Huyện Hải Hậu được thành lập năm 1888. Trải qua 130 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ người dân nơi đây đã anh dũng trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, biến vùng biển lở trở thành “vùng quê đáng sống”. Huyện đã 4 lần vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng: Anh hùng LLVTND trong thời kỳ chống Pháp; Anh hùng LLVTND trong thời kỳ chống Mỹ; Anh hùng LLVTND thời kỳ đổi mới và Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Phát huy truyền thống văn hóa, anh hùng, đặc biệt, trong thời kỳ đổi mới, Đảng bộ và nhân dân Hải Hậu đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, xây dựng huyện nông thôn mới (NTM) giàu mạnh, phát triển bền vững.
 |
| Nông thôn mới xã Hải Quang (Hải Hậu). Ảnh: Do cơ sở cung cấp |
40 năm điển hình văn hóa cấp huyện của cả nước
Hải Hậu là vùng quê ven biển. Đất và người Hải Hậu từ thuở lập ấp, sáng nghiệp do “tứ tính, cửu tộc” khai phá luôn vận động theo sự biến thiên của lịch sử với bao thăng trầm song cũng rất hào hùng. Nơi đây, vào thời Lê Thuận Thiên (1428-1433), tứ tổ: Trần Vu, Vũ Chi, Hoàng Gia, Phạm Cập; tiếp đó là Cửu tộc: Lại, Nguyễn, Lê, Bùi, Phan, Đoàn, Đỗ và Trần, Vũ khác cùng các tổ Vũ Duy Hoà, Nguyễn Công Trứ, Đỗ Tông Phát và các thế hệ con cháu tụ hội khởi nghiệp lấn biển, quai đê, mở đất, biến bãi biển hoang vu lau lách, sình lầy thành vùng đất phì nhiêu, dân cư trù phú, văn hoá đa dạng, phong phú, đậm nét ven biển châu thổ sông Hồng. Là vùng quê “Đất lành chim đậu”, đất và người Hải Hậu không chỉ dũng cảm, cần mẫn sáng tạo trong đấu tranh với thiên tai mà còn kiên trung bất khuất trong sự nghiệp đấu tranh chống xâm lược, bảo vệ quê hương, đất nước.
Ngay sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, ở Hải Hậu đã thành lập tổ Đảng gồm ba đồng chí, lãnh đạo nhân dân đấu tranh cách mạng, giành chính quyền. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Hải Hậu là địa bàn bị địch chiếm đóng, khủng bố dã man. Tháng 6-1947, Huyện ủy Hải Hậu được thành lập, lãnh đạo nhân dân đẩy mạnh chiến tranh du kích, chống địch càn quét với nhiều cách đánh độc đáo, phá hủy 13 xe cơ giới, buộc kẻ địch rút 85 đồn bốt, tiêu diệt, làm bị thương, bắt sống quy hàng 7.740 tên địch, thu 905 tấn vũ khí, quân trang, quân dụng,… Hòa bình lập lại ở miền Bắc, quân, dân Hải Hậu vừa tập trung phát triển kinh tế, xây dựng hậu phương vững mạnh, vừa góp sức người, sức của cho miền Nam yêu thương. Với tinh thần “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, hơn 5 vạn con em Hải Hậu xung phong lên đường, cùng đồng bào miền Nam lập nhiều chiến công; quân dân địa phương phối hợp với các đơn vị bộ đội bắn rơi 13 máy bay, bắn cháy 3 tàu chiến Mỹ. Gần 5.000 người con Hải Hậu đã anh dũng hy sinh cho Tổ quốc, gần 4.000 người là thương binh, bệnh binh.
Văn hóa huyện Hải Hậu vừa mang đặc trưng văn hóa dân gian Bắc Bộ vừa đậm nét văn hóa vùng biển. Phát huy truyền thống của ông cha, cán bộ và nhân dân trong huyện luôn quan tâm duy trì và nâng cao đời sống văn hóa. Năm 1978, huyện Hải Hậu được công nhận “Điển hình văn hóa của cả nước”. Năm 1998, huyện được công nhận 20 năm điển hình văn hóa cấp huyện; từ năm 1978 đến nay liên tục 40 năm huyện được Bộ Văn hóa (nay là Bộ VH, TT và DL) tặng Cờ đơn vị thi đua xuất sắc. Phong trào xây dựng thiết chế văn hóa được đặc biệt quan tâm thông qua việc ban hành cơ chế hỗ trợ trong xây dựng nhà văn hóa xóm, cổng làng… Đến nay, huyện có 35 nhà văn hóa xã quy mô 300-800 chỗ ngồi; có 546/546 nhà văn hóa xóm, tổ dân phố (TDP) khang trang, sạch đẹp, trong đó nhiều nhà văn hóa xóm trị giá trên 5 tỷ đồng. Phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT được nhân dân nhiệt tình hưởng ứng. Trong những năm gần đây, ngày hội văn hóa thể thao truyền thống được tổ chức vào dịp Quốc khánh 2-9 với nhiều bộ môn thi đấu như: Bơi chải, bóng chuyền, kéo co, cà kheo, múa sư tử, múa lân, kèn đồng… với hàng nghìn vận động viên, diễn viên quần chúng tham gia; số người tham dự lên tới hàng vạn người. Đây là sinh hoạt văn hóa cộng đồng, là nhu cầu tinh thần không thể thiếu của mỗi người dân trong huyện.
Được Trung ương chọn là 1 trong 5 huyện điểm của cả nước xây dựng NTM từ năm 2011, Hải Hậu đã nỗ lực phấn đấu xây dựng NTM với phương châm phát huy nội lực là chính. Cán bộ và nhân dân trong huyện đã tích cực triển khai thực hiện toàn diện chương trình xây dựng NTM với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng thụ”, “làm từ đồng về làng, làm từ nhà ra xóm, làm từ xóm lên xã” và đã đạt được kết quả quan trọng: Năm 2014, cả 35 xã, thị trấn được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM; năm 2015, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 921 ngày 23-6-2015 về việc công nhận huyện Hải Hậu đạt chuẩn NTM.
Hướng tới huyện nông thôn kiểu mẫu
Nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ xây dựng NTM là việc làm thường xuyên, không có điểm dừng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015-2020 đã xác định xây dựng huyện Hải Hậu là huyện NTM bền vững và phát triển với các nội dung nâng cao chất lượng các tiêu chí phù hợp với Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX. Năm 2016, huyện Hải Hậu đã phát động phong trào thi đua “Toàn dân chung sức xây dựng NTM bền vững và phát triển”; ban hành và triển khai thực hiện Bộ tiêu chí xây dựng xã, thị trấn, xóm, TDP NTM bền vững và phát triển. Sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ huyện đến xóm, từ cấp ủy đến các đoàn thể, xóm, TDP tạo thành phong trào sâu rộng trong toàn huyện với những cách làm sáng tạo, hiệu quả. Cán bộ, đảng viên bám sát từng con đường, thửa ruộng, công trình, xắn tay làm cùng bà con. Hai năm qua, các xóm, TDP huy động 106.017 triệu đồng để tu sửa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình phúc lợi xã hội, kiến thiết ruộng đồng, trồng hoa, cây bóng mát trên các tuyến đường… Toàn huyện có 450km đường trục xóm, 670km đường trong xóm được kết nối thông suốt với các tuyến đường liên xã, liên huyện. Hưởng ứng phong trào sáng hóa nông thôn, tạo cảnh quan sang - xanh - sạch - đẹp, các xóm, TDP làm mới hệ thống điện chiếu sáng riêng biệt, với tổng kinh phí 19.811,7 triệu đồng. Nhiều xóm làm cột điện đúc liền, hoặc dây điện ngầm, thắp sáng bằng đèn led. Có 93,6% số xóm, TDP, 94,73% số gia đình đạt danh hiệu văn hóa. Đến nay, có 497/546 xóm, TDP được công nhận; 22/35 xã, thị trấn có 100% xóm, TDP đạt NTM bền vững và phát triển.
Năm 2018, Hải Hậu được chọn là một trong 4 huyện điểm của cả nước xây dựng thí điểm mô hình huyện NTM kiểu mẫu; đang triển khai thực hiện các nội dung Đề án xây dựng huyện NTM kiểu mẫu trên cơ sở chỉ đạo xây dựng điểm mô hình xóm, TDP NTM kiểu mẫu. Huyện phấn đấu, năm 2018, 100% số xóm, TDP và 50% số xã, thị trấn đạt NTM bền vững và phát triển; năm 2019 mỗi xã, thị trấn có ít nhất một xóm, TDP đạt NTM kiểu mẫu “sáng - xanh - sạch - đẹp để phát triển bền vững”; 100% số xã, thị trấn đạt chuẩn NTM bền vững và phát triển. Để đạt được mục tiêu trên, Đảng bộ và nhân dân Hải Hậu tiếp tục đoàn kết, phát huy truyền thống quê hương văn hóa, anh hùng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và đảng viên. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh phát triển kinh tế, tạo sự đột phá. Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ. Xây dựng, phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá, bền vững. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư, cải tạo, nâng cấp hệ thống kết cấu hạ tầng then chốt. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng môi trường đầu tư hấp dẫn, thông thoáng, nâng cao khả năng hội nhập kinh tế quốc tế. Phát triển toàn diện lĩnh vực văn hoá, giải quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội, củng cố sự đồng thuận xã hội, tạo động lực tinh thần cho quá trình phát triển của huyện. Xây dựng, củng cố vững chắc thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và khu vực phòng thủ; phấn đấu hoàn thành các mục tiêu xây dựng NTM để tạo thế ổn định, vững chắc cho sự phát triển chung của huyện. Đặc biệt là gắn chương trình xây dựng NTM với thực hiện các nghị quyết của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; nâng cao chất lượng công tác cán bộ và đội ngũ cán bộ.
Những thành tựu, công sức của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Hải Hậu trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc và công cuộc đổi mới xây dựng đất nước đã ghi thêm vào truyền thống quê hương những trang sử hào hùng mới. Ngày 26-4-2018, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 624 tặng thưởng danh hiệu Anh hùng LLVTND trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược cho nhân dân và cán bộ huyện Hải Hậu. Như vậy quân và dân Hải Hậu đến nay đã vinh dự được Đảng, Nhà nước 4 lần phong tặng danh hiệu Anh hùng; 20 tập thể và 19 cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng LLVTND”; 4 tập thể được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới; toàn huyện có 395 mẹ được phong tặng và truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”./.
Việt Thắng
