Theo số liệu thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, toàn tỉnh hiện có gần 520 nghìn trẻ em dưới 16 tuổi, chiếm 25,9% dân số; trong đó có 232.358 trẻ em dưới 6 tuổi, 4.566 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt như: mồ côi cả cha và mẹ, bị bỏ rơi, khuyết tật, trẻ em phải làm việc nặng nhọc, bị xâm hại… Những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền trong tỉnh đã quan tâm chỉ đạo, huy động sự “vào cuộc” của các ngành, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân trong công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em.
 |
| Cô trò Trường Mầm non Nam Tiến (Nam Trực) trong giờ hoạt động ngoài trời. |
Hằng năm, Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng, các huyện, thành phố xây dựng, triển khai kế hoạch thực hiện Chương trình hành động vì trẻ em tỉnh Nam Định giai đoạn 2017-2020. Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự tham gia tích cực của các ngành, đoàn thể và cộng đồng xã hội, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở tỉnh ta đã đạt kết quả tích cực. Các quyền của trẻ em được thực hiện đúng, đủ theo quy định pháp luật, trong đó đặc biệt quan tâm chăm lo bảo vệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đảm bảo cho trẻ em phát triển toàn diện. 100% trẻ sơ sinh được đăng ký khai sinh đúng theo quy định của pháp luật. Công tác chăm sóc sức khỏe, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ em được cải thiện; 100% trẻ em dưới 6 tuổi và có 14.789 trẻ em thuộc hộ nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Trẻ em được chăm sóc sức khỏe, khám, chữa bệnh và 100% trẻ trong độ tuổi được tiêm chủng theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Quyền học tập của trẻ em được quan tâm thực hiện tốt, trẻ em được đi học đúng độ tuổi. Tỷ lệ trẻ em từ 3-5 tuổi nhập học mẫu giáo đúng độ tuổi đạt 95,5%, tỷ lệ trẻ em nhập học tiểu học đúng độ tuổi đạt 100%, tỷ lệ trẻ em nhập học trung học cơ sở đúng độ tuổi đạt 99,97%. Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, xây dựng xã, phường, thị trấn phù hợp với trẻ em… đã nâng cao nhận thức của cộng đồng, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động bảo vệ chăm sóc trẻ em. Trẻ em được quan tâm, chăm sóc về văn hóa, tinh thần với môi trường sống và môi trường giáo dục lành mạnh. Hệ thống giáo dục trường mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở được quan tâm đầu tư, cải thiện cơ sở vật chất, tạo điều kiện học tập và vui chơi trong môi trường thân thiện, được học tập và phát triển về trí tuệ, thể chất và tinh thần. Các ngành, đoàn thể thường xuyên tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh, bổ ích. Trong Tháng hành động vì trẻ em và dịp Tết Thiếu nhi 1-6, cả 3 cấp đều tổ chức thăm và tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt vươn lên học tập tốt; tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ em như: cắm trại, liên hoan tiếng hát tuổi thơ, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu truyền thống lịch sử đất nước, biển, đảo, quê hương, cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ vĩ đại, truyền thống vẻ vang của Đảng, của Đoàn, của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh... Bên cạnh đó, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện các mô hình: “Hỗ trợ, can thiệp để giảm thiểu lao động trẻ em” tại huyện Vụ Bản; “Chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS” tại 4 xã, phường thuộc huyện Giao Thủy và Thành phố Nam Định. Đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, các ngành chức năng, các địa phương thiết lập hồ sơ trợ cấp thường xuyên theo quy định. Hiện có 96% trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được trợ giúp, chăm sóc bằng các hình thức khác nhau, được phục hồi chức năng, được chú trọng trong giáo dục hòa nhập cộng đồng. Trẻ em mồ côi không nơi nương tựa, trẻ em khuyết tật và nhóm đối tượng trẻ em có nguy cơ cao rơi vào hoàn cảnh đặc biệt được tư vấn, hỗ trợ học nghề, tạo việc làm, qua đó giúp nhiều trẻ em có điều kiện hoà nhập cộng đồng. Toàn tỉnh có 3.390 trẻ em và gia đình có trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được trợ cấp hằng tháng; 154 trẻ mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi không nơi nương tựa và trẻ khuyết tật được nuôi dưỡng, chăm sóc tại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh, Trung tâm Dạy nghề trẻ khuyết tật. Cùng với việc thực hiện tốt các chế độ, chính sách của Nhà nước dành cho trẻ em, tỉnh đã thành lập Quỹ Bảo trợ trẻ em ở cả ba cấp: tỉnh, huyện và xã để huy động cộng đồng tham gia đóng góp, tạo nguồn lực vật chất chăm lo đời sống cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vươn lên hòa nhập cộng đồng. Năm 2018, Quỹ Bảo trợ trẻ em các cấp đã vận động được gần 3 tỷ 800 triệu đồng, trong đó: cấp tỉnh 1 tỷ 719 triệu đồng, cấp huyện 1 tỷ 075 triệu đồng, cấp xã 1 tỷ đồng. Từ nguồn Quỹ Bảo trợ trẻ em, tỉnh đã cấp 272 suất học bổng, tặng 100 xe đạp cho 296 trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vượt khó vươn lên học tốt.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em ở tỉnh ta còn gặp không ít khó khăn như: Nhận thức của gia đình và cộng đồng về bảo vệ trẻ em chưa đầy đủ, nên những hành vi bạo lực ngược đãi trẻ em ở gia đình và cộng đồng vẫn không được ngăn chặn. Việc đầu tư các điểm vui chơi giải trí cho trẻ em vẫn đang là vấn đề nan giải. Trẻ em vi phạm pháp luật và phạm tội có xu hướng gia tăng về số lượng và nguy hiểm về hành vi phạm tội. Tình hình trẻ em lang thang, trẻ em lao động xa nhà, trẻ em lao động nặng nhọc trong điều kiện độc hại nguy hiểm, trẻ em bị nhiễm HIV/AIDS, trẻ em khuyết tật khó kiểm soát. Sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức của tỉnh trong hoạt động bảo vệ chăm sóc trẻ em chưa đồng bộ; kinh phí đầu tư để thực hiện các chương trình mục tiêu bảo vệ trẻ em còn hạn chế. Việc thực hiện hoạt động xã hội hóa công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em chưa đủ mạnh để hỗ trợ hiệu quả các mục tiêu chương trình bảo vệ trẻ em. Thời gian tới, các ngành chức năng, các địa phương tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của toàn xã hội đối với công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch cụ thể về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, đặc biệt quan tâm đến trẻ em trong các hộ nghèo, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em. Xây dựng và nhân rộng các mô hình trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt dựa vào cộng đồng với mục tiêu xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh cho trẻ em, tạo điều kiện để tất cả trẻ em có cơ hội được phát triển toàn diện./.
Bài và ảnh: Minh Tân
