Nằm trong vùng Vịnh Bắc Bộ, tỉnh ta thường xuyên bị ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới, bình quân khoảng 4-6 cơn bão/năm. Các hiện tượng biến đổi khí hậu (BĐKH) như thời tiết cực đoan, nhiệt độ tăng cao, nắng nóng kéo dài, lượng mưa thay đổi bất thường, rét đậm, rét hại, áp thấp nhiệt đới, bão lũ, hạn hán, sạt lở đất, dịch bệnh kết hợp với nước biển dâng, xâm nhập mặn... đã gây nhiều khó khăn cho trồng trọt, chăn nuôi, khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản và hoạt động xây dựng cũng như ảnh hưởng đến các công trình kết cấu hạ tầng. Theo Kịch bản BĐKH và nước biển dâng cho Việt Nam do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN và MT) công bố, diện tích thường xuyên bị ngập lụt ngày càng gia tăng. Vì vậy theo các ngành chức năng, các địa phương đều phải tăng cường các biện pháp thiết thực để thực hiện Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH đến năm 2030 và định hướng đến năm 2050 của tỉnh nhằm bảo vệ người dân và phát triển kinh tế - xã hội.
Nhận diện các hiện tượng BĐKH có thể gây tác động tiêu cực đối với hoạt động xây dựng cũng như an toàn của các công trình hạ tầng kỹ thuật, trong Kế hoạch hành động ứng phó BĐKH của ngành Xây dựng tỉnh đến năm 2030 và định hướng đến năm 2050, Sở Xây dựng đã xác định cụ thể các chương trình ưu tiên thực hiện để thích ứng với BĐKH gồm: cập nhật và tổ chức thực hiện kịch bản BĐKH tại các dự án quy hoạch xây dựng đang chuẩn bị đầu tư gồm: chương trình phát triển đô thị tỉnh Nam Định đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 được UBND; trong đó sớm cụ thể hóa chương trình phát triển đô thị thành phố Nam Định với mục tiêu xây dựng thành phố tăng trưởng xanh và phát triển bền vững; thực hiện Quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng tỉnh Nam Định đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu khai thác có hiệu quả tiềm năng về tài nguyên khoáng sản; sử dụng công nghệ tiến tiến, hiện đại tạo ra sản phẩm vật liệu xây dựng chất lượng cao, thân thiện với môi trường. Triển khai thực hiện Quy hoạch thoát nước mưa và nước thải thành phố Nam Định đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với mục tiêu cải tạo, phát triển hệ thống mạng lưới thoát nước mưa, nước thải, định hướng quy mô công suất, xác lập vị trí các nhà máy xử lý nước thải cho khu vực nghiên cứu quy hoạch một cách hợp lý, đồng bộ đến năm 2030, tầm nhìn 2050 và đảm bảo đáp ứng yếu tố BĐKH trong tương lai. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng sẽ tăng cường quản lý, kiểm soát chất lượng công trình, an toàn xây dựng; tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá an toàn chịu lực và đề xuất các giải pháp cải tạo nhà ở và công trình công cộng cũ, nguy hiểm tại đô thị; tập trung công tác rà soát, đánh giá, đề xuất và tổ chức thực hiện các giải pháp nhằm củng cố, xây dựng các công trình phòng chống thiên tai trọng điểm, cấp bách. Theo Kế hoạch hành động ứng phó BĐKH đến năm 2030, định hướng đến năm 2050, Sở NN và PTNT tập trung thực hiện các nhiệm vụ: Sớm hoàn thành việc nâng cấp toàn bộ tuyến đê, kè biển, trước hết là những đoạn đê kè xung yếu và một số đoạn đê sông có nguy cơ sạt lở cao; tiếp tục đầu tư cải tạo, nâng cấp hệ thống các công trình thủy lợi, nhất là cho những vùng đất canh tác bị ảnh hưởng mặn ven biển và những vùng tưới tiêu bằng động lực; quản lý, bảo vệ tốt trên 3.600ha rừng phòng hộ ven biển hiện có, hệ sinh thái vùng đất ngập nước, nhất là khu hệ sinh thái Vườn quốc gia Xuân Thủy; quy hoạch và quản lý tốt các khu, cụm công nghiệp, các làng nghề, các khu chăn nuôi trang trại tập trung; tăng cường sử dụng các giống cây trồng ngắn ngày, giống có khả năng chịu hạn, úng, chịu mặn và sâu bệnh; điều chỉnh linh hoạt lịch thời vụ gieo trồng nhằm hạn chế tác động của thiên tai và sâu bệnh ở giai đoạn cuối vụ; quan tâm phát triển sinh kế cho người nghèo và người dân vùng ven biển; từng bước đầu tư xây dựng các khu nông nghiệp công nghệ cao sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như gió, năng lượng mặt trời... Sở Công Thương tập trung thực hiện các biện pháp: Xây dựng, quản lý, thực hiện tốt các quy hoạch và cơ chế, chính sách phát triển công nghiệp, thương mại trên địa bàn tỉnh; khuyến khích các đơn vị thường xuyên cải tiến thiết bị, nâng cao hiệu suất thay đổi quy trình vận hành trong sản xuất công nghiệp nhằm sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm giảm chi phí sản xuất và tăng tính cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa; tăng cường công tác phổ biến tuyên truyền khuyến khích các đơn vị áp dụng sản xuất sạch hơn trong công nghiệp. Sở TN và MT chủ động xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong từng giai đoạn để chuyển đổi vùng đất bị nhiễm mặn; lập, công bố danh mục nguồn nước phải lập hành lang bảo vệ; Khoanh định vùng cấm, vùng hạn chế, vùng phải đăng ký khai thác, sử dụng nước ngầm trên địa bàn tỉnh; tăng cường ngăn chặn và khắc phục có hiệu quả tình trạng suy thoái số lượng và chất lượng TN và MT do BĐKH gây ra trên địa bàn tỉnh; bảo vệ khả năng tái tạo của nguồn nước đáp ứng yêu cầu sử dụng của con người và sự sống của thủy sinh vật trong điều kiện BĐKH.
Các sở, ban, ngành khác và UBND các huyện, thành phố, đặc biệt là 3 huyện ven biển (Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Hải Hậu) phải chịu tổn thương cao nhất dưới tác động của BĐKH đã tập trung xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch ứng phó với BĐKH cho ngành, lĩnh vực mình. Trong đó, giai đoạn từ nay đến năm 2025, các sở, ngành, địa phương sẽ đẩy mạnh tuyên truyền chính sách pháp luật về BĐKH và phòng chống thiên tai, nâng cao năng lực ứng phó với BĐKH của các ngành, các cấp, đặc biệt là cấp xã và cộng đồng dân cư để có được kế hoạch ứng phó hiệu quả, kịp thời trước BĐKH; rà soát, điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách, chiến lược tăng trưởng xanh, thích ứng với BĐKH và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phù hợp với hoàn cảnh trong nước và quốc tế; điều tra, đánh giá chi tiết ảnh hưởng của BĐKH đến các ngành, lĩnh vực, các địa phương trong tỉnh để đưa ra các giải pháp ứng phó kịp thời đối với từng ngành, lĩnh vực, từng địa phương; xây dựng hệ thống thông tin dữ liệu về tài nguyên môi trường, BĐKH trên địa bàn tỉnh; đánh giá, phân vùng rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo thiên tai; phát triển bổ sung mạng lưới trạm khí tượng thủy văn chuyên dùng của tỉnh; nâng cao nhận thức, tăng cường năng lực cho bộ máy quản lý các cấp về BĐKH các ngành, lĩnh vực và địa phương./.
Thanh Thuý
