịch vụ ăn, uống đáp ứng yêu cầu của phụ huynh. Các nhóm, lớp trẻ này đã và đang đóng góp không nhỏ trong việc huy động trẻ ra lớp, giải tỏa áp lực cho các trường công lập trên địa bàn tỉnh, nhất là ở thành phố Nam Định. Tuy nhiên, hoạt động của các cơ sở mầm non này vẫn còn nhiều hạn chế, cần tăng cường kiểm tra, quản lý của cơ quan chức năng. Phần lớn các nhóm trẻ gia đình chưa chú trọng đến chất lượng, chủ yếu trông hơn là dạy. Nhiều nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục có quy mô lớn, vượt quá số trẻ so với quy định nhưng chưa đủ điều kiện thành lập trường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro đối với trẻ. Các trường mầm non tư thục có chất lượng thì mức thu học phí cao, trong khi lương của công nhân, lao động phổ thông thấp, không đủ điều kiện để chi trả học phí cho con. Công tác quản lý các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập ở một số địa phương còn nhiều bất cập, một số nhóm trẻ mặc dù chưa thật bảo đảm đầy đủ các điều kiện yêu cầu nhưng vẫn duy trì hoạt động. Theo phân cấp hiện nay, ngành giáo dục quản lý chuyên môn, chính quyền địa phương cấp phép và quản lý hoạt động đối với các cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập. Tuy nhiên, ở nhiều địa phương, công tác kiểm tra hoạt động của các cơ sở ngoài công lập sau cấp phép chưa thường xuyên. Ngoài ra, vấn đề chất lượng giáo viên của các cơ sở cũng là điều mà phụ huynh băn khoăn khi không nắm rõ được trình độ của giáo viên; điều kiện quy định tuyển dụng cũng không chặt chẽ như trường công lập.
Để phát huy tính ưu việt của các cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục, góp phần đẩy mạnh xã hội hoá công tác giáo dục, việc khắc phục những tồn tại, hạn chế của các cơ sở này trên địa bàn tỉnh cần được các địa phương, ngành GD và ĐT quan tâm. Bên cạnh đó, các địa phương cần tích cực tuyên truyền tới nhân dân, các khu dân cư tham gia giám sát, phát hiện các cơ sở mầm non độc lập tư thục hoạt động trái quy định, không đảm bảo an toàn cho trẻ để đề nghị chính quyền địa phương xử lý nghiêm theo quy định./.
Bài và ảnh: Hồng Minh