Ra đời trong khói lửa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, khi hợp nhất với lực lượng vũ trang (LLVT) Hà Nam, Ninh Bình, lúc chia tách, tái lập trở lại, LLVT tỉnh Nam Định đã trải qua một chặng đường vẻ vang, cùng toàn dân sát cánh chiến đấu và lập được nhiều chiến công hiển hách.
 |
| Đồng chí Trung tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng thăm, kiểm tra công tác sẵn sàng chiến đấu tại Nam Định. |
Trong kháng chiến chống Pháp, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, Ủy ban Kháng chiến tỉnh, LLVT tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với bộ đội chủ lực đánh 16.049 trận lớn nhỏ, diệt 29.872 tên địch, phá hủy 284 xe cơ giới, 807 khẩu súng các loại, bắn rơi 2 máy bay; bắn chìm bắn cháy 5 tàu, xuồng, ca nô địch; thu 6.204 khẩu súng các loại, 81 máy ra-đi-ô và hàng trăm tấn quân trang, quân dụng, phương tiện chiến tranh của địch. Trung đoàn 34 Tất Thắng, Trung đoàn 46 Sông Đào và những địa danh: Liên Minh (Vụ Bản), Đỗ Xá, Bắc Sơn (Nam Trực), Chợ Giá (Trực Ninh), Hồng Phong (Nghĩa Hưng), Vũ Dương (Ý Yên), Quang Sán (Mỹ Lộc), Vạn Bảo, Tế Bần (thành phố Nam Định), Bích Câu - Trà Thượng (Xuân Trường), Thức Hoá (Giao Thủy), Cầu Đôi, Đông Biên (Hải Hậu)… mãi mãi đi vào lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của quê hương Nam Định. Cùng với những thành tích trong chiến đấu, tỉnh Nam Định đã tiễn 18.577 thanh niên lên đường đánh giặc, hơn 20 nghìn thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến; đóng góp 70 nghìn tấn lương thực cùng nhiều tiền của, vàng, bạc cho kháng chiến, góp phần cùng quân và dân cả nước làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “Lừng lẫy Năm Châu, chấn động địa cầu”, đưa cuộc kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi vẻ vang. Đảng và Chính phủ đã tặng thưởng quân và dân tỉnh Nam Định 10 Huân chương Quân công và 137 Huân chương các loại; có 123 tập thể và 14 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”.
Kháng chiến chống Pháp thắng lợi, miền Bắc được giải phóng, ra sức phát triển kinh tế, xây dựng chủ nghĩa xã hội; miền Nam tạm thời bị chia cắt, tiếp tục cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội đã tạo nên tiềm lực kinh tế - quốc phòng ngày càng vững chắc, là cơ sở cho LLVT tỉnh phát triển cả về quy mô, sức chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu. Sau khi có Luật Nghĩa vụ quân sự, các địa phương đã làm tốt công tác tuyển quân để thanh niên ai cũng có vinh dự làm nghĩa vụ quân sự. Cùng với cả nước sục sôi chống Mỹ, quân và dân Nam Định cùng quân dân miền Bắc bình tĩnh, hiên ngang “Tay cày tay súng”, “Tay thoi tay súng” tiến hành cuộc chiến tranh nhân dân chống lại cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. Toàn tỉnh đã chuyển mọi hoạt động từ thời bình sang thời chiến, làm tốt công tác phòng không sơ tán, một mặt giữ vững sản xuất, xây dựng củng cố kinh tế - xã hội, một mặt nhanh chóng khôi phục và mở rộng LLVT làm nhiệm vụ chiến đấu và phục vụ chiến đấu, đồng thời thực hiện tốt nhiệm vụ chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến. Tiếp sức cho các LLVT chiến đấu, các tầng lớp nhân dân không phân biệt tôn giáo, lứa tuổi, nghề nghiệp đều lấy tiếng súng làm mệnh lệnh hiệp đồng. Toàn tỉnh đã huy động hơn một triệu ngày công xây dựng các trận địa, công trình quốc phòng, gần chục triệu ngày công làm hầm hào phòng tránh. Chỉ trong một ngày nhân dân các huyện Vụ Bản, Ý Yên đã góp gần một vạn bó rào tre lót đường cho tên lửa vào trận địa. Nhân dân Trực Ninh trong một đêm đã đắp xong hàng chục trận địa pháo giúp bộ đội chiến đấu kịp thời. Trên tuyến biển, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ Nam Định đã phối hợp với bộ đội chủ lực kịp thời đánh trả các tàu chiến, pháo hạm Mỹ tiến công vào địa bàn tỉnh. Trên mặt trận đảm bảo giao thông, các địa phương vùng trọng điểm đã nêu cao tinh thần quyết chiến, quyết thắng, giữ vững mạch máu giao thông bất chấp mọi khó khăn, hiểm nguy.
Trải qua 21 năm vừa sản xuất vừa chiến đấu, quân dân Nam Định đã lập công xuất sắc. Trong tổng số 110 máy bay giặc Mỹ bị quân dân toàn tỉnh bắn rơi, LLVT tỉnh độc lập bắn rơi 28 chiếc, bắt sống 2 giặc lái, bắn cháy 3 tàu chiến, tự phá 80% bom đạn thủy lôi các loại, bảo đảm vận chuyển hơn 1 triệu tấn hàng hóa, vũ khí trang bị từ hậu phương vào tiền tuyến. Có 164.406 thanh niên lên đường nhập ngũ; 23.482 liệt sĩ, 10.460 thương binh, 43 đơn vị và 51 cá nhân được tuyên dương danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”. Với chiến công và thành tích đó, quân dân tỉnh Nam Định đã góp phần bảo vệ miền Bắc XHCN, cùng quân dân cả nước đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Sau Đại thắng mùa Xuân năm 1975, LLVT tỉnh vừa củng cố xây dựng lực lượng, vừa tham gia lao động sản xuất khắc phục hậu quả chiến tranh, phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp hàng vạn ngày công quai đê, lấn biển, xây dựng các công trình văn hoá; tiếp tục chi viện sức người, sức của cho cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế; tổ chức các đơn vị tăng cường lên biên giới phía Bắc tham gia chiến đấu và xây dựng tuyến phòng thủ quốc gia, toàn tỉnh có 10 nghìn người tham gia tại Hoàng Liên Sơn và 2.000 người tại Quảng Ninh.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, LLVT tỉnh tích cực tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, đoàn thể, nhân dân và LLVT tỉnh thực hiện thắng lợi toàn diện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững chắc. LLVT được kiện toàn phù hợp với tình hình nhiệm vụ mới, được huấn luyện theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, sức chiến đấu và khả năng sẵn sàng chiến đấu được tăng cường. Công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng thường xuyên được quan tâm. Hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện nâng cao chất lượng tổng hợp và trình độ sẵn sàng chiến đấu của LLVT. Công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ hàng năm đều hoàn thành 100% chỉ tiêu với chất lượng cao, an toàn, đúng luật. Hệ thống công trình quốc phòng thường xuyên được củng cố, quản lý, xây dựng. Công tác chính sách hậu phương quân đội và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” được thực hiện nghiêm túc, sâu rộng, hiệu quả. Tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua; phối hợp làm tốt công tác dân vận góp phần xây dựng thế trận lòng dân, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh. Ghi nhận thành tích, chiến công của quân và dân tỉnh Nam Định trong 2 cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc; năm 1978 Đảng, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân” cho nhân dân và LLVT tỉnh.
Những năm qua, LLVT tỉnh luôn đoàn kết, thống nhất khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; có nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc như: Công tác giáo dục bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho các đối tượng; công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, phòng chống dịch bệnh.; tổ chức các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành phố; diễn tập bảo đảm tác chiến phòng thủ của các sở, ngành; diễn tập chiến đấu phòng thủ xã, phường, thị trấn; diễn tập phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và diễn tập phòng, chống dịch COVID-19. Bên cạnh đó, LLVT tỉnh đẩy mạnh công tác phối hợp với các ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nhân đạo trong công tác tuyên truyền thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương. Với thành tích đạt được năm 2016, Bộ CHQS tỉnh đã được Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (lần thứ 2); năm 2020 được Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua xuất sắc.
Trải qua 74 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, LLVT tỉnh luôn kế thừa, phát huy truyền thống cách mạng của quê hương, của dân tộc, bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng. Ở giai đoạn cách mạng nào cũng thể hiện rõ bản lĩnh chính trị vững vàng, tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, vừa làm tốt chức năng tham mưu, vừa chủ động, sáng tạo, nghiêm túc tổ chức thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với cơ quan, ban, ngành, đoàn thể tạo nên sức mạnh tổng hợp để tiến hành chiến tranh nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, huyện ngày càng vững chắc./.
Bài và ảnh: Hoàng Tuấn
