Những năm qua, việc tiêm phòng cho trẻ em theo chương trình tiêm chủng mở rộng trên địa bàn tỉnh được tiến hành đầy đủ, đúng lịch, giúp trẻ phòng tránh một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
Toàn tỉnh hiện có trên 250 điểm tiêm chủng, trong đó có 229 điểm tiêm chủng tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn và hơn 20 điểm tiêm chủng dịch vụ. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế về tăng cường công tác an toàn tiêm chủng, Sở Y tế giao Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh là cơ quan thường trực, tổ chức thực hiện kế hoạch tăng cường công tác an toàn tiêm chủng trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các phòng chức năng của Sở Y tế tiến hành thanh tra, kiểm tra việc triển khai thực hiện kế hoạch tiêm chủng của trung tâm y tế các huyện, thành phố; tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế tuyến huyện phụ trách công tác tiêm chủng, cán bộ trực tiếp làm công tác tiêm chủng của các điểm tiêm chủng về khám sàng lọc, đặc biệt xử trí cấp cứu phản ứng sau tiêm chủng theo hướng dẫn tại Thông tư 51/2017/TT-BYT ngày 29-12-2017 của Bộ Y tế; tổ chức các đoàn đi kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác an toàn tiêm chủng; đẩy mạnh truyền thông bằng nhiều hình thức về công tác tiêm chủng...
 |
| Khám sàng lọc trước khi tiêm tại Phòng tiêm Safpo, Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh. |
Ðể tiếp tục chủ động phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi, viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib, Bộ Y tế đã quyết định sử dụng vắc-xin ComBE Five (5 trong 1) do Công ty Biological E. Ltd Ấn Ðộ sản xuất có thành phần tương tự để thay thế vắc-xin Quinvaxem trong tiêm chủng mở rộng bắt đầu từ tháng 12-2018. Ðến nay, đã có gần 30 tỉnh, thành phố triển khai tiêm vắc-xin này với số trẻ được tiêm trên 131 nghìn trẻ. Theo phản ánh của các địa phương, ngoài phản ứng thông thường như sốt nhẹ, sưng đau nhẹ tại chỗ tiêm, các triệu chứng khác như khó chịu, quấy khóc… với tỷ lệ khoảng 2,5%; có một số trường hợp trẻ sau khi tiêm sốt cao, quấy khóc kéo dài, co giật ở một số địa phương với tỷ lệ khoảng 0,05%. Ðặc biệt, trước thông tin một số trường hợp phản ứng sau tiêm vắc-xin ComBE Five gây tử vong tại một số tỉnh, thành phố trên cả nước khiến cho nhiều người dân lo lắng, song để bảo đảm tiêm chủng an toàn, đạt tỷ lệ cao, mới đây, Bộ Y tế yêu cầu sở y tế các tỉnh, thành phố chỉ đạo triển khai để công tác tiêm chủng an toàn và hiệu quả.
Ðể quản lý tất cả các điểm tiêm chủng trên địa bàn tỉnh, Sở Y tế đã chỉ đạo trung tâm y tế các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch tăng cường công tác an toàn tiêm chủng của địa phương, lập danh sách tất cả các điểm tiêm chủng trên địa bàn, tiến hành rà soát điều kiện các điểm tiêm chủng theo đúng quy định của Bộ Y tế. Trong năm 2018, Sở Y tế đã tổ chức 32 đoàn kiểm tra giám sát công tác tiêm chủng và đã kiểm tra toàn diện 100% điểm tiêm chủng trên địa bàn. Nội dung thanh tra, kiểm tra bao gồm điều kiện của cơ sở tiêm chủng và việc bảo quản vắc-xin theo đúng quy định của Bộ Y tế. Cùng với rà soát, thanh tra, kiểm tra các điểm tiêm chủng, Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế của các cơ sở tiêm chủng cũng như cán bộ y tế tuyến huyện chưa được tập huấn hoặc đã được tập huấn nhưng chưa thuần thục về khám sàng lọc, đặc biệt xử trí cấp cứu phản ứng sau tiêm chủng theo hướng dẫn tại Thông tư 51/2017/TT-BYT ngày 29-12-2017 của Bộ Y tế. Sở Y tế cũng quy định chỉ những cơ sở tiêm chủng có cán bộ y tế đã được tập huấn và có kỹ năng về xử trí, cấp cứu sau tiêm chủng mới được tiến hành tiêm chủng; tất cả các cơ sở tiêm chủng phải có phác đồ xử trí phản vệ và được treo tại điểm tiêm chủng. Năm 2018, Sở Y tế đã tổ chức 9 lớp tập huấn cho 521 cán bộ y tế các xã, phường về hệ thống tiêm chủng quốc gia; 6 lớp tập huấn an toàn tiêm chủng cho gần 600 học viên các huyện: Trực Ninh, Hải Hậu, Vụ Bản, Ý Yên và Mỹ Lộc. Ðội ngũ cán bộ y tế tham gia tập huấn đều được cấp giấy chứng nhận an toàn tiêm chủng. Hàng tháng, trung tâm y tế các huyện, thành phố đều tổ chức giao ban, tập huấn về công tác tiêm chủng. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh và trung tâm y tế các huyện, thành phố cử cán bộ có trình độ chuyên môn tăng cường cho các trạm y tế xã, phường, thị trấn trong việc khám sàng lọc, cấp cứu và xử trí sau tiêm chủng, đặc biệt là những trạm y tế không có bác sĩ hoặc những xã, phường khó khăn, đảm bảo 100% cán bộ y tế được tập huấn cấp cứu sau tiêm chủng theo Thông tư 51/2017/TT-BYT; huấn luyện cho các nhân viên y tế tại các cơ sở tiêm chủng về việc tư vấn cho các bà mẹ biết cách theo dõi trẻ sau tiêm chủng, phát hiện các triệu chứng của trẻ như sốt cao, quấy khóc kéo dài, co giật, sưng đau tại chỗ tiêm… để đưa trẻ đến ngay bệnh viện gần nhất để được khám, xử trí kịp thời. Trong năm 2018, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã in và cấp phát 35 nghìn quyển sổ tiêm chủng cá nhân cho các địa phương để theo dõi lịch sử tiêm chủng của trẻ; tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ 8 loại vắc-xin cho trẻ em dưới 1 tuổi đạt 96% tiến độ, đạt yêu cầu Bộ Y tế giao.
Cùng với việc tiến hành các biện pháp để bảo đảm việc tiêm chủng an toàn và hiệu quả, tránh và xử trí kịp thời các tai biến nặng, Sở Y tế đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, đặc biệt là trên các phương tiện thông tin đại chúng về lợi ích của việc tiêm chủng phòng bệnh; những phản ứng có thể gặp sau khi tiêm chủng; cách theo dõi, chăm sóc, phối hợp tốt với cơ quan y tế trong việc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất, khi có dấu hiệu bất thường về sức khoẻ sau tiêm chủng. Tại các điểm tiêm, cán bộ y tế lồng ghép việc khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm những quy định về an toàn tiêm chủng, như: Phụ huynh cần cung cấp đầy đủ tình trạng sức khỏe của trẻ cho cán bộ y tế trước khi tiêm chủng; nên để trẻ nghỉ ngơi tại cơ sở y tế ít nhất là 30 phút để được cán bộ y tế theo dõi sức khỏe sau tiêm; có chế độ ăn uống hợp lý, đầy đủ chất cho trẻ sau tiêm... Khi trẻ có những dấu hiệu bất thường, như sốt cao từ 39 độ C trở lên, co giật, quấy khóc, khó thở, mệt mỏi, bú kém, bị nôn trớ, tại vết tiêm xuất hiện quầng đỏ lan rộng…, phụ huynh cần thông báo ngay với cán bộ y tế và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để có các biện pháp xử lý kịp thời./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
