Đóng góp vào bức tranh tổng thể của ẩm thực Việt Nam không thể không nhắc đến sự đa dạng, tinh tế trong nghệ thuật ẩm thực của Nam Định. Bằng sự khéo léo và sáng tạo, người Thành Nam đã chế biến ra những món ăn dân dã mà dư vị đã ăn sâu vào tâm tưởng của du khách thập phương.
Bánh gai, một trong những món quà được du khách yêu thích khi đến Nam Định. |
Khác với các loại hình du lịch truyền thống khác, du lịch ẩm thực thu hút du khách bởi kết hợp trải nghiệm ẩm thực đặc sắc của địa phương thay vì hoạt động tham quan đơn thuần. Đồng chí Nguyễn Thành Phương, Trưởng Phòng Quản lý Du lịch (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: “Ẩm thực là một trong những sản phẩm chiến lược để thu hút du khách đến với Nam Định. Du lịch ẩm thực là loại hình kết hợp giữa nhu cầu về thưởng thức các món ăn đặc sản của địa phương trên hành trình khám phá các điểm đến của du khách. Bên cạnh việc mang đến những trải nghiệm vị giác khác lạ, ẩm thực còn giúp du khách cảm nhận được nét văn hóa bản sắc của từng địa phương, tạo ấn tượng về các điểm đến. Du lịch ẩm thực là cơ hội lớn để thúc đẩy kinh tế địa phương, tạo điều kiện gia tăng chuỗi giá trị trong nông nghiệp, sản xuất chế biến thực phẩm, đồng thời giữ gìn và quảng bá nét văn hóa Nam Định trong nước và quốc tế…”. Nam Định không chỉ nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà nơi đây cũng có những món ăn đặc sản ngon trứ danh ở đồng bằng Bắc Bộ như: Phở bò, bánh cuốn làng Kênh, nem nắm Giao Thủy, bún đũa, cá nướng úp chậu… hay những món quà, đồ ăn vặt nổi tiếng như: bánh xíu páo, bánh gai, bánh nhãn Hải Hậu… Phở bò Nam Định hấp dẫn du khách từ bánh phở sợi nhỏ dai mà không cứng và mềm nhưng không bị nhão kết hợp với nước dùng có chút béo thơm ngậy, có hương vị đậm đà, thanh thanh. Phở bò Nam Định khiến du khách “dễ nghiện” bởi một số gia đình đã chế biến, gia giảm hương liệu tạo thành công thức gia truyền, tạo vị đặc trưng. Du khách có thể trải nghiệm một số địa chỉ ăn ngon tại thành phố Nam Định như: Phở Xuyến ngõ Văn Nhân, phở cụ Tặng phố Hàng Tiện, phở Đán ở phố Hai Bà Trưng… Năm 2019, Nhà hàng Cánh diều Vàng tổ chức trưng bày và trình diễn “Không gian phở Nam Định” với hơn 10 gian hàng thu hút đông đảo du khách tham gia trải nghiệm. Nhiều năm qua, việc phát huy giá trị ẩm thực bản địa vào hoạt động du lịch đã được doanh nghiệp du lịch, lữ hành quan tâm, chú trọng hơn. Năm 2019, khách sạn Nam Cường tổ chức Dạ tiệc “Tinh hoa nghệ thuật văn hoá và truyền thống Nam Định”. Ngoài các chương trình nghệ thuật, khách sạn tổ chức bữa tiệc giới thiệu các món ăn truyền thống đậm đà hương vị thể hiện tinh hoa ẩm thực truyền thống của Việt Nam nói chung và mang đặc trưng Nam Định nói riêng. Một số đặc sản địa phương như phở bò, bánh cuốn, cá nướng úp chậu, bánh gai, bánh nhãn… đã đi vào các khách sạn, khu nghỉ dưỡng sang trọng. Từ năm 2019 đến nay, các kênh sóng thuộc truyền hình quốc gia đã sản xuất nhiều chương trình giới thiệu, trải nghiệm du lịch ẩm thực tại Nam Định. Có thể nói du lịch ẩm thực tại tỉnh ta giàu tiềm năng nhưng hiện nay chưa thực sự tạo được dấu ấn rõ nét. Nhân lực hoạt động trong lĩnh vực du lịch còn hạn chế chưa quảng bá hiệu quả để tạo sự hấp dẫn đối với du khách. Một món ngon sẽ hấp dẫn du khách hơn khi được giới thiệu cùng những câu chuyện về lịch sử hình thành, đáp ứng nhu cầu khám phá, hưởng thụ văn hóa cho du khách.
Để đẩy mạnh phát triển du lịch ẩm thực, ngành Du lịch sẽ tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức đối với đội ngũ hướng dẫn viên về ẩm thực và văn hóa ẩm thực để mang đến những trải nghiệm giá trị cho du khách. Khuyến khích các doanh nghiệp du lịch, lữ hành xây dựng các tour khám phá ẩm thực cho du khách như: trải nghiệm không gian chợ, cùng tham gia vào quá trình chế biến; tổ chức dạy nấu các món ăn đặc sản với sự hướng dẫn của các đầu bếp, người dân địa phương… Xây dựng những sản phẩm du lịch ẩm thực liên kết theo mô hình “từ trang trại đến bàn ăn” để du khách hòa mình với cuộc sống đời thường sinh động của người dân bản địa. Người làm du lịch cần quan tâm, chia sẻ với du khách về không gian, văn hóa ứng xử trong ẩm thực theo truyền thống của người dân địa phương, phô diễn nét đẹp văn hóa ẩm thực Nam Định. Tăng cường quản lý Nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm; tổ chức tập huấn hướng dẫn các cơ sở dịch vụ ăn uống, nhà hàng, khách sạn thực hiện đảm bảo vệ sinh, an toàn trong lựa chọn, chế biến, cung cấp thực phẩm, đây là yếu tố hàng đầu để phát triển du lịch ẩm thực. Bên cạnh đó, công tác quảng bá, xúc tiến du lịch ẩm thực có vai trò đặc biệt quan trọng. Trên cơ sở rà soát, thống kê những món ăn tiêu biểu, đặc trưng có khả năng tích hợp đưa vào xây dựng sản phẩm du lịch, ngành Du lịch tỉnh xây dựng chiến dịch quảng bá rộng rãi về văn hóa ẩm thực địa phương đến với du khách thông qua những sự kiện du lịch, văn hóa ẩm thực được tổ chức trong và ngoài nước. Ngành Du lịch đang xây dựng đề cương Đề án xây dựng sản phẩm du lịch Nam Định trong giai đoạn mới, trong đó, định hướng về phát triển sản phẩm du lịch gắn với phát huy giá trị văn hóa ẩm thực địa phương từng bước khai thác thành công chuỗi giá trị du lịch, văn hóa và ẩm thực./.
Bài và ảnh: Hoàng Anh