Tỉnh ta có trên 28 vạn người tham chiến đấu, phục vụ chiến đấu trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế. Toàn tỉnh có 3,6 vạn liệt sĩ, 1,5 vạn thương binh, 1,2 vạn người hưởng chế độ bệnh binh, trên 1 vạn người bị nhiễm chất độc da cam đi-ô-xin, 2.300 bà mẹ được phong tặng và truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”. Số người có công được hưởng các chế độ ưu đãi của Nhà nước chiếm khoảng 10% dân số của tỉnh. Cùng với nhiều chính sách đã ban hành hướng đến chăm lo tốt nhất đời sống vật chất, tinh thần cho các đối tượng người có công, ngày 14-10-2015, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định số 49/2015/QĐ-TTg “Về một số chế độ, chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế”. Đây là một chủ trương mang ý nghĩa chính trị, xã hội và giá trị nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, đối với những người có công với cách mạng.
Cán bộ Ban Chính sách (Bộ CHQS tỉnh) rà soát hồ sơ của lực lượng dân công hỏa tuyến mới được hưởng chế độ Nhà nước. |
Ngay sau khi Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 3 triển khai thực hiện Quyết định số 49 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Ban chỉ đạo của tỉnh, tổ chức tập huấn, quán triệt các văn bản của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân khu 3, của tỉnh liên quan đến chính sách này cho các đồng chí trong Ban chỉ đạo của tỉnh, lãnh đạo các huyện, thành phố, đại diện Ban CHQS, Hội CCB, ngành LĐ-TB và XH, ngành Nội vụ và cán bộ làm chuyên môn từ tỉnh đến cơ sở; đồng thời giao cho Bộ CHQS tỉnh tiến hành cụ thể hóa chính sách bằng sơ đồ 14 bước dễ nhớ, dễ thực hiện nhưng vẫn đảm bảo chặt chẽ, đúng quy trình đề ra. Sau khi thống nhất, tỉnh đã chọn huyện Nam Trực làm điểm các bước theo Quyết định số 49, sau đó rút kinh nghiệm và chỉ đạo các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch, tổ chức tập huấn thống nhất, thực hiện trên diện rộng theo quy trình. Lãnh đạo các thôn, xóm, tổ dân phố tổng hợp danh sách báo cáo về tổ tư vấn của xã, phường, thị trấn. Hội đồng chính sách cấp xã cùng với tổ tư vấn xác định rõ từng đợt và số người trong mỗi đợt, sau đó báo cáo lên huyện. Tổ tư vấn cấp huyện rà soát, kiểm tra, đối chiếu, thẩm định kết quả báo cáo lên Ban chỉ đạo huyện quyết định. Căn cứ vào kết quả đã được duyệt hội đồng chính sách cấp xã chỉ đạo trưởng thôn, xóm, tổ dân phố hướng dẫn đối tượng kê khai sơ bộ, tổ chức hội nghị xét duyệt có đầy đủ thành phần theo quy định và mời thành viên ban chỉ đạo, Ban CHQS huyện, thành phố dự, xét duyệt từng trường hợp. Quá trình xét duyệt, thẩm định hồ sơ ở các cấp đã thực hiện tốt phương châm “quyết định tập thể, giám sát cộng đồng”. Trong quá trình xét duyệt, Bộ CHQS tỉnh thường xuyên cử cán bộ xuống cơ sở nắm tình hình, kiểm tra, đôn đốc, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trên thực tiễn và rút kinh nghiệm để nâng cao chất lượng xét duyệt. Thực tế cho thấy công tác quản lý, lưu giữ hồ sơ, giấy tờ của các tổ chức và cá nhân còn nhiều hạn chế, bất cập; hầu hết không còn lưu giữ được các văn bản huy động cá nhân tham gia dân công hỏa tuyến. Nhiều đối tượng trong diện được hưởng chế độ nhưng tuổi đã cao hoặc đã từ trần, thân nhân không nhớ chính xác thời gian, địa bàn làm nhiệm vụ dẫn đến kê khai không rõ nên quá trình xét duyệt, thẩm định hồ sơ ở các cấp gặp nhiều khó khăn. Thành viên tổ tư vấn cấp xã, cấp huyện có một số đồng chí nguyên là lãnh đạo địa phương qua các thời kỳ nhưng tuổi cao, sức khỏe yếu, trí nhớ giảm sút; số còn lại hầu hết là những người thuộc thế hệ sinh sau chiến tranh nên khó khăn cho việc xác định các đợt, số lượng dân công hỏa tuyến của địa phương được huy động qua các thời kỳ...
Mặc dù còn nhiều khó khăn song với sự vào cuộc sâu sát của Ban chỉ đạo tỉnh, huyện, thành phố kết hợp cùng nỗ lực của các cấp, các ngành nên qua 2 năm triển khai thực hiện Quyết định số 49 của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh đã có 4.940 trường hợp được trợ cấp, tổng số tiền gần 10 tỷ đồng, chiếm hơn 80% tổng số đối tượng cần thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh. Các huyện Nam Trực, Xuân Trường, Mỹ Lộc là những địa phương có tiến độ thực hiện nhanh, cơ bản hoàn thành kế hoạch đã đề ra.
Thời gian tới, tỉnh ta quyết tâm đẩy nhanh hơn nữa tiến độ, nâng cao chất lượng xét duyệt, thẩm định ở các cấp bảo đảm đúng quy trình, chặt chẽ, chính xác, dân chủ, minh bạch, công khai nhằm chi trả kịp thời chế độ cho các đối tượng. Toàn tỉnh phấn đấu đến hết quý 4 năm 2018, cơ bản hoàn thành việc giải quyết chế độ chính sách đối với lực lượng dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế theo Quyết định số 49 của Thủ tướng Chính phủ./.
Bài và ảnh: Xuân Thu