Trong những năm qua, LĐLĐ tỉnh đã đặc biệt quan tâm chỉ đạo các cấp Công đoàn triển khai thực hiện chương trình “Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện có hiệu quả thỏa ước lao động tập thể” (TƯLĐTT) tại các đơn vị, doanh nghiệp, góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
 |
| Sản xuất tại Cty CP Dệt may Sơn Nam (TP Nam Định). |
Để chương trình đạt hiệu quả, LĐLĐ tỉnh đã chỉ đạo LĐLĐ các huyện, thành phố, Công đoàn ngành rà soát, đánh giá chất lượng hoạt động thương lượng, ký kết và thực hiện TƯLĐTT của Công đoàn cơ sở theo Hướng dẫn của Tổng LĐLĐ Việt Nam. Định kỳ 3 tháng chỉ đạo Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở báo cáo tình hình TƯLĐTT và hỗ trợ, hướng dẫn, tư vấn cho Công đoàn cơ sở ký mới, sửa đổi, bổ sung TƯLĐTT đã hết hạn, sắp hết hạn. Giao chỉ tiêu thương lượng, ký kết TƯLĐTT giai đoạn 2013-2018 và theo từng năm, chủ động phối hợp với chủ sử dụng lao động tiến hành thương lượng, sửa đổi, bổ sung, ký kết lại TƯLĐTT. Hằng năm, LĐLĐ tỉnh tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ Công đoàn về kỹ năng thương lượng, ký kết TƯLĐTT đảm bảo quy trình và có nhiều nội dung có lợi hơn cho người lao động; đồng thời chỉ đạo Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở lựa chọn Công đoàn cơ sở doanh nghiệp làm điểm tổ chức hội nghị người lao động, trong đó có nội dung thương lượng, ký kết TƯLĐTT. Từ năm 2013 đến hết năm 2017, toàn tỉnh đã có 214 doanh nghiệp tổ chức thương lượng, ký kết TƯLĐTT. Công đoàn cơ sở đã gửi cho Công đoàn cấp trên trực tiếp 125 bản thỏa ước để tập hợp gửi về LĐLĐ tỉnh. Nhờ đó, số lượng và chất lượng các bản TƯLĐTT từ khi thực hiện theo Bộ luật Lao động năm 2012 của một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có chuyển biến tích cực. Các bản TƯLĐTT từ năm 2013 đến nay đã hạn chế việc sao chép luật và đã có khoảng 3-7 điều khoản thỏa thuận cao hơn quy định pháp luật và có lợi hơn cho người lao động như: thời giờ nghỉ ngơi, mức lương cơ bản, chế độ nâng lương, tiền thưởng, cải thiện điều kiện làm việc, chế độ ăn ca, trợ cấp khó khăn, thăm hỏi khi đau ốm, hiếu hỷ... Chất lượng TƯLĐTT được đánh giá chấm điểm xếp loại theo Hướng dẫn số 1580 chiếm 75%. Một số doanh nghiệp có TƯLĐTT chất lượng như các Cty: CP Đại Phong, CP Xây dựng Tiến Triển, TNHH Cheonghak Gloves Vina, TNHH Nam Dược, TNHH Longyu Việt Nam, CP Song Phương, CP Tập đoàn Hoàng Mai... Nhiều Công đoàn ngành, Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã tích cực đôn đốc các Công đoàn cơ sở xây dựng thỏa ước và đăng ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Tiêu biểu như: LĐLĐ Thành phố Nam Định có 42/64 doanh nghiệp ký TƯLĐTT, đạt trên 65,6%. Công đoàn ngành Nông nghiệp có 11/13 doanh nghiệp ký TƯLĐTT. Công đoàn các KCN tỉnh đã tư vấn giúp đỡ 23 doanh nghiệp có tổ chức Công đoàn ký mới TƯLĐTT, 18 doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung TƯLĐTT. Công đoàn ngành Công thương có 7 TƯLĐTT được LĐLĐ tỉnh xét đưa vào thư viện TƯLĐTT. Đa số Công đoàn cơ sở các doanh nghiệp thuộc ngành đã chủ động yêu cầu với chủ sử dụng lao động để thương lượng, ký kết hoặc sửa đổi, bổ sung TƯLĐTT. Một số doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh có hiệu quả luôn duy trì việc ký kết và thực hiện TƯLĐTT, đồng thời thường xuyên xem xét sửa đổi, bổ sung nội dung TƯLĐTT cho phù hợp với khả năng, điều kiện của doanh nghiệp cũng như người lao động như các Cty CP: May Nam Hà, Dây lưới thép, May Sông Hồng, Dệt may Sơn Nam... Đặc biệt, Cty CP May Nam Hà đã được LĐLĐ tỉnh công nhận đạt tiêu chuẩn mô hình điểm về "Công đoàn tham gia xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp" năm 2015, đồng thời 3 năm liên tục 2015, 2016, 2017 được đứng trong bảng xếp hạng giải thưởng "Doanh nghiệp vì người lao động".
Để các bản TƯLĐTT thực sự là công cụ hữu hiệu bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, thực hiện Quyết định số 217 ngày 12-12-2013 của Bộ Chính trị về việc ban hành quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, trong 5 năm qua, LĐLĐ tỉnh đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng đồng cấp tiến hành giám sát tại 67 doanh nghiệp về việc thực hiện các quy định của pháp luật đối với người lao động, trong đó có nội dung thương lượng, ký kết và thực hiện TƯLĐTT. Dưới sự chỉ đạo sát sao của Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh, công tác xây dựng, ký kết TƯLĐTT đã có những chuyển biến tích cực, nhất là trong nhận thức của CNLĐ, Công đoàn cơ sở và người sử dụng lao động. Việc ký kết và nâng cao chất lượng TƯLĐTT tại các đơn vị, doanh nghiệp đã góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ, thúc đẩy sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp; khẳng định vai trò, chức năng, vị thế của tổ chức Công đoàn trong việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện chương trình “Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện có hiệu quả TƯLĐTT” những năm qua vẫn còn có một số hạn chế: Tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ phải thu hẹp sản xuất hoặc ngừng hoạt động, phá sản, giải thể, nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp đã tác động đến tư tưởng của một bộ phận CNLĐ. Trình độ, nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật lao động của một bộ phận người lao động còn thấp, nhiều người chưa hiểu, chưa thực sự quan tâm đến TƯLĐTT đã ảnh hưởng đến việc thương lượng tập thể cũng như việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp. Công tác quản lý Nhà nước còn bất cập trong việc tiếp nhận thỏa ước từ cơ sở. Tình trạng vi phạm pháp luật ở doanh nghiệp ít nhiều vẫn diễn ra, gây khó khăn trong việc đề xuất thương lượng, ký kết TƯLĐTT. Vì vậy, thời gian tới, Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ Công đoàn cơ sở trong quá trình thương lượng, ký kết và thực hiện TƯLĐTT đạt chất lượng, có nhiều điều khoản có lợi hơn cho người lao động./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
