Tháng 7-2020, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức lễ ra quân tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Mục tiêu lễ ra quân nhằm đảm bảo phát triển số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trong và sau lễ ra quân, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm 2020; tiếp tục phát huy vai trò của cơ quan BHXH, Bưu điện các cấp trong công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình hoàn thành tốt các chỉ tiêu được giao...
 |
| BHXH tỉnh tổ chức tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tại xã Hải Nam (Hải Hậu). |
Đồng chí Nguyễn Cửu Long, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Thời gian qua, việc triển khai thực hiện chính sách BHXH tự nguyện có nhiều chuyển biến, đạt kết quả tích cực, năm sau đạt cao hơn năm trước. Đến tháng 9-2020, toàn tỉnh có 12.235 người tham gia BHXH tự nguyện (tăng hơn 6.000 người so với cùng kỳ năm 2019). Đạt được kết quả trên, trước hết, BHXH tự nguyện là một chính sách ưu việt và đầy tính nhân văn cho lao động tự do làm việc ở khu vực phi chính thức được tham gia và hưởng chế độ lương hưu khi hết tuổi lao động. Theo Luật BHXH sửa đổi, có nhiều quy định mới về BHXH tự nguyện khắc phục một phần khó khăn cho đối tượng tham gia, như: Bỏ quy định tuổi trần tham gia BHXH tự nguyện, bỏ quy định mức thu nhập đóng BHXH tự nguyện thấp nhất bằng mức lương tối thiểu chung (nay là mức lương cơ sở), thay vào đó là quy định mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Phương thức, mức đóng cũng đa dạng tuỳ theo điều kiện người dân, như: Đóng hàng tháng hoặc đóng định kỳ 3 tháng; 6 tháng, 12 tháng một lần; đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm 1 lần... Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn. Kết quả này cho thấy những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước đã đi vào cuộc sống; công tác truyền thông đã phát huy hiệu quả, làm thay đổi nhận thức người dân; việc tổ chức, thực hiện chính sách BHXH tự nguyện ngày càng thuận tiện, tạo được niềm tin trong nhân dân.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện ở tỉnh còn gặp khó khăn, thách thức. Theo chỉ tiêu, đến hết năm 2020, toàn tỉnh đạt 20 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện, như vậy, toàn tỉnh phải phát triển thêm gần 7.000 người tham gia BHXH tự nguyện. Về nguyên nhân khách quan, từ đầu năm đến nay, dịch COVID-19 đã và đang gây ra những tác động tiêu cực đến cuộc sống người dân dẫn đến các hoạt động truyền thông, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện phải tạm hoãn để thực hiện giãn cách xã hội… Do vậy, số người tham gia BHXH tự nguyện chưa đạt kết quả kỳ vọng. Bên cạnh đó, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện chủ yếu là lao động tự do, lao động trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp... với thu nhập thấp và không ổn định, nên khó có khả năng tham gia; thời gian đóng phí tối thiểu để được hưởng BHXH là 20 năm, là khá dài; nguồn ngân sách địa phương còn hạn chế nên chưa có chính sách hỗ trợ thêm cho các nhóm đối tượng được hỗ trợ theo quy định của Luật BHXH. Về chính sách, hiện nay, mức hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện thấp (hiện người thuộc hộ nghèo được hỗ trợ 30%, tương ứng 46.200 đồng/tháng; hộ cận nghèo được hỗ trợ 25%, tương ứng 38.500 đồng/tháng; các đối tượng còn lại được hỗ trợ 10%, tương ứng 15.400 đồng/tháng. Số tiền hỗ trợ năm 2018 là 25 tỷ 496 triệu đồng, năm 2019 là 90 tỷ 467 triệu đồng và dự kiến năm 2020 là 170 tỷ đồng; thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu còn dài (đủ 20 năm trở lên và đủ 55 tuổi đối với nữ, đủ 60 tuổi đối với nam). Công tác tuyên truyền chưa sâu rộng, chưa phù hợp với các nhóm đối tượng, một bộ phận người dân vẫn chưa hiểu rõ về chính sách BHXH tự nguyện...
Để phát triển BHXH tự nguyện bền vững, hoàn thành chỉ tiêu năm 2020, BHXH tỉnh tăng cường phối hợp với các sở, ngành, các cơ quan truyền thông, cơ quan báo chí, cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, hiện đại. Qua đó, giúp người dân, người lao động hiểu rõ quyền, lợi ích của việc tham gia BHXH trên cơ sở nhận thức đúng, đầy đủ và sâu sắc chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về BHXH, từ đó tạo sự đồng thuận, chủ động tham gia. Nhất là truyền thông về các giá trị vật chất, tinh thần của việc hưởng lương hưu hàng tháng khi hết tuổi lao động, qua đó hình thành thói quen tham gia BHXH tự nguyện để tích lũy cho tuổi già, không lựa chọn hưởng BHXH một lần; vận động, khích lệ những người đang hưởng các chế độ BHXH, BHYT, người đang hưởng lương hưu hàng tháng tuyên truyền về lợi ích thiết thực của các chế độ BHXH, BHYT. Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong việc thực hiện công tác phát triển người tham gia BHXH thông qua việc tăng cường phối hợp chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, hỗ trợ nghiệp vụ, cải cách thủ tục hành chính; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, quản lý và thường xuyên kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ đối với tổ chức, bộ máy làm công tác thu, đại lý thu chấn chỉnh kịp thời sai phạm, nhũng nhiễu làm hạn chế kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác phát triển đối tượng…
Đồng chí Trần Văn Dũng, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Ngày 18-8-2020, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 2620/BHXH-BT gửi Bộ Tài chính về việc đề nghị Chính phủ tăng mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, để hoàn thành mục tiêu phát triển BHXH tự nguyện theo Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23-5-2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH (đến năm 2021 có khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 1%; đến năm 2025 có khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5% và đến năm 2030 có khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5%), BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu trình Chính phủ tăng mức hỗ trợ từ Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện, nhất là người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo để nhiều người có đủ khả năng tham gia BHXH tự nguyện, hạn chế số người đang tham gia nhưng vì không có điều kiện tiếp tục duy trì đã phải dừng đóng, hưởng BHXH một lần. Cụ thể đề xuất nâng mức hỗ trợ từ 30% lên 50% đối với hộ nghèo; từ 25% lên 30% đối với hộ cận nghèo và từ 10% lên 20% đối với các đối tượng còn lại. Việc tăng mức hỗ trợ tiền đóng để thúc đẩy tham gia BHXH tự nguyện, tạo thuận lợi hơn nữa cho người tham gia nhằm mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân./.
Bài và ảnh: Việt Thắng
