Thời gian qua, trên cơ sở các tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu, mỗi cơ sở Hội Nông dân (HND) trong tỉnh đã xác định, lựa chọn một số công việc phù hợp để đăng ký triển khai thực hiện. Bên cạnh việc duy trì các mô hình thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật ngoài cánh đồng, vườn kiểu mẫu, tuyến đường nông dân tự quản sáng - xanh - sạch - đẹp, các cấp HND đã tập trung triển khai, nhân rộng mô hình thu gom, phân loại, xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình.
 |
| HND huyện Vụ Bản tặng thùng ủ rác cho hội viên xã Hợp Hưng (Vụ Bản). |
Trong các năm 2018, 2019, HND tỉnh đã phối hợp xây dựng 2 mô hình điểm “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình” ở xóm B xã Hải Lý (Hải Hậu) và thôn Rục Kiều, xã Nam Hùng (Nam Trực). Mô hình đã hỗ trợ 146 thùng ủ rác hữu cơ dung tích 220 lít và 515 gói chế phẩm vi sinh EMIC cho 146 hộ gia đình hội viên nông dân; đồng thời tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức, kiến thức bảo vệ môi trường, hướng dẫn kỹ thuật phân loại rác thải sinh hoạt, xử lý rác thải hữu cơ bằng thùng ủ cho các hộ nông dân tham gia. Cũng trong năm 2019, xác định cảnh quan, môi trường là một trong những tiêu chí quan trọng trong xây dựng NTM, HND huyện Vụ Bản đã đăng ký xây dựng, triển khai mô hình điểm về thu gom, xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình trên địa bàn 3 xóm 12, 13, 14 thôn Vụ Nữ, xã Hợp Hưng. Để mô hình thực hiện có kết quả, HND huyện đã làm việc với Đảng ủy, chính quyền xã Hợp Hưng, các đồng chí bí thư, trưởng xóm, chi hội trưởng nông dân thôn Vụ Nữ; chỉ đạo HND xã đẩy mạnh tuyên truyền tới cán bộ, hội viên thôn Vụ Nữ nói riêng và toàn xã nói chung về một số chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường, mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng mô hình. Tháng 6-2019, HND huyện Vụ Bản phối hợp tổ chức hội nghị triển khai thực hiện mô hình phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình cho 90 đại biểu là cán bộ, hội viên của 3 xóm đã được lựa chọn tham gia mô hình. Tại hội nghị tập huấn, các hội viên đã được trang bị kiến thức về kỹ năng phân loại, xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình làm phân bón, cách thu gom bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật ngoài đồng ruộng; hướng dẫn các hộ gia đình quản lý, sử dụng tiết kiệm và hợp lý nguồn tài nguyên… Sau hội nghị, HND huyện Vụ Bản đã hỗ trợ 90 thùng nhựa ủ rác thải hữu cơ và chế phẩm sinh học EMIC xử lý rác hữu cơ thành phân bón cho 90 hộ hội viên trong thôn, đồng thời hướng dẫn các hộ hội viên cách sử dụng thùng ủ đúng cách: Mỗi thùng ủ có dung tích 120 lít, có nắp đậy, trên vách thùng khoan các lỗ nhỏ, mép đáy thùng được khoan ô cửa vuông dùng lấy phân, đáy thùng có vòi dẫn nước rỉ rác. Rác thải hữu cơ sau khi phân loại được đưa vào thùng ủ, bổ sung chế phẩm sinh học EMIC; sau 30-40 ngày, rác phân hủy thành phân bón hữu cơ có ích cho cây trồng. Ông Triệu Quang Phúc ở thôn Vụ Nữ, một trong những hộ nông dân tham gia mô hình cho biết: “Trong quá trình phân hủy rác không có mùi, không gây ô nhiễm môi trường. Nước rỉ từ rác được gia đình tôi thu lại và hòa loãng đem tưới cho cây trồng có hiệu quả, cây xanh tốt ít sâu bệnh”. Cuối tháng 9-2019, HND huyện Nghĩa Hưng phối hợp với UBND các xã Nghĩa Hồng, Nghĩa Bình triển khai mô hình điểm phân loại, xử lý rác hữu cơ tại hộ gia đình ở chi hội 10 xã Nghĩa Hồng gồm 15 thành viên và chi hội 3 xã Nghĩa Bình gồm 20 thành viên. Tham gia mô hình là những hộ gia đình hội viên tích cực tham gia công tác Hội, luôn nêu cao trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường. Mỗi hộ được cung cấp một thùng ủ rác bằng nhựa có dung tích 180 lít, một gói chế phẩm vi sinh. Trong thời gian thực hiện, HND huyện Nghĩa Hưng, cán bộ các xã và doanh nghiệp cung ứng chế phẩm thường xuyên đến các hộ gia đình theo dõi, hướng dẫn cách xử lý rác đúng quy trình để mô hình đạt hiệu quả cao. Tại huyện Ý Yên, đầu tháng 10-2019, xã Yên Cường tổ chức triển khai mô hình phân loại và xử lý rác thải hữu cơ cho 30 hộ gia đình xóm 3, thôn Phú Bình. HND huyện Ý Yên xây dựng mô hình xử lý rác hữu cơ bằng cách đào hố chôn lấp cho 30 hộ, hỗ trợ thùng đựng rác công cộng cho các thôn. Mô hình được triển khai đã giảm 50% lượng rác thải ra môi trường… Nhận thấy đây là mô hình có hiệu quả, phù hợp với điều kiện của các hộ nông dân, HND tỉnh đã tổ chức cho HND các huyện, thành phố tham quan, học tập để nhân rộng mô hình. HND các huyện, thành phố đã chỉ đạo HND các xã, thị trấn chủ động triển khai mô hình. Kết quả, đến nay các cấp HND trong tỉnh đã hỗ trợ 431 thùng ủ rác hữu cơ và 675 gói chế phẩm vi sinh EMIC cho 431 hộ hội viên nông dân… Riêng tại huyện Vụ Bản, trong những tháng đầu năm 2020, nhằm tiếp tục triển khai thực hiện mô hình tự quản vệ sinh môi trường trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, tại xã Hợp Hưng, HND huyện đã tổ chức hội nghị tập huấn kỹ năng phân loại, xử lý rác thải hữu cơ tại hộ cho hội viên, tặng 310 thùng nhựa để ủ rác thải thành phân bón cho 310 hộ hội viên nông dân trong xã. Từ đầu năm đến nay, các cấp HND huyện Vụ Bản đã triển khai mô hình tại 5 xã, trao tặng 466 thùng ủ rác với tổng trị giá 116,5 triệu đồng. Trong thời gian tới, HND huyện tiếp tục tuyên truyền, chỉ đạo nhân rộng mô hình tại 13 xã, thị trấn còn lại. Dự kiến mỗi xã, thị trấn có ít nhất 20 hộ thực hiện mô hình.
Mô hình phân loại, xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình do các cấp HND triển khai trên địa bàn tỉnh đã đem lại lợi ích cả về mặt môi trường và kinh tế, nâng cao ý thức, trách nhiệm, tạo thói quen trong hoạt động vệ sinh môi trường, góp phần làm giảm lượng rác thải sinh hoạt phát sinh, giảm áp lực cho các khu xử lý rác thải tập trung, xây dựng NTM ngày càng văn minh, sạch đẹp./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
